Ο άνθρωπος στα… άκρα: Πόσο μπορεί να αντέξει δίχως οξυγόνο, νερό, τροφή ή ύπνο;

Οι άνθρωποι μπορούν να αντεπεξέλθουν στις πιο δυσμενείς συνθήκες, να ξεπεράσουν τεράστια προβλήματα υγείας, να κάνουν πραγματικούς άθλους. Ολα αυτά, αν έχουν πρόσβαση σε κάποια στοιχεία… ζωτικής σημασίας.

Για την επιβίωση του ανθρώπου, υπάρχει ένας άτυπος νόμος του 3. Τρία λεπτά χωρίς οξυγόνο, τρεις μέρες χωρίς νερό, τρεις βδομάδες χωρίς τροφή, μπορούν να κόψουν το νήμα της ζωής. Δεν είναι όμως ακριβώς έτσι…
Πόσο μπορούμε να αντέξουμε δίχως οξυγόνο, νερό, τροφή, ήλιο ή ύπνο;

Οξυγόνο

Ο γενικός κανόνας που ισχύει, είναι πως δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να κρατήσει κάποιος την αναπνοή του για περισσότερα από 3 λεπτά. Αλλιώς κινδυνεύει με σοβαρές εγκεφαλικές βλάβες. Φυσικά η αντοχή ενός ανθρώπου μπορεί να αυξηθεί με κατάλληλη προπόνηση. Για παράδειγμα οι δύτες έχουν την ικανότητα να αντέχουν αρκετά παραπάνω από 3 λεπτά κάτω από το νερό.

Το παγκόσμιο ρεκόρ στατικής άπνοιας, το οποίο κατέχει ο Stéphane Mifsud από το 2009, είναι 11 λετπά και 35 δευτερόλεπτα. Ενα ακόμα ενδιαφέρον στοιχείο γύρω από την άπνοια είναι πως ο άνθρωπος, όπως και όλα τα υπόλοιπα θηλαστικά, για κάποιο μυστήριο λόγο έχει μεγαλύτερη αντοχή όταν βρίσκεται κάτω από το νερό.

Νερό

Το σώμα μας αποτελείται κατά δύο τρίτα από νερό. Χωρίς αυτό ο άνθρωπος είναι αδύνατο να επιβιώσει για μεγάλο διάστημα. Μόλις τρεις μέρες χωρίς νερό μπορούν να προκαλέσουν τεράστια προβλήματα υγείας. Ωστόσο δεν μπορεί να υπολογιστεί η ακριβής διάρκεια που μπορεί κάθε άνθρωπος να αντέξει χωρίς νερό.

Υπό καλές συνθήκες ένας άνθρωπος μπορεί να αντέξει μια εβδομάδα, ή ακόμα και παραπάνω, δίχως να πιει ούτε γουλιά. Από την άλλη, αν βρίσκεται σε αντίξοες συνθήκες το νερό είναι απαραίτητο πριν ακόμα ολοκληρωθεί ένα 24ωρο. Αν για παράδειγμα κάποιος τρέχει κάτω από το φως του ηλίου, παράγει σχεδόν ενάμιση λίτρο ιδρώτα μέσα σε μια ώρα. Τα αποθέματα του έτσι στερεύουν πολύ πιο γρήγορα.

Το ρεκόρ πιθανολογείται πως έχει ο Andreas Mihavecz, όπου σε ηλικία 18 ημερών κατάφερε να επιβιώσει για 18 ημέρες δίχως σταγόνα νερού, όταν οι υπεύθυνοι στην φυλακή όπου κρατούταν τον… ξέχασαν.
Τροφή

Τα όρια της επιβίωσης χωρίς τροφή είναι ακόμα δυσκολότερο να προσδιοριστούν, από αυτά του νερού. Οι άνθρωποι έχουν εξασκηθεί στην… πείνα, αφού στο μεγαλύτερο διάστημα της ανθρωπότητας ήταν απαραίτητο το κυνήγι.

Το σώμα μπαίνει σε μια φρικτή διαδικασία όταν του λείπει τροφή. Χρησιμοποιεί γλυκογόνα από το ήπαρ και του μύες ώστε να παράξει γλυκόζη. Αν η ασιτία συνεχίσει, τότε το σώμα επεξεργάζεται και καταναλώνει τα αποθέματα λίπους και πρωτεϊνών που έχει.

Τα μόνα δεδομένα που έχουμε στην συγκεκριμένη περίπτωση είναι οι απεργίες πείνας. Η μεγαλύτερη καταγεγραμμένη είναι αυτή του πολιτικού κρατούμενου Terence MacSwiney, ο οποίος άντεξε 74 μέρες δίχως φαγητό, πριν αποβιώσει το 1920.

Ήλιος

Μπορεί ο άνθρωπος να επιβιώσει στο απόλυτο σκοτάδι; Η απάντηση είναι «ναι» και δυστυχώς την γνωρίζουμε από μια ανατριχιαστική ιστορία. Ενας παρανοϊκός Ρώσος κρατούσε για πολλά χρόνια μια ομάδα παιδιών σε ένα υπόγειο. Τα περισσότερα παιδιά, ανάμεσα στα οποία βρισκόταν και ένας 19χρονος, δεν είχαν δει ποτέ το φως το ηλίου.

Όσο τα επίπεδα της βιταμίνης D αναπληρώνονται από άλλες πηγές, πέραν του ηλίου, δεν υπάρχει κίνδυνος για απώλεια ζωής. Αυτό που επηρεάζεται σημαντικά είναι η σεροτονίνη, που διαταράσσει τον ύπνο αλλά και την διάθεση όταν λείπει από τον οργανισμό.

Ύπνος

Οι περιπτώσεις όπου άνθρωποι έχουν πεθάνει λόγω αϋπνίας είναι πάρα πολύ λίγες. Συνήθως, ένας άνθρωπος βρίσκει τον τρόπο να… κοιμηθεί, πριν είναι πολύ αργά. Στην πράξη, χρειάζονται αρκετοί μήνες ώστε η έλλειψη ύπνου να οδηγήσει σε θάνατο. Αυτό μπορεί να προκληθεί μόνο από μια πολύ σπάνια εγκεφαλική βλάβη (Fatal Familial Insomnia).

Ο Randy Gardner είναι αυτός που έχει το ρεκόρ αϋπνίας, αφού το 1965 σε ηλικία 17 ετών κατάφερε να κρατήσει τα μάτια του ανοιχτά για 11 σερί ημέρες. Οσο και να προσπαθήσει πάντως ένας άνθρωπος, στο τέλος θα κοιμηθεί πριν προλάβει να κάνει κακό στον εαυτό του.