Ήταν 3 Οκτωβρίου 1949 όταν ιδρύθηκε η εταιρεία του ΟΤΕ και ήταν 10 Νοεμβρίου της ίδιας χρονιάς όταν απόκτησε τον πρώτο της συνδρομητή!
Αλλά η ιστορία της Επικοινωνίας ξεκινά σχεδόν από τα χρόνια που ανακαλύφθηκε …ο κόσμος και σε ό, τι αφορά τη χώρα μας …ας θυμηθούμε!
Από τους πρώτους τρόπους επικοινωνίας μηνυμάτων στην Αρχαία Ελλάδα, ήταν τύμπανο και τα πνευστά, όπως η σάλπιγγα και το κέρας. Οι αρχαίοι Έλληνες αποδίδουν την εφεύρεση της σάλπιγγας στην Αθήνα ή στους Τυρρηνούς. Πως έμαθαν την άλωση της Τροίας στις Μυκήνες; Το μήνυμα για την πτώση της Τροίας ταξίδεψε, σύμφωνα με τον Αισχύλο από την Τροία στις Μυκήνες μέσω ενός δικτύου με τρεις εξάδες από φρυκτούς (πυρσούς) διανύοντας 550 χιλιόμετρα μέσα σε μια νύχτα! Αν μη τι άλλο το αποτέλεσμα είναι εντυπωσιακό για την εποχή. Αυτές ήταν οι περίφημες φρυκτωρίες. Ένας πανάρχαιος τρόπος οπτικής επικοινωνίας μέσω φωτεινών σημάτων από οχυρωμένους σταθμούς σε υπερυψωμένα σημεία…
Το 1876 ο ήχος μεταφέρεται για πρώτη φορά και σύντομα θα εκμηδενίσει τις αποστάσεις και θα αλλάξει την οικονομία, τις κοινωνικές σχέσεις, ακόμη και τις πολεμικές αναμετρήσεις. Είναι μια μεγάλη τεχνολογική και πολιτισμική επανάσταση. Πολύ απλά, η συσκευή μετασχηματίζει τις ηλεκτρικές ταλαντώσεις σε ηχητικές και αποτελείται από πομπό και δέκτη. Εφευρέτης είναι ο Αλεξάντρερ Γκράχαμ Μπελ. Στην Ελλάδα το 1892 επί πρωθυπουργίας Χαρίλαου Τρικούπη ψηφίζεται ο νόμος «Περί τηλεφωνικής συγκοινωνίας» που καθιερώνει το τηλεφωνικό μονοπώλιο και το απόρρητο.
Τις παραμονές των Ολυμπιακών Αγώνων του 1896 λειτουργούσαν 90 τηλεφωνικές γραμμές, εκ των οποίων μία στα ανάκτορα. Η διείσδυση όμως του τηλεφώνου παρέμενε αργή σε σχέση με την τηλεγραφία. Μέχρι το 1922 οι συνδρομητές τηλεφωνικών γραμμών δεν ξεπερνούσαν τις 2.000, ενώ το 1925 ανταλλάχθηκαν 5,5 εκατ. τηλεγραφήματα, δηλαδή περίπου ένα για κάθε κάτοικο της χώρας. Το 1931 ιδρύεται η ΑΕΤΕ (Ανώνυμος Ελληνική Τηλεφωνική Εταιρεία) και το 1949 ιδρύεται ο ΟΤΕ, που αναλαμβάνει να φθάσει η τηλεφωνία στα μεγάλα αστικά κέντρα και σταδιακά σε κάθε χωριό. Το 1940, θα βρει την Ελλάδα με 45.000 συνδρομητές τηλεφωνικών υπηρεσιών. Ένα έργο, κάθε άλλο παρά εύκολο, σε μια χώρα με τεράστιες ανοικτές πληγές από τον πόλεμο και τον εμφύλιο. Τότε φθάνει στη χώρα το πρώτο πλοίο, ειδικά κατασκευασμένο για την πόντιση και συντήρηση τηλεφωνικών καλωδίων μεταξύ των ελληνικών νησιών. Μεταβιβάζεται από την αμερικανική κυβέρνηση στην Ελλάδα το 1947 και παραδίδεται στον ΟΤΕ το 1949 για να μετονομαστεί σε «Θαλής ο Μιλήσιος». Υπηρετεί τις τηλεπικοινωνίες μέχρι το 1983 ενώ το 1991 παραχωρείται στο Ναυτικό Μουσείο Αιγαίου, ώστε να γίνει Πλωτό μουσείο για Πολιτιστικούς Εκπαιδευτικούς και Επιστημονικούς σκοπούς….
Γράφεται στην εφημερίδα ΕΜΠΡΟΣ στις 11/11/1949:
«Χθες, την 12ην μεσημβρινήν, εγένοντο παρουσία του Βασιλέως Παύλου τα εγκαίνια του Οργανισμού Τηλεπικοινωνιών. Παρέστησαν ο Πρόεδρος Αλ. Διομήδης και τα μέλη του Υπουργικού Συμβουλίου, ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών Σπυρίδων, ο στρατηγός Βαν Φλητ, ο Βρετανός υποναύαρχος κ. Ντίξον και πολλοί επίσημοι… Τον λόγον ακολούθως έλαβεν ο κ. Βουδουμπάς (υπουργός ΤΤΤ), ο οποίος, αφού εξήρε την σημασίαν και σκοπιμότηταν της εγκαταστάσεως εν Ελλάδι Οργανισμού Τηλεπικοινωνίας… Εν τέλει, ο κ. Γουναράκης (πρόεδρος του Δ.Σ. ΟΤΕ) προέβη εις την δήλωσιν ότι ο ΟΤΕ προσφέρει αντί κυλικείου δραχμάς 25.000.000 υπέρ του εράνου της Βασιλίσσης».
