Η Τουρκία ξεκίνησε στρατιωτική επιχείρηση κατά των δυνάμεων και των περιοχών των Κούρδων στη Βόρεια Συρία, λίγες μόνο ώρες μετά την απομάκρυνση από την περιοχή των Αμερικανών στρατιωτών που τον τελευταίο χρόνο, αποτελούσαν εγγυητή της σταθερότητας σε μια έκταση μήκους περίπου 600 χιλιομέτρων.
Ο Ερντογάν ωστόσο δεν χώνεψε ποτέ πως οι δυνάμεις των Σύρων ανταρτών, που για χρόνια χρηματοδοτούσε δεν κατάφεραν να ελέγξουν όλη την περιοχή μεταξύ των συνόρων της Τουρκίας και της Συρίας και περιορίστηκαν σε ένα κομμάτι στα βορειοδυτικά. Όλη την υπόλοιπη περιοχή, έλεγχαν οι Κούρδοι της Συρίας οι οποίοι μάλιστα διατηρούν μέχρι σήμερα τεράστια στρατόπεδα συγκέντρωσης, στα οποία βρίσκονται φυλακισμένοι μαχητές του ISIS, που συνελήφθησαν κατά καιρούς μέχρι την τελική νίκη των κουρδικών δυνάμεων σε όλη την υπό αναφορά έκταση.
Ο Ερντογάν από τον Ιούλιο του 2016 ανακοίνωσε πως το ζήτημα των Κούρδων στα σύνορα με τη Συρία αλλά και το Ιράκ είναι ο υπ΄ αριθμόν ένα στόχος των τουρκικών στρατιωτικών δυνάμεων, αφού θεωρείται θανάσιμη απειλή για την τουρκική εθνική ακεραιότητα η παρουσία τους και η ισχύς που απέκτησαν ειδικά μετά τη συνεργασία των Κούρδων με τις ΗΠΑ στη μάχη κατά των Τζιχαντιστών.
Το αφήγημα του Τούρκου προέδρου και της μηχανής προπαγάνδας του, είναι πως η επιχείρηση που ονομάστηκε «πηγή ειρήνης» έχει ως στόχο τη δημιουργία μιας ζώνης ασφαλείας που θα εμποδίζει την επικοινωνία των Κούρδων της Συρίας με τους Κούρδους της Τουρκίας αλλά και πώς η εισβολή θα δημιουργήσει εκείνες τις συνθήκες που θα επιτρέψει σε εκατοντάδες χιλιάδες Σύρους που σήμερα είναι πρόσφυγες στην Τουρκία, να επιστρέψουν σε αυτή την περιοχή και έτσι, να αποσυμπιεστούν τα τουρκικά αστικά κέντρα, ενώ την ίδια ώρα θα εξυπηρετείται η τουρκική επιθυμία να αλλάξει ο δημογραφικός χάρτης της περιοχής.
Το χρονικό
Οι Κούρδοι αποτελούν το 7% έως 10% του πληθυσμού της Συρίας. Επί δεκαετίες στερήθηκαν βασικών ελευθεριών τόσο από τον σημερινό πρόεδρο της Συρίας Μπασάρ αλ-Άσαντ, όσο και από τον πατέρα του Χάφεζ.
Πριν ξεκινήσει η εξέγερση του 2011, οι περισσότεροι Κούρδοι ζούσαν διάσπαρτοι στη Δαμασκό και το Χαλέπι και σε τρεις πόλεις κοντά στα σύνορα με τη Τουρκία, το Αφρίν στα δυτικά, στο Κομπανί στο κέντρο και στην Καμισλί στα ανατολικά.
Όταν η εξέγερση εξελίχθηκε σε εμφύλιο πόλεμο, τα κυριότερα κουρδικά κόμματα απέφυγαν να πάρουν ξεκάθαρη θέση. Το 2012 οι κυβερνητικές δυνάμεις του Άσαντ αποσύρθηκαν από τις κουρδικές περιοχές και επικεντρώθηκαν στην καταστολή των ανταρτών, με τις συγκεκριμένες περιοχές στα βόρεια της χώρας να ελέγχονται πλέον από την κουρδική πολιτοφυλακή.
Με πράσινο χρώμα οι περιοχές που οι Κούρδοι είναι πλειοψηφία
Το 2014, υπήρξε μια κομβική χρονιά. Κατά το τέλος του χρόνου το Ισλαμικό Κράτος επιτέθηκε στην πόλη Κομπανί. Η μάχη προκάλεσε παγκόσμιο συναγερμό και τότε ένας πολυεθνικός συνασπισμός υπό την ηγεσία των ΗΠΑ επιτέθηκε κατά του ISIS με αεροπορικές επιθέσεις. Μετά την αποχώρηση των τζιχαντιστών η περιοχή πέρασε στον έλεγχο των Κούρδων, οι οποίοι μετατράπηκαν από εκείνη τη στιγμή στον πιο σημαντικό και κρίσιμο συνεργάτη των αμερικανικών δυνάμεων στη Συρία.
Το YPG αποτελεί την σημαντικότερη κουρδική πολιτοφυλακή που στη Βόρεια Συρία συνεργάστηκε με τοπικές οργανώσεις Κούρδων και μαζί αποτελούν τις Συμμαχικές Δημοκρατικές Δυνάμεις (SDF). Αυτή η συμμαχία έγραψε το όνομα της με χρυσά γράμματα στις σελίδες του κουρδικού αγώνα, αφού κατάφερε να κατατροπώσει τους τζιχνατιστές εκδιώκοντας τους από τις περιοχές που κατέλαβαν. Εκεί, σε αυτές τις περιοχές που σήμερα επιτίθεται η Τουρκία, δημιούργησαν μια αυτόνομη κυβέρνηση, τον Μάρτιο του 2019.
