Το συκώτι είναι ένα από τα σημαντικότερα βοηθητικά όργανα του πεπτικού συστήματος. Βρίσκεται ψηλά και δεξιά στην κοιλιακή χώρα, ακριβώς δίπλα στον σπλήνα και επάνω από το στομάχι και τη χοληδόχο κύστη.
Το όργανο αυτό, με βάρος περίπου 1,5 κιλό, αποτελεί τη βασικότερη «μονάδα επεξεργασίας» του ανθρώπινου σώματος. Οι περισσότερες από τις ουσίες που εισέρχονται στον ανθρώπινο οργανισμό περνούν από το συκώτι ώστε να «φιλτραριστούν».
Οι βιολογικές διεργασίες στις οποίες εμπλέκεται το συκώτι ξεπερνούν τις 500 συνολικά. Οι κυριότερες από αυτές είναι η παραγωγή της χολής, του υγρού που διευκολύνει την πέψη των λιπαρών, ο καθαρισμός του αίματος, η απομάκρυνση των τοξινών, η μετατροπή των θρεπτικών συστατικών σε αξιοποιήσιμη ενέργεια και η αποθήκευση βιταμινών και μετάλλων.
Για να επιτελέσει όμως αυτό το θαυμαστό όργανο τον ρόλο του, οφείλετε να το φροντίζετε και να το προστατεύετε. Για να το πετύχετε, μια καλή αρχή είναι να κόψετε κακές συνήθειες που το βλάπτουν και τις οποίες ίσως έχετε υιοθετήσει.
1. Υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ: Είναι γνωστό ότι η κατάχρηση αλκοόλ προκαλεί ανεπανόρθωτες βλάβες στο συκώτι, όπως η κίρρωση και η αλκοολική λιπώδης νόσος του ήπατος. Το ανώτατο επιτρεπόμενο όριο κατανάλωσης αλκοόλ είναι το ένα ποτό ημερησίως για τις γυναίκες και τα δύο ποτά για τους άντρες.
2. Χαμηλή κατανάλωση νερού: Η αφυδάτωση επιδρά άμεσα στην ικανότητα του συκωτιού να αποτοξινώνει τον οργανισμό. Για να εξασφαλίσετε ότι ο οργανισμός σας παραμένει ενυδατωμένος, φροντίστε να καταναλώνετε αρκετό νερό, αλλά και φρέσκα φρούτα και λαχανικά, καθώς και ποτά χωρίς ζάχαρη (π.χ. τσάι).
3. Ανεπαρκής έλεγχος του βάρους: Μεταξύ των σοβαρών συνεπειών που έχει το υπερβολικό βάρος για τα διάφορα όργανα και συστήματα του οργανισμού βρίσκεται και η λεγόμενη μη αλκοολική λιπώδης νόσος του ήπατος, δηλαδή η συσσώρευση λίπους στο συκώτι που δεν οφείλεται στην υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ.
4. Υπερκατανάλωση φρουκτόζης: Αν και σχεδόν κάθε κύτταρο του σώματος είναι σε θέση να μεταβολίσει τη γλυκόζη, μόνο τα κύτταρα του συκωτιού μπορούν να επεξεργαστούν τη φρουκτόζη. Έτσι, η υπερκατανάλωση φρουκτόζης –ιδίως με τη μορφή σιροπιού καλαμποκιού– επιβαρύνει το συκώτι και μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές βλάβες στο συγκεκριμένο όργανο.
5. Κατανάλωση τροφών με υψηλό γλυκαιμικό δείκτη και πολλά λιπαρά πριν τον ύπνο: Η λειτουργία του συκωτιού είναι πολύ εντατική τις βραδινές και τις νυχτερινές ώρες κι έτσι δεν πρέπει να το επιβαρύνετε με ένα βραδινό πλούσιο σε ανθυγιεινά λιπαρά και σάκχαρα. Προτιμήστε ένα πιο ελαφρύ γεύμα με βάση τα λαχανικά, ώστε να διευκολύνετε τη φυσική διαδικασία αποτοξίνωσης του οργανισμού.
6. Υπερβολική κατανάλωση τρανς λιπαρών: Τα τρανς λιπαρά είναι τεχνητά υδρογονωμένα έλαια που προστίθενται στις τροφές για να αυξήσουν τη διάρκεια ζωής τους. Τα συγκεκριμένα λιπαρά είναι εξαιρετικά επιβλαβή για την υγεία, καθώς αυξάνουν την «κακή» LDL χοληστερόλη, μειώνουν την «καλή» HDL χοληστερόλη, ενώ έχει παρατηρηθεί επίσης ότι αυξάνουν τον ρυθμό συσσώρευσης λίπους και σχηματισμού ουλώδους ιστού στο συκώτι.
7. Σεξ χωρίς προφύλαξη: Η ηπατίτιδα Β είναι μια σεξουαλικώς μεταδιδόμενη λοίμωξη που μεταδίδεται με την άμεση επαφή με το αίμα ή τα σωματικά υγρά μολυσμένου ατόμου. Η χρήση προφυλακτικού σε κάθε σεξουαλική επαφή είναι απαραίτητη για την προστασία από τη συγκεκριμένη λοίμωξη.
8. Αποχή από τη γυμναστική: Κατά τη διάρκεια της σωματικής άσκησης οι πόροι του δέρματος ανοίγουν και αυξάνεται ο ρυθμός εφίδρωσης, διαδικασίες που προωθούν την αποτοξίνωση του οργανισμού. Έτσι, μειώνεται ο «φόρτος εργασίας» του συκωτιού και διευκολύνεται σημαντικά η λειτουργία του. Η Αμερικανική Ένωση Καρδιολογίας συνιστά όλοι οι ενήλικες να κάνουν τουλάχιστον 150 λεπτά μέτριας έντασης σωματική άσκηση την εβδομάδα (π.χ. πέντε μισάωροι ζωηροί περίπατοι την εβδομάδα).
