Η απίστευτη ιστορία του Μοσάμπ Χασάν Γιουσέφ. Προοριζόταν για ηγέτης της οργάνωσης και έγινε ένας από τους σημαντικότερους πληροφοριοδότες των Ισραηλινών
Όταν έχεις γεννηθεί στη Ραμάλα και πατέρας σου είναι ένας εκ των ιδρυτών της Χαμάς η ζωή σου μοιάζει προκαθορισμένη. Ως πρωτότοκος του εξτρεμιστή σεΐχη Χασάν Γιουσέφ, ο Μοσάμπ προοριζόταν να γίνει μαχητής στον αγώνα κατά του Ισραήλ. Να αφιερώσει τη ζωή του στον «σκοπό», να γίνει ηγέτης και πιθανότατα να πεθάνει υπηρετώντας την οργάνωση. Τα πράγματα όμως εξελίχθηκαν πολύ διαφορετικά, σε σημείο που η ζωή του Μοσάμπ Χασάν Γιουσέφ θυμίζει κατασκοπευτική ταινία.
«Από παιδί πλήρωνα το τίμημα των επιλογών του πατέρα μου»
Γεννημένος στις 5 Μαΐου του 1978 στη Ραμάλα βίωσε από πολύ μικρός το τίμημα να ανήκεις σε μια οικογένεια ηγετικού μέλους της Χαμάς. Ο πατέρας του, Χασάν Γιουσέφ είναι ένα από τα πρόσωπα που ίδρυσαν την οργάνωση το 1987. Έγινε ηγέτης της Χαμάς στη Δυτική Όχθη και ήταν το κεντρικό πρόσωπο στη Δεύτερη Ιντιφάντα (2000-05). Έχει περάσει τουλάχιστον 23 χρόνια στη φυλακή και από τον Οκτώβριο του 2023, όταν και συνελήφθη για μια ακόμα φορά, παραμένει σε ισραηλινό κέντρο κράτησης
«Από πολύ μικρός έπρεπε να πληρώσω το τίμημα των επιλογών του πατέρα μου. Όχι μόνο εγώ, ολόκληρη η οικογένεια μας. Η αγωνία να μην ξέρουμε που βρίσκεται, οι ατελείωτες ώρες αναμονής έξω από τον Ερυθρό Σταυρό, οι συλλήψεις. Από δέκα χρονών έπρεπε να δουλεύω για να έχουμε ψωμί στο τραπέζι» λέει ο Μοσάμπ.
Αμφισβήτηση, μίσος, συνεργασία με το Ισραήλ
Στην έναρξη της Πρώτης Ιντιφάντα (1987-93) συνελήφθη γιατί πετούσε πέτρες σε Ισραηλινούς εποίκους. Ακολούθησαν κι άλλες συλλήψεις με τις αρχές του Ισραήλ να τον θεωρούν διάδοχο του πατέρα του.
«Στα 18 μου με συνέλαβαν και με μετέφεραν στη φυλακή Μεγκίντο, στο βόρειο Ισραήλ. Εκεί κρατούνταν εκατοντάδες μέλη της Χαμάς και είχαν δημιουργήσει ένα είδος εσωτερικής διοίκησης. Στόχος ήταν να εντοπίζουν τους πληροφοριοδότες, τους συνεργάτες των Ισραηλινών. Υπήρχε λοιπόν αυτή η ομάδα ανάκρισης που βασάνιζε κρατουμένους.
Θα αναρωτιέστε βέβαια, οι Ισραηλινοί τι έκαναν; Η Χαμάς είχε φροντίσει να φτιάξει τούνελ ακόμα και στη φυλακή. Αν χρειαζόταν αντικαθιστούσαν και κρατουμένους. Τι εννοώ: Μετέφεραν τους κρατουμένους που ήθελαν να ανακρίνουν ή να εκτελέσουν και έβαζαν στη θέση τους άλλους. Οι Ισραηλινοί μετρούσαν τους κρατουμένους και το νούμερο τους έβγαινε σωστό» λέει ο Μοσάμπ και αφηγείται το πώς αμφισβήτησε τα όσα είχε διαδεχθεί: «Ο ρόλος μου ήταν να καταγράφω τις ανακρίσεις. Κατέγραφα τις ομολογίες των ατόμων που ανακρίνονταν. Έφτιαχνα φακέλους που μεταφέρονταν εκτός φυλακής στη μονάδα ασφαλείας της Χαμάς. Έβλεπα ότι οι άνθρωποι που ομολογούσαν το έκαναν λόγω των βασανιστηρίων, λόγω του ότι γνώριζαν ότι μπορεί να πεθάνουν. Δεν ήταν αλήθεια αυτά που έλεγαν, ήταν φανερό.