Και μπαίνουμε δυναμικά στην δεκαετία του 1950 με μια έξαρση στην διάδοση του νέου τρόπου επικοινωνίας. Στα 1953 εκδίδεται ο πρώτος μεταπολεμικός τηλεφωνικός κατάλογος των συνδρομητών Αθηνών, Πειραιώς, περιχώρων και τον επόμενο χρόνο ο πρώτος κατάλογος των επαρχιακών κέντρων. Στα 1959 η εξάπλωση του τηλεφώνου είναι τέτοια που κάνει ακόμα και τον Μανώλη Χιώτη να γράψει εκείνο το περίφημο τραγούδι του : «Πάρε με στο τηλέφωνο, λιγάκι να τα πούμε….». Η συσκευή άρχισε να μαζικοποιείται και να αποτελεί μέρος της καθημερινότητας και της κοινωνικής συναναστροφής. Μάλιστα, το «Δελτίον Πληροφοριών του ΟΤΕ» του 1962 εγραφε και συμβούλευε τρόπους ευγενείας στις τηλεφωνικές συνδιαλέξεις :
«Εκείνος που καλεί είναι υποχρεωμένος να δηλώση το όνομά του πριν ερωτήση ποιος τον ακούει από την άλλη άκρη του σύρματος. Αν εφαρμόσετε αυτό το σύστημα, αποφεύγετε πολλούς εκνευρισμούς και φασαρίες και συντομεύετε τις συνδιαλέξεις…»
Στα χωριά πάλι και σε μικρότερες πόλεις από την Αθήνα το τηλεφωνικό δίκτυο παρέμενε αποκομμένο από τις τηλεπικοινωνιακές υπηρεσίες και οι άνθρωποι ανέμεναν καρτερικά στα τηλεφωνεία της πόλης ή του χωριού, όπου υπήρχαν, για να επικοινωνήσουν με τους δικούς τους που βρίσκονταν μακριά. Εκείνη την περίοδο εκδηλώθηκε το μεγάλο ρεύμα εσωτερικής και εξωτερικής μετανάστευσης. Οι επιστολές και τα τηλεγραφήματα συνέχιζαν να αποτελούν τον βασικό τρόπο επικοινωνίας, καθώς την εποχή εκείνη η χωρητικότητα του δικτύου του ΟΤΕ δεν ξεπερνούσε τις 100.000 τηλεφωνικές γραμμές, τις περισσότερες εκ των οποίων διαχειριζόταν ο ίδιος ο ΟΤΕ στα τηλεφωνεία του.
Στα 1965 αρχίζει η αυτοματοποίηση του υπεραστικού τηλεφωνικού δικτύου της χώρας.
Η δεκαετία του ’70 σηματοδοτείται από την εμπορική εκμετάλλευση των τηλεπικοινωνιακών δορυφόρων. Ο ΟΤΕ λειτουργεί τον 1ο δορυφορικό αναμεταδότη (Θερμοπύλες) και τον 6ο στην Ευρώπη.
Η δικτατορία αφήνει βαριά τη σκιά της και επιχειρεί να την απαλύνει μέσω έργων υποδομής και εκσυγχρονισμού. Η τηλεόραση κάνει τα πρώτα βήματά της και ο ισχυρός άνδρας του ΟΤΕ της περιόδου, Αλεξανδρόπουλος Λεωνίδας, επιχειρεί ν’ αφήσει και αυτός το εκσυγχρονιστικό στίγμα του στον ΟΤΕ. Λίγο πριν την πτώση της δικτατορίας μπαίνουν τα θεμέλια του μεγάρου στο Μαρούσι, ο ΟΤΕ καθίσταται μέλος του διακρατικού οργανισμού δορυφορικών επικοινωνιών Inmarsat. Παρά τα επιτεύγματα ωστόσο, ο κρατικός αλλά αυτόνομος οργανισμός, ποτέ στην ιστορία του δεν ικανοποίησε τη ζήτηση μέχρι τουλάχιστον πριν 10 χρόνια.
Οι εκκρεμείς αιτήσεις τηλεφωνικής σύνδεσης ανέρχονται σ’ όλες τις περιόδους σε εκατοντάδες χιλιάδες με αποκορύφωμα το τέλος της δεκαετίας του ’80, όπου οι εκκρεμείς αιτήσεις ξεπερνούν το 1 εκατομμύριο. Την εποχή εκείνη, για να αποκτήσει τηλέφωνο κανείς στα βόρεια προάστια της Αττικής που αναπτύσσονται αλματωδώς, έπρεπε να έχει ως μέσον… υπουργό. Τη ζήτηση αυτή, τελικά θα ικανοποιήσουν οι αμφιλεγόμενες συμφωνίες της δεκαετίας του ’90 με τις εταιρείες Siemens και Ιntracom.
Οι εκκρεμείς αιτήσεις μειώνονται για πρώτη φορά στις αρχές της δεκαετίας του ’90, όπου αρχίζει η εφαρμογή του Επείγοντος Προγράμματος Ανάπτυξης Τηλεπικοινωνιών (ΕΠΑΤ) με έμφαση στην Αττική. Τα υπόλοιπα αποτελούν τη σημερινή πραγματικότητα.
