Ο θρυλικός Βρετανός στρατηγός σερ Μάικ Τζάκσον, απέτρεψε από τον ξεσπάσει Τρίτος Παγκόσμιος Πόλεμος , όταν αρνήθηκε να ακολουθήσει τις εντολές του Αμερικανού προϊσταμένου του στο Κόσοβο.
Ο στρατηγός σερ Μάικ Τζάκσον, πρώην επικεφαλής του βρετανικού στρατού, πέθανε σε ηλικία 80 ετών μετά από μια λαμπρή καριέρα στην οποία διοικούσε τις βρετανικές δυνάμεις κατά τη διάρκεια της εισβολής στο Ιράκ υπό την ηγεσία των ΗΠΑ το 2003.
Αλλά ήταν κατά τη διάρκεια της θητείας του αξιωματικού στο Κόσοβο το 1999 όταν έλαβε μια κρίσιμη απόφαση που βοήθησε να αποτραπεί η σύγκρουση μεταξύ του ΝΑΤΟ και της Ρωσίας.
Όπως είναι γνωστό, αρνήθηκε τη διαταγή του Αμερικανού διοικητή του να παρεμποδίσει τις ρωσικές δυνάμεις, όταν εισήλθαν στο Κόσοβο χωρίς τη σύμφωνη γνώμη του ΝΑΤΟ – σε μια κίνηση που θεωρείται ότι έσωσε χιλιάδες ζωές.
«Δεν πρόκειται να ξεκινήσω τον Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο για εσάς», φέρεται να είπε ο Σερ Μάικ Τζάκσον, στον Αμερικανό προϊστάμενό του, στρατηγό Γουέσλι Κλαρκ.
Η θητεία του στρατηγού Σερ Μάικ κατά τη διάρκεια της εκστρατείας στο Κόσοβο οδήγησε στην απονομή αργότερα του Παρασήμου Διακεκριμένης Υπηρεσίας για την ηγετική του ικανότητα.
Το περιστατικό που παραλίγο να οδηγήσει τον κόσμο στο χείλος του γκρεμού συνέβη στις 12 Ιουνίου 1999.
Μια σειρά από περίπου 30 ρωσικά τεθωρακισμένα οχήματα, που μετέφεραν περίπου 200 στρατιώτες του Κρεμλίνου, κατέλαβαν το αεροδρόμιο της Πρίστινα σε μια αιφνιδιαστική κίνηση προς το τέλος του πολέμου.
Οι Ρώσοι, οι οποίοι συνέβαλαν σημαντικά στο να πεισθεί ο Γιουγκοσλάβος πρόεδρος, Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς, να τερματίσει τη σύγκρουση, αναμενόταν να αστυνομεύσουν τον δικό τους τομέα στο Κόσοβο, ανεξάρτητα από το ΝΑΤΟ.
Ωστόσο, όταν αυτό δεν συνέβη, οι Ρώσοι αισθάνθηκαν προδομένοι.
200 στρατιώτες διατάχθηκαν να αναχωρήσουν από τη βάση τους στη Βοσνία για να καταλάβουν το αεροδρόμιο.
Η αιφνιδιαστική κίνηση ανακαλύφθηκε καθώς οι ειρηνευτικές δυνάμεις K-For του ΝΑΤΟ – με επικεφαλής τον στρατηγό Σερ Μάικ – ετοιμάζονταν να εισέλθουν στην επαρχία στις 12 Ιουνίου, προκαλώντας μια σκληρή αναμέτρηση.
Ο Αμερικανός στρατηγός Γουέσλι Κλαρκ, ανώτατος διοικητής του ΝΑΤΟ, διέταξε αμέσως να τεθούν σε ετοιμότητα 500 Βρετανοί και Γάλλοι αλεξιπτωτιστές για να καταλάβουν το αεροδρόμιο.
«Τηλεφώνησα στον Γενικό Γραμματέα [του ΝΑΤΟ] [Χαβιέρ Σολάνα] και του είπα τι γινόταν», δήλωσε ο στρατηγός Κλαρκ στο BBC κατά τη διάρκεια ενός ντοκιμαντέρ για τον πόλεμο.
