Ο πόλεμος των τάνκερ – Από τα Στενά του Ορμούζ στα Στενά Μπαμπ ελ Μαντέμπ: Η ιστορία επαναλαμβάνεται και δεν είναι φάρσα

Από το 1984 έως το 1988 ένας άγριος πόλεμος μαινόταν στα Στενά του Ορμούζ – Αλλά τα τάνκερ συνέχισαν να περνούν, γιατί ο κόσμος χρειαζόταν το πετρέλαιο

Το 1984 το Ιράκ πίστευε πως είχε βρει τον τρόπο να αναγκάσει τις ΗΠΑ να επιτεθούν κατά του Ιράν. Με επιθέσεις κατά της ιρανικής ναυτιλίας θα ωθούσε την Τεχεράνη σε ακραία αντίποινα, μεταξύ των οποίων θα ήταν και το κλείσιμο των Στενών του Ορμούζ- μίας καθοριστικής σημασίας για την παγκόσμια οικονομία πλωτής οδού αλλά και ενός σημείου «πνιγμού». Στον στενό υδάτινο διάδρομο ανάμεσα στο Ιράν και το Ομάν μπορεί εύκολα η κυκλοφορία να διακοπεί από καταιγίδες, ατυχήματα ή εσκεμμένες ενέργειες από παράγοντες της περιοχής.

Το Ιράκ χτύπησε πρώτο, με διπλή επίθεση στον τερματικό σταθμό πετρελαίου και τα πετρελαιοφόρα στο νησί Kharg. Ένας άγριος πόλεμος ξέσπασε με τη Βαγδάτη και την Τεχεράνη να στοχεύουν εμπορικά πλοία με ρουκέτες και νάρκες. Πλοία με σημαία Ελλάδας, Κύπρου, Ιράν, Ιαπωνίας, Κουβέιτ, Λιβερίας, Μάλτας, Νορβηγίας, Παναμά, Σαουδικής Αραβίας, Σιγκαπούρης, Τουρκίας, Ηνωμένου Βασιλείου και άλλων χωρών χτυπήθηκαν.

Αλλά πολλά τάνκερ συνέχισαν να πλέουν στα στενά του Ορμούζ και στον Περσικό Κόλπο γιατί πολύ απλά… ο κόσμος χρειαζόταν πετρέλαιο. Για να φτάσουν στο πετρέλαιο, ορισμένα δεξαμενόπλοια προσπαθούσαν να «γλιστρήσουν» μέσα από τα στενά του Ορμούζ τη νύχτα, όταν η ικανότητα για επιθέσεις ήταν περιορισμένη. Κάποια άλλαζαν το όνομά τους ή προσπαθούσαν να παραπλανήσουν σχετικά με τα λιμάνια που επιδιώκουν να προσεγγίσουν και το τι σκοπεύουν να μεταφέρουν.

Όταν το 1988 ο «Πόλεμος των Τάνκερ» όπως έμεινε στην ιστορία, είχε τελειώσει, ο απολογισμός ήταν δραματικός: Τουλάχιστον 320 ναυτικοί της εμπορικής ναυτιλίας είχαν σκοτωθεί, τραυματιστεί ή δηλωθεί αγνοούμενοι. 340 εμπορικά πλοία είχαν υποστεί ζημιές και 11 είχαν βυθιστεί. «Αν και ο πόλεμος των τάνκερ δεν ήταν ιδέα του Ιράν, οι Ιρανοί πήραν ένα προφανές μάθημα από αυτόν: Όσο ο κόσμος χρειάζεται πετρέλαιο, τα πλοία θα πρέπει να πάνε στον Περσικό Κόλπο και αυτό δίνει στην Τεχεράνη την τέλεια ευκαιρία να στοχεύσει πλοία της επιλογής του» σχολιάζουν αναλυτές στο Foreign Policy.

Τι συμβαίνει σήμερα ανάμεσα σε ΗΠΑ και Ιράν
Αυτό είναι, στην πραγματικότητα, που συμβαίνει και σήμερα με πρωτοβουλίας της Τεχεράνης και των πληρεξουσίων της. Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν έχει υποσχεθεί αντίποινα για να εκδικηθεί τους θανάτους των Γουίλιαμ Ρίβερς, Κένεντι Σάντερς και Μπρεόνα Μόφετ, των τριών μελών του στρατού των ΗΠΑ που σκοτώθηκαν από επίθεση πολιτοφυλακής που υποστηρίζεται από το Ιράν στην Ιορδανία στις 28 Ιανουαρίου.

Ήδη οι Ηνωμένες Πολιτείες εξαπέλυσαν επιδρομές σε στόχους στη Συρία και το Ιράκ στις 2 Φεβρουαρίου. Αλλά έπεται και συνέχεια. Ωστόσο, ανεξάρτητα από τα περαιτέρω βήματα που θα κάνει η Ουάσιγκτον, η ναυτιλία στα στενά του Ορμούζ θα είναι και πάλι σε κίνδυνο. Οι Ηνωμένες Πολιτείες θέλουν με τα αντίποινα να στείλουν ένα σαφές μήνυμα στο Ιράν χωρίς να κλιμακώσουν την κατάσταση και να μετατρέψουν την έμμεση σύγκρουση σε άμεση. «Δεν νομίζω ότι χρειαζόμαστε έναν ευρύτερο πόλεμο στη Μέση Ανατολή. Δεν είναι αυτό που επιζητώ», είπε ο Τζο Μπάιντεν στις 30 Ιανουαρίου. Αλλά η αλήθεια είναι πως κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει το να βγει εκτός ελέγχου η κατάσταση.

Φόβοι για τεράστιο ενεργειακό σοκ
Περίπου 21 εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου ταξιδεύουν ημερησίως μέσω των Στενών του Ορμούζ- ποσότητα που αντιστοιχεί στο 21% της παγκόσμιας κατανάλωσης.

Αν ο πόλεμος στην Ερυθρά Θάλασσα οδηγήσει τελικά σε περιφερειακή σύγκρουση και στο κλείσιμο των Στενών το σοκ για την ενεργειακή αγορά και την παγκόσμια οικονομία θα είναι τεράστιο. Η ιστορία θα έχει επαναληφθεί και δεν θα είναι καθόλου φάρσα.