Στον… καλύτερο πελάτη της Ρωσίας έχει εξελιχθεί η ΕΕ συνεχίζοντας να αγοράζει φυσικό αέριο με πρωτοφανή ρυθμό και το 2025. Παρά την επιβολή κυρώσεων που εκτόξευσαν τις ενεργειακές τιμές στα ύψη πολλαπλασιάζοντας τα οικονομικά προβλήματα των Ευρωπαίων πολιτών, η ΕΕ συνεχίζει τις μπίζνες με τη Ρωσία, ξοδεύοντας δισεκατομμύρια δολάρια που το Κρεμλίνο μπορεί να χρησιμοποιήσει για να χρηματοδοτήσει τον πόλεμό του στην Ουκρανία. Κι αυτό παρά το γεγονός ότι έχει λήξει η συμφωνία διαμετακόμισης του ρωσικού φυσικού αερίου.
Τα στοιχεία που συλλέχθηκαν από την εταιρεία πληροφοριών εμπορευμάτων Kpler και αναλύθηκαν από το Politico αποκαλύπτουν ότι τις πρώτες 15 ημέρες του 2025, οι 27 χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης εισήγαγαν 837.300 μετρικούς τόνους υγροποιημένου φυσικού αερίου από τη Ρωσία. Αυτό σηματοδοτεί ένα υψηλό ρεκόρ, σε σχέση με τους 760.100 τόνους που εισήχθησαν κατά την ίδια περίοδο πέρυσι, τροφοδοτώντας τις ανησυχίες ότι τα δυτικά έθνη δεν κάνουν αρκετά για να συμπιέσουν τα ρωσικά κεφάλαια, καθώς ο πόλεμος της Μόσχας εισέρχεται στον τέταρτο χρόνο του.
Τι συμβαίνει;
Οι αριθμοί έρχονται μετά τη λήξη της συμφωνίας, που επιτρέπει στη Ρωσία να διοχετεύει φυσικό αέριο στην ΕΕ μέσω αγωγών που διασχίζουν την Ουκρανία. Αυτό άσκησε μεγαλύτερη πίεση στις χώρες να αγοράζουν θαλάσσιο υγροποιημένο φυσικό αέριο, το οποίο παραδίδεται με δεξαμενόπλοια από ρωσικά λιμάνια.
Μια χούφτα χώρες, μεταξύ των οποίων η Σλοβακία και η Ουγγαρία, εξαρτώνται από τη διαδρομή της Ουκρανίας για τον ενεργειακό εφοδιασμό και πίεζαν για την ανανέωση της συμφωνίας, προειδοποιώντας ότι θα έπρεπε να πληρώσουν ακριβότερο LNG αν έληγε. Ο φίλα προσκείμενος στο Κρεμλίνο πρωθυπουργός της Σλοβακίας, Robert Fico, υποσχέθηκε μάλιστα να διακόψει την παροχή ηλεκτρικής ενέργειας στην Ουκρανία και να περικόψει τη στήριξη προς τους πρόσφυγες, εάν το Κίεβο δεν υποχωρήσει και δεν επιτρέψει την επανάληψη της διαμετακόμισης. Αλλά η διακοπή δεν έχει περιορίσει την ευρύτερη όρεξη της Ευρώπης για ρωσικό φυσικό αέριο.
Σύμφωνα με τον Charles Costerousse από την Kpler, υπάρχει μια σειρά παραγόντων που μπορεί να εξηγήσει αυτή την εξέλιξη.
«Υπήρξε μια ψυχρή περίοδος από το δεύτερο μισό του Δεκεμβρίου- η παραγωγή αιολικής ενέργειας δεν ήταν στο υψηλότερο επίπεδό της», είπε. «Επομένως, υπάρχει διάθεση να συνεχίσουν να εισρέουν αυτές οι ποσότητες». Πρόσθεσε ότι το 95% έως 96% του ρωσικού LNG, που φτάνει στην Ευρώπη προέρχεται από το εργοστάσιο Yamal, μια τεράστια εγκατάσταση στην παγωμένη βόρεια Σιβηρία.
«Η πλειονότητα αυτών των όγκων είναι μακροπρόθεσμα συμβόλαια», είπε και συμπλήρωσε «επομένως, δεν είναι ότι η ΕΕ αγοράζει επιπλέον φορτία spot, αλλά αυτές οι συμβατικές ποσότητες που έρχονται».
Η Anna-Kaisa Itkonen, εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, δήλωσε ότι οι προσπάθειες για να συμπιεστεί το μερίδιο της Μόσχας στις εισαγωγές άνθρακα, πετρελαίου και φυσικού αερίου έχουν ήδη «σπάσει τον έλεγχο της Ρωσίας στο ενεργειακό σύστημα της Ευρώπης». «Ωστόσο, παρά τα σημαντικά αυτά αποτελέσματα, η ρωσική ενέργεια -ιδίως το φυσικό αέριο- εξακολουθεί να είναι παρόν στην ΕΕ και οι εισαγωγές φυσικού αερίου από τη Ρωσία έχουν αυξηθεί το 2024, συμπεριλαμβανομένων των εισαγωγών υγροποιημένου φυσικού αερίου. Αυτό δημιουργεί σοβαρές ανησυχίες», αναγνώρισε, επισημαίνοντας τα σχέδια της Επιτροπής να καταρτίσει έναν «οδικό χάρτη» για τον τερματισμό των ρωσικών ενεργειακών εισαγωγών, ο οποίος αναμένεται στα τέλη Φεβρουαρίου.
Ξεχωριστά, 10 χώρες της ΕΕ καλούν το μπλοκ να επιβάλει κυρώσεις στο ρωσικό LNG, το οποίο αγοράζεται σε τεράστιες ποσότητες αφότου η Μόσχα άρχισε να διακόπτει τις παραδόσεις από αγωγούς σε μια προσπάθεια να θέσει ως όπλο τις ροές ορυκτών καυσίμων μετά την έναρξη του ολοκληρωτικού πολέμου της στην Ουκρανία.
«Η ικανότητα της Ρωσίας να συντηρεί τις πολεμικές της προσπάθειες είναι βαθιά συνυφασμένη με τα ενεργειακά της έσοδα», αναφέρουν οι χώρες σε πρόταση που διέρρευσε. «Πρέπει να κάνουμε ένα περαιτέρω άλμα και να αντιμετωπίσουμε τις αυξανόμενες ρωσικές εισαγωγές υγροποιημένου φυσικού αερίου. Ως τελικός στόχος, είναι απαραίτητο να απαγορευτεί η εισαγωγή ρωσικού φυσικού αερίου και υγροποιημένου φυσικού αερίου το συντομότερο δυνατό».