Οι κραυγές των θυμάτων δεν μπορούσαν να φύγουν από το μυαλό μου και άρχισα να το σκέφτομαι. Κάτι μέσα μου έλεγε ότι αυτό που κάνουν είναι λάθος και επικίνδυνο. Πρέπει να καταλάβετε ότι λόγω του πατέρα μου βρισκόμουν κοντά στην ηγετική ομάδα της Χαμάς κι ακόμα και μέσα στη φυλακή ήμουν προνομιούχος. Είχα ανατραφεί με σκοπό να γίνω ηγέτης. Από αυτά που έβλεπα λοιπόν μπορούσα να προβλέψω το μέλλον της Χαμάς. Σκεφτόμουν πως αν μια μέρα η Χαμάς γίνει κυβέρνηση θα αντιμετωπίζει έτσι τον λαό μας. Θα τους βασανίζει μέχρι να μάθει αυτό που θέλει και μετά θα τους σκοτώνει. Θα εκμεταλλεύεται τους πάντες για τους σκοπούς της.
Ήμουν μέρος αυτού του σχεδίου και έβλεπα ότι αυτά που με είχε διδάξει ο πατέρας μου (στη φωτό ο Χασάν Γιουσέφ), αυτή η ιδεολογία, στην πράξη ήταν τερατώδης. Άρχισα λοιπόν να αμφισβητώ την πραγματική φύση του δημιουργήματος του πατέρα μου και των συνεργατών του».
Ο Πράσινος Πρίγκιπας
Μέσα από τις ανακρίσεις οι ισραηλινές αρχές διέγνωσαν αυτή τη μεταστροφή του Μοσάμπ. Είδαν την αμφισβήτηση να εξελίσσεται σε μίσος για την οργάνωση και του έκαναν πρόταση συνεργασίας και το απίστευτο συνέβη. Ο γιός του συνιδρυτή της Χαμάς έγινε πληροφοριοδότης της Σιν Μπετ.
Ο Μοσάμπ αποφυλακίστηκε το 1997 και δούλεψε για την ισραηλινή υπηρεσία πληροφορίων. Θεωρούταν μια από τις πιο πολύτιμες και πιο αξιόπιστες πηγές μέσα στη Χαμάς. Τον αποκαλούσαν «The Green Prince» (Ο Πράσινος Πρίγκιπας) λόγω της καταγωγής του.
Οι πληροφορίες που παρείχε οδήγησαν στην αποκάλυψη και εξάρθρωση θυλάκων της Χαμάς και απέτρεψαν πολλές επιθέσεις αυτοκτονίας αλλά και εκτελέσεις. Ο Μοσάμπ υποστηρίζει ότι το 2001 αποκάλυψε στο Ισραήλ το σχέδιο δολοφονίας του τότε υπουργού εξωτερικών και μετέπειτα πρωθυπουργού Σιμόν Πέρες. «Αποδεχόμενος την πρόταση του Ισραήλ ήταν σαν να υπογράφω το συμβόλαιο του θανάτου μου. Ήμουν όμως έτοιμος να πεθάνω για να την αλήθεια. Σκεφτόμουν πώς δεν μπορώ να κάνω λάθος σώζοντας ανθρώπινες ζωές. Πώς μπορεί κάτι τέτοιο να είναι λάθος; Αυτό με κράτησε για δέκα χρόνια, ήταν η φλόγα. Ήξερα ότι θα με πουν προδότη, ήξερα ότι ο πατέρας μου θα νιώσει ντροπή αλλά για εμένα ήταν το σωστό» λέει ο Μοσάμπ.
Υποστηρίζει ότι ο πατέρας του δεν σκοτώθηκε στη Δεύτερη Ιντιφάντα γιατί οι Ισραηλινοί ήταν η κάλυψη του. Το να μένει ζωντανός ο Χασάν Γιουσέφ εξυπηρετούσε τα συμφέροντα του Ισραήλ καθώς ο Μοσάμπ παρέμενε προνομιούχος.