«Μίλησε για τους κινδύνους που υπήρχαν και για το τι θα μπορούσε να συμβεί αν οι Ρώσοι έφταναν εκεί πρώτοι, και είπε: «Φυσικά και πρέπει να φτάσετε στο αεροδρόμιο».
«Είπα: «Θεωρείτε ότι έχω την εξουσία να το κάνω αυτό;» Κι απάντησε: «Φυσικά και έχεις, σου μεταδίδω την εξουσία να το κάνεις».
Αλλά η διαταγή εμποδίστηκε από τον στρατηγό Σερ Μάικ Τζάκσον, ο οποίος φοβόταν ότι θα μπορούσε να πυροδοτήσει μια καταστροφική μάχη μεταξύ της Ρωσίας και του ΝΑΤΟ που θα προκαλούσε τον Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Για την απόφαση μετά τον πόλεμο, ο Βρετανός στρατηγός μίλησε BBC.
Ο στρατηγός Κλαρκ σκόπευε αργότερα να διατάξει βρετανικά άρματα μάχης και τεθωρακισμένα οχήματα να αποκλείσουν τους διαδρόμους του αεροδρομίου για να εμποδίσουν την προσγείωση ρωσικών μεταφορικών αεροσκαφών.
Παρά το γεγονός ότι ο Αμερικανός διοικητής δήλωσε ότι πίστευε ότι ήταν μια «κατάλληλη πορεία δράσης», η βρετανική διοίκηση έθεσε για άλλη μια φορά βέτο στην στρατηγική αυτή.
Ο θρυλικός Σερ Μάικ Τζάκσον
Η ηγεσία του στρατηγού Σερ Μάικ Τζάκσον κατά τη διάρκεια της εκστρατείας – και το θάρρος του να παρακούσει μια διαταγή σε μια προσπάθεια να αποτρέψει τον πόλεμο – χαρακτηρίστηκε ως θρυλική από τα στρατεύματά του, δήλωσε ένας βετεράνος αξιωματικός.
Ο ταγματάρχης Άντριου Φοξ, πρώην διοικητής λόχου στο Σύνταγμα Αλεξιπτωτιστών, δήλωσε: «Η πολιτική υποστήριξη και η ιστορία δείχνουν ότι ο Σερ Μάικ είχε δίκιο».
«Ο Κλαρκ αποσύρθηκε από τη διοίκηση δύο μήνες νωρίτερα από ότι έπρεπε και η καριέρα του Τζάκσον «στέφθηκε» με επιτυχία».
«Αυτό ήταν απολύτως σύμφωνο με τον χαρακτήρα του. Ήταν ισχυρογνώμων και ειλικρινής, αλλά αυτές οι ειλικρινείς απόψεις υποστηρίζονταν από μια ισχυρή νοημοσύνη και συνήθως είχε δίκιο».
Πρόσθεσε ότι ο στρατηγός φημιζόταν για την «κοφτερή του γλώσσα» και το «πονηρό του πνεύμα».
«Η στάση του για καλύτερες συνθήκες διαβίωσης, αμοιβές και εξοπλισμό για τους στρατιώτες ήταν σύμφωνη με την προσπάθειά του να κάνει το σωστό, όπως συνέβη και στο Κόσοβο», πρόσθεσε. «Κανείς από το Σύνταγμα Αλεξιπτωτιστών που πέρασε ένα βράδυ πίνοντας ουίσκι με τον Σερ Μάικ δεν θα το ξεχάσει ποτέ: ο χαρακτήρας και το πνεύμα του ήταν ακόμα πιο ισχυρά από το ποτό στο ποτήρι του».
Ο αντισυνταγματάρχης Έντουαρντ Γκριν, ακόλουθος άμυνας της Βρετανίας στο Κόσοβο, δήλωσε ότι ήταν μια «θρυλική φιγούρα» του στρατού που θα τον «θυμόμαστε για πολύ καιρό εδώ στο Κόσοβο».
