Την περίοδο του Ψυχρού Πολέμου η ελληνική Πολεμική Αεροπορία ήταν η μοναδική αεροπορική δύναμη του ΝