Παγκόσμια ηγέτιδα δύναμη στην κατασκευή πυρηνικών αντιδραστήρων φιλοδοξεί να γίνει η Ρωσία, με στόχο να καλύψει την αυξανόμενη ενεργειακή ζήτηση, αλλά και να αντισταθμίσει τις επιπτώσεις από τις δυτικές κυρώσεις στο πετρέλαιο. Η Μόσχα επιχειρεί να ενισχύσει την παγκόσμια επιρροή της κατασκευάζοντας πάνω από 10 πυρηνικά εργοστάσια εκτός συνόρων, σε χώρες όπως το Μπανγκλαντές, η Κίνα, η Αίγυπτος, η Ινδία, το Ιράν και η Τουρκία, σε μια προσπάθεια να εκμεταλλευθεί την αυξανόμενη ενεργειακή ζήτηση λόγω της τεχνητής νοημοσύνης και των αναπτυσσόμενων αγορών, γράφουν οι Financial Times. «Θέλουμε να εδραιώσουμε τη θέση μας ως ένας από τους μεγαλύτερους κατασκευαστές νέων πυρηνικών σταθμών στον κόσμο», δήλωσε ο Μπόρις Τίτοφ, ειδικός εκπρόσωπος της Ρωσίας για τη διεθνή συνεργασία στη βιωσιμότητα. Η Ρωσία, πρόσθεσε, αναμένει ισχυρή ζήτηση για πυρηνική ενέργεια από τις αναπτυσσόμενες χώρες που επιθυμούν καθαρότερες πηγές ενέργειας, καθώς και από εταιρείες τεχνολογίας που αξιοποιούν την τεχνητή νοημοσύνη σε κέντρα δεδομένων.
Ο Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας προέβλεψε φέτος ότι η παγκόσμια ικανότητα παραγωγής πυρηνικής ενέργειας θα αυξηθεί κατά 155% στα 950 γιγαβάτ μέχρι το 2050. «Χρειαζόμαστε πολλή ενέργεια. Δεν θα μπορέσουμε να την παρέχουμε χωρίς τη χρήση πυρηνικής ενέργειας. Γνωρίζουμε ότι είναι ασφαλής, δεν εκπέμπει αέρια του θερμοκηπίου, επομένως είναι πολύ καθαρή», δήλωσε ο Τίτοφ στους Financial Times. Το αυξανόμενο «χαρτοφυλάκιο» πυρηνικών της Ρωσίας στο εξωτερικό, από την κατασκευή αντιδραστήρων μέχρι την παροχή καυσίμων και άλλες υπηρεσίες, εκτείνεται σε 54 χώρες, σύμφωνα με άρθρο που δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση Nature Energy από το Νορβηγικό Ινστιτούτο Διεθνών Υποθέσεων. Εκτός από το εργοστάσιο Paks 2 της Ουγγαρίας, καθώς και μονάδες στο Μπανγκλαντές και στην Τουρκία, η Ρωσία αναμένεται να κατασκευάσει επίσης ένα εργοστάσιο με μικρούς αρθρωτούς αντιδραστήρες στο Ουζμπεκιστάν, ενώ το 2023 υπέγραψε συμφωνία με την Μπουρκίνα Φάσο. Η χώρα συμμετείχε φέτος στο ένα τρίτο τουλάχιστον των νέων αντιδραστήρων που κατασκευάζονται παγκοσμίως, παρά τις προσπάθειες της Δύσης να μπλοκάρει την πυρηνική κυριαρχία της Ρωσίας, με τις ΗΠΑ να απαγορεύουν τις ρωσικές εισαγωγές εμπλουτισμένου ουρανίου φέτος τον Μάιο. Ο νέος επίτροπος της Ε.Ε. για την ενέργεια, Νταν Γιόργκενσεν, δήλωσε ότι θέλει να εξετάσει την «πλήρη αλυσίδα εφοδιασμού πυρηνικών» στο πλαίσιο μιας ευρύτερης προσπάθειας με στόχο την πλήρη απαλλαγή από τις ρωσικές εισαγωγές καυσίμων έως το 2027.
Πολλές αναπτυσσόμενες χώρες εξετάζουν την πυρηνική ενέργεια για να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις για καθαρή ενέργεια.
Με εξαίρεση την Ουγγαρία ωστόσο, οι περισσότερες χώρες της Ανατολικής Ευρώπης έχουν υπογράψει συμβόλαια για καύσιμο που έχει αναπτυχθεί για να ταιριάζει σε αντιδραστήρες της σοβιετικής εποχής από την αμερικανική εταιρεία Westinghouse μετά την πλήρη εισβολή στην Ουκρανία. Ο Ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Ορμπαν και ο πρωθυπουργός της Σλοβακίας, Ρόμπερτ Φίτσο, τονίζουν ότι θα μπλοκάρουν κάθε μέτρο για τον περιορισμό της μη στρατιωτικής βιομηχανίας πυρηνικής ενέργειας της Ρωσίας. Μετά τη συνάντηση με τον Πούτιν την Κυριακή, ο Φίτσο έγραψε σε ανάρτηση στο Facebook ότι οι πιθανές κυρώσεις κατά της Ρωσίας θα ήταν «οικονομικά επιζήμιες και θα έθεταν σε κίνδυνο την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας σε πυρηνικούς σταθμούς στη Σλοβακία». Ανώτερος αξιωματούχος της Ε.Ε. πάντως χαρακτήρισε υπερβολικούς τους φόβους ότι η Ρωσία θα μπορούσε να δημιουργήσει κρίσιμες ελλείψεις πυρηνικών καυσίμων για το μπλοκ, όπως έκανε για το φυσικό αέριο το 2022.
Πολλές αναπτυσσόμενες χώρες εξετάζουν την πυρηνική ενέργεια για να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις για καθαρή ενέργεια, προσφέροντας περισσότερες πιθανές αγορές για τη Ρωσία. Μιλώντας στη σύνοδο κορυφής του ΟΗΕ για το κλίμα COP29 στο Αζερμπαϊτζάν τον Νοέμβριο, ο Τζέικ Λεβίν, ανώτερος διευθυντής κλίματος και ενέργειας στο Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας των ΗΠΑ, είπε ότι η Ουάσιγκτον ανησυχεί για τις χώρες που στρέφονται προς την Κίνα ή τη Ρωσία για πυρηνική ενέργεια. Η παγκόσμια ανταγωνιστικότητα στον κλάδο ήταν ένα «τεράστιο ζήτημα», τόνισε.