Η κατάσταση στη Συρία μέχρι χθες
Μετά τις επιτυχίες των Συμμαχικών Δυνάμεων του SDF, η Τουρκία και ο Ερντογάν ένιωσαν να απειλούνται και ξεκίνησαν να μιλούν για μια ασφαλή ζώνη 32 χιλιομέτρων. Δηλαδή μια νεκρή ζώνη, που θα εκτείνεται σε μήκος 480 χιλιομέτρων κατά μήκος της συριακής μεθορίου.
Στόχος της εξ αρχής, ήταν η προώθηση των μελών του YPG πιο βαθιά στη συριακή ενδοχώρα αφού θεωρεί πως αποτελούν απειλεί για το εσωτερικό της. Υπενθυμίζεται πως η Τουρκία χαρακτηρίζει την οργάνωση των Κούρδων ως τρομοκρατική οργάνωση.
Την ίδια ώρα ελπίζει με αυτόν τον τρόπο να επανεγκαταστήσει περίπου ένα εκατομμύριο πρόσφυγες, από τα 3,6 εκ. που φιλοξενεί αυτή τη στιγμή. Η επανεγκατάσταση των προσφύγων η Τουρκία θέλει να γίνει σε αυτές της περιοχές που θα εγκαταλαφθούν από τους Κούρδους στη ζώνη των 32 χιλιομέτρων.
Οι Αμερικάνοι σε μια προσπάθεια να βρεθεί μια μέση λύση και να αποφευχθεί η κλιμάκωση των εχθροπραξιών μεταξύ Τούρκων και Κούρδων, δημιούργησαν στις αρχές του χρόνου ένα μηχανισμό ασφαλείας, που προνοούσε το YPG να αποσύρει τον βαρύ οπλισμό του από τα σύνορα και να καταστρέψει τα οχυρωματικά έργα που έφτιαξε. Όντως οι Κούρδοι συμφώνησαν και προχώρησαν κατά γράμμα σε όσα προνοούσε ο μηχανισμός που σύστησαν οι Αμερικάνοι.
Στις έξι Οκτωβρίου ωστόσο ο Ερντογάν ανακοίνωσε στον Τραμπ πως θα προχωρήσει σε μια διασυνοριακή επιχείρηση με τον Τραμπ να απαντά πως τα αμερικανικά στρατεύματα που βρίσκονται ακόμα στην περιοχή δεν θα υποστήριζαν μια τέτοια επιχείρηση και για αυτό τον λόγο θα αποσυρθούν.
Το SDF αντέδρασε έντονα στην απόφαση του Τραμπ και προειδοποίησε πως μια τέτοια ενέργεια θα αποτελούσε ρήγμα στην σταθερότητα που δημιουργήθηκε στην περιοχή, ενώ κρύβει τον κίνδυνο για επανεμφάνιση του ΙSIS. «Είμαστε αποφασισμένοι να υπερασπισθούμε τα εδάφη μας με κάθε κόστος», διαμήνυσαν στον Ερντογάν οι Κούρδοι.
Πιθανές μετατοπίσεις του πληθυσμού
Στο μεταξύ η περιοχή που θέλει να κάνει «ασφαλή ζώνη» ο Ερντογάν, είναι μια από τις πιο εύφορες περιοχές της μέσης Ανατολής που είχε την φήμη πως «τάιζε» ολόκληρη τη Συρία. Είναι μια περιοχή διάσπαρτη από χωριά και πόλεις σε αντίθεση με τις άγονες ερήμους του Νότου. Η πόλη Καμισλί την οποία βομβαρδίζουν από το βράδυ της Τρίτης οι Τούρκοι πριν από τον πόλεμο είχε πληθυσμό 200 χιλιάδων.
Ανθρωπιστικές οργανώσεις που δρουν στην περιοχή, υπολογίζουν ότι σήμερα ζουν σε όλη την επικράτεια που ελέγχεται από το SDF δύο εκατομμύρια πολίτες. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ανθρωπιστικών οργανώσεων, η εισβολή της Τουρκίας στην περιοχή θα είχε άμεσο αντίκτυπο σε περίπου 300 χιλιάδες πολίτες που θα αναγκάζονταν να προσφυγοποιήθουν για ακόμα μια φορά. Ειδικότερα, σύμφωνα με την οργάνωση «Save the children» 1,6 εκατομμύρια πολίτες που ζουν στην περιοχή, χρήζουν ανθρωπιστικής βοήθειας.
Την ίδια ώρα το SDF υποστηρίζει ότι έχει φυλακίσει περισσότερους από 12 χιλιάδες άνδρες οι οποίοι είναι ύποπτοι τζιχαντιστές σε επτά διαφορετικές φυλακές. Τουλάχιστον τέσσερις χιλιάδες εξ αυτών που κρατούνται είναι αλλοδαποί. Μάλιστα σχεδόν οι μισές φυλακές, βρίσκονται εντός της «ασφαλούς ζώνης» που θέλει να δημιουργήσει ο Ερντογάν.
Πάντα σύμφωνα με τα στοιχεία του SDF, οι οικογένειες των υπόπτων τζιχαντιστών κρατούνται σε τρεις καταυλισμούς που βρίσκονται στις πόλεις Ροζ, Αϊν Ισσά και Αλ Χολ οι οποίες επίσης βρίσκονται κοντά στα σύνορα και φιλοξενούν συνολικά δέκατρεισήμισι χιλιάδες γυναικόπαιδα.
Περιοχές καταυλισμών
Πηγή: BBC