Όσο για το πώς συγκέντρωνε τις πληροφορίες αποκαλύπτει: «Ήμουν ο βοηθός του πατέρα μου και ο άνθρωπος που εμπιστευόταν. Προσπαθούσα να του αποκαλύψω τις επιπτώσεις που έχουν οι ενέργειες της Χαμάς στον παλαιστινιακό λαό και κάποιες φορές το καταλάβαινε. Παράλληλα τα πάντα περνούσαν μέσω εμού. Όποιος ήθελε να τον συναντήσει, όποιος ήθελε να του μιλήσει έπρεπε να απευθυνθεί πρώτα σε εμένα. Όλες οι πληροφορίες, όλα τα μηνύματα έρχονταν πρώτα σε εμένα. Έτσι είχα μια σφαιρική και βαθιά γνώση για το τι συμβαίνει στην οργάνωση και παράλληλα δεν εμπλεκόμουν στο επιχειρησιακό σκέλος».
Ο Μοσάμπ υποστηρίζει ότι η προστασία που του παρείχαν οι ισραηλινές αρχές τον έκανε να νιώθει ασφαλής ότι δεν θα αποκαλυφθεί. «Ο μεγαλύτερος τους φόβος ήταν να συλληφθώ. Μην ξεχνάτε ότι ήξερα πάρα πολλά και γι’ αυτούς, για το πώς δουλεύουν. Κάποτε έβαλαν μια ολόκληρη πόλη σε καραντίνα για να με φυγαδεύσουν. Προστατεύοντας με 24 ώρες την ημέρα, προστάτευαν την πολύτιμη τους επιχείρηση αλλά και τον εαυτό τους. Και να είστε σίγουροι ότι ήξεραν πολύ καλά τη δουλειά τους, με εξέπλητταν συνέχεια. Είχαν εξοπλισμό που ακόμα και αν με έψαχναν δεν θα μπορούσαν να το εντοπίσουν. Δεν είναι όπως στις ταινίες, είναι κάτι πολύ πιο εξεζητημένο» τονίζει.
«Με υποπτεύονταν αλλά…»
Όσο για το αν ένιωθε ότι κάποιοι τον είχαν υποπτευθεί ο Μοσάμπ λέει: «Είμαι σίγουρος. Δεν μπορούσαν όμως να αποδείξουν τίποτα. Υπήρξαν περιπτώσεις που αναφέρθηκε το όνομα μου. Τότε ενορχηστρώθηκε επίθεση στο σπίτι μου για να διαλυθούν οι υποψίες. Διέλυσαν το σπίτι μου και έκαναν επιχείρηση ακόμα και στο σπίτι της μητέρας μου. Όλα σκηνοθετημένα για να πειστεί η Χαμάς ότι ήμουν καταζητούμενος, ότι δεν είμαι εγώ ο πληροφοριοδότης. Ακόμα κι έτσι όμως κάποιοι ρωτούσαν για εμένα. Εκεί με έσωσε το γεγονός ότι δεν υπήρχαν στοιχεία αλλά και θέση του πατέρα μου. Δεν μπορούσαν να έρθουν και να με ανακρίνουν. Ξέρω ότι για ένα διάστημα με παρακολουθούσαν αλλά ποτέ δεν τους έδωσα στοιχεία».
Ο Μοσάμπ μιλάει και για μια ένα θέμα που αντιμετώπισε. «Η μητέρα μου ήθελε να με παντρέψει. Ξέρετε εκεί οι γάμοι είναι κανονισμένοι. Μου έφερνε τα πιο όμορφα κορίτσια και όλο έλεγα όχι. Χρησιμοποιούσα ως δικαιολογία τις σπουδές μου. Να τελειώσω το πανεπιστήμιο και θα παντρευτώ, έλεγα στη μητέρα μου. Δεν ήθελα όμως να παντρευτώ στην κατάσταση μου βίωνα. Η γυναίκα μου δεν θα ήξερε ποιος πραγματικά είμαι. Αυτό όμως δημιουργούσε τον κίνδυνο να θεωρήσουν ότι τελικά δεν μου αρέσουν οι γυναίκες. Στην Χαμάς δεν αρέσουν καθόλου οι ομοφυλόφιλοι. Δεν το ανέχεται. Γι’ αυτό και μου κάνει τεράστια εντύπωση που μέλη της LGBQT+ κοινότητας στον Δυτικό Κόσμο υποστηρίζουν τη Χαμάς».
Νέα ζωή στις ΗΠΑ
Μετά από δέκα χρόνια ως πράκτορας ο Μοσάμπ αποφάσισε πως ήρθε η ώρα να αποσυρθεί. Με τη βοήθεια των ισραηλινών αρχών ταξίδεψε στις ΗΠΑ και εγκαταστάθηκε εκεί. Το 2008 αποκάλυψε τη δράση του ως πληροφοριοδότης του Ισραήλ αλλά και το γεγονός ότι από το 1999 έχει ασπαστεί τον Χριστιανισμό και μάλιστα το 2005 βαφτίστηκε στο Τελ Αβίβ παριστάνοντας τον τουρίστα.
Για ένα διάστημα απειλήθηκε με απέλαση από τις ΗΠΑ αλλά τελικά πήρε άδεια παραμονής και τελικά τη αμερικάνικη υπηκοότητα. To 2010 κυκλοφόρησε τη βιογραφία του με τίτλο: «Son of Hamas» Εκεί γράφει με λεπτομέρειες τα όσα βίωσε ως γιός αρχηγού της Χαμάς αλλά και ως πληροφοριοδότης του Ισραήλ.
Η οικογένεια του τον έχει αποκηρύξει και έχει κόψει κάθε επαφή μαζί του. Ο ίδιος λέει ότι θα συνεχίσει να μιλάει δημόσια και να προσπαθεί να τους κάνει να καταλάβουν. «Κάποια στιγμή, πριν εκδοθεί το βιβλίο μου, ο πατέρας μου είχε μεταφερθεί σε συμβατική φυλακή και μπορούσα να επικοινωνήσω. Είχα περιθώριο 1-2 ημερών πριν τον μεταφέρουν και πάλι σε φυλακή υψίστης ασφαλείας. Τον πήρα λοιπόν τηλέφωνο και του είπα τι έκανα: Πατέρα για δέκα χρόνια δούλευα με το Ισραήλ, δεν ξέρω αν το είχε υποπτευθεί. Το έκανα για να σώσω εσένα, την οικογένεια μας και πολλές ακόμα ζωές αθώων. Το έκανα για να σώσω εμένα.
Ακολούθησε μια μακρά σιωπή. Δεν μπορώ ούτε να φανταστώ τι ένιωσε. Μετά με ρώτησε αν έχω αίμα στα χέρια μου, αν έχω σκοτώσει κάποιον. Του είπα όχι και μου ζήτησε να γυρίσω πίσω και θα με προστατεύσει. Του εξήγησα ότι αυτό δεν γίνεται και εκεί έκλεισε το θέμα» τονίζει ο Μοσάμπ.
«Ακόμα και αυτοί που ανήκουν στη Χαμάς δεν τη γνωρίζουν»
Σε συνέντευξη του ο Μοσάμπ ρωτήθηκε για τις τελευταίες εξελίξεις με την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου 2023 και την αντεπίθεση του Ισραήλ.
«Καταλαβαίνω τη θέση της Χαμάς, γνωρίζω το πόσο έχουν υποφέρει αλλά σε καμία περίπτωση δεν μπορώ να δικαιολογήσω αυτές τις πράξεις. Είναι το ίδιο με το άγχος και τον φόβο των Αμερικανών για μια νέα 11η Σεπτεμβρίου ή των Ισραηλινών για ένα δεύτερο Ολοκαύτωμα. Αυτό όμως δεν δικαιολογεί τα πάντα.
Ακόμα και αυτοί που ανήκουν στη Χαμάς δεν τη γνωρίζουν. Η Χαμάς είναι ένα φάντασμα. Δεν πιστεύει στην ειρηνική αντίσταση. Είναι ταγμένη και υποχρεωμένη στον ιερό πόλεμο. Είναι υποχρεωμένη να χρησιμοποιήσει το σπαθί απέναντι σε αυτούς που έχουν καταλάβει το ιερό μέρος, το τέμενος Αλ Ακσά. Είναι ένας όρκος, ένας τζιχάντ» τόνισε.
