Η στέγαση μετεξελίσσεται σε σημαντικό πρόβλημα των νέων, οι οποίοι παρόλο που απασχολούνται, λόγω των χαμηλών αμοιβών και των υψηλών ενοικίων παραμένουν στο πατρικό τους ακόμη και μετά την συμπλήρωση του 30ου έτους της ηλικίας τους.
Ενδεικτικό του προβλήματος είναι τα στοιχεία της Eurostat σύμφωνα με το οποία σχεδόν το 70% των νέων στην Ελλάδα ηλικίας 18 έως 24 ετών μένει με τους γονείς του την ώρα που το αντίστοιχο ποσοστό στην ΕΕ ανέρχεται σε 50%.
Ο ΟΑΕΔ θα μπορούσε να συμβάλει στην εξασφάλιση κατοικιών με χαμηλό κόστος σε εργαζόμενους και ανέργους, στο πλαίσιο της κατάρτισης ενός εθνικού σχεδίου στέγασης.
Σύμφωνα με το σχέδιο που μελετάται μέσω του ΟΑΕΔ για την στήριξη της στεγαστικής πολιτικής με έμφαση στους νέους, θα μπορούσαν να υλοποιηθούν οι εξής παρεμβάσεις:
Χορήγηση άτοκων δανείων για την αγορά πρώτης κατοικίας.
Χορήγηση άτοκων δανείων για την επισκευή πρώτης κατοικίας.
Επιδότηση ενοικίου σε ευρύτερες ομάδες πολιτών κι όχι μόνο σε όσους λαμβάνουν το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα.
Κατασκευή νέων κατοικιών και διάθεσή τους με συγκεκριμένα κριτήρια και χαμηλό αντίτιμο σε εργαζόμενους και άνεργους. Οι τελευταίες κατοικίες στην Κέρκυρα διατέθηκαν από τον ΟΑΕΔ με αντίτιμο 304 ευρώ ανά τ.μ..
Η δωρεάν παραχώρηση εργατικών κατοικιών αφορά κυρίως οικογένειες με πολύ χαμηλά οικονομικά εισοδήματα, πολύτεκνες οικογένειες με χαμηλά εισοδήματα, ή οικογένειες με χαμηλά εισοδήματα που αντιμετωπίζουν κάποιο σοβαρό πρόβλημα υγείας.
Επισκευή και διάθεση των υπαρχόντων 110 κατοικιών μέσω της επιδότησης δανείων ή της χορήγησης άτοκων δανείων.
Την αγορά αδιάθετων κατοικιών μέσω του αποθεματικού και την διάθεσή τους στη συνέχεια σε χαμηλόμισθους και ανέργους.
Σημειώνεται ότι κανένα από τα σπίτια που διατίθενται μέσω του ΟΑΕΔ δεν είναι δωρεάν. Απαραίτητη προϋπόθεση μέχρι σήμερα είναι οι δικαιούχοι εργαζόμενοι και συνταξιούχοι να είχαν εξαρτημένη εργασία ιδιωτικού δικαίου, ασφαλισμένοι, για τουλάχιστον 900 ημέρες μέχρι την 31.12.2020, σε οποιοδήποτε Οργανισμό κύριας ασφάλισης μισθωτών και κατέβαλλαν τις προβλεπόμενες εισφορές υπέρ τ. ΟΕΚ.
Ακόμη οι αιτούντες δικαιούχοι και τα προστατευόμενα μέλη της οικογένειάς τους θα πρέπει να στερούνται ιδιόκτητης κατοικίας ή άλλων περιουσιακών στοιχείων, ικανών να εξασφαλίσουν τη στέγασή τους. Για την εκτίμηση της περιουσιακής κατάστασης λαμβάνονται υπόψη και ακίνητα που τυχόν μεταβιβάστηκαν παλαιότερα ή ενόψει της παραχώρησης της κατοικίας. Παράλληλα, δεν μπορούν να έχουν λάβει άλλη στεγαστική παροχής (δάνειο ή κατοικία)από τον τ. ΟΕΚ.
Η αξιοποίηση του αποθεματικού του ΟΑΕΔ θα μπορούσε να συνδυαστεί με την εξασφάλιση ευρωπαϊκών κονδυλίων για την χάραξη στεγαστικής πολιτικής με στόχευση στους νέους, όπως εφαρμόζεται και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Να σημειωθεί ότι το μέτρο αυτό έρχεται σε εφαρμογή του μοντέλου προγραμμάτων φτηνής στέγης για νέους που εφαρμόζονται στην Ευρώπη, στις ΗΠΑ, στον Καναδά και τη Νέα Ζηλανδία.
Παράλληλα, ο ΟΑΕΔ διαθέτει περίπου 110 διαμερίσματα σε ολόκληρη τη χώρα, τα οποία θα μπορούσαν μετά από επισκευή να διατεθούν με μικρό κόστος σε εργαζόμενους και ανέργους.
Χρήματα
Σύμφωνα με πληροφορίες σε ειδικό λογαριασμό του ΟΑΕΔ (ΕΛΕΚΠ) στην Τράπεζα της Ελλάδος έχουν συσσωρευτεί περίπου 2,5 -3 δισ. ευρώ από την είσπραξη εισφορών που κατευθυνόταν για τους Οργανισμούς Εργατικής Εστίας και Εργατικής Κατοικίας (τ. ΟΕΕ και τ. ΟΕΚ). Τα χρήματα αυτά μπορούν να αξιοποιηθούν μόνο σε δράσεις που αφορούν την στέγαση εργαζόμενων και άνεργων.
Υπενθυμίζεται ότι παρά το γεγονός ότι οι δυο οργανισμοί έχουν καταργηθεί, όλοι οι εργαζόμενοι ιδιωτικού και δημοσίου τομέα με συμβάσεις αορίστου ή ορισμένου χρόνου εξακολουθούν να καταβάλουν εισφορές.
Το ασφάλιστρο του εργαζομένου υπέρ του Ενιαίου Λογαριασμού για την Εφαρμογή Κοινωνικών Πολιτικών (ΕΛΕΚΠ) διαμορφώθηκε σε 1,20% και κατανεμήθηκε 0,85% υπέρ πρώην ΟΕΚ (ν.δ. 2963/1954) και 0,35% υπέρ πρώην ΟΕΕ (ν. 678/1977 και άρθρο 7 του ν. 3144/2003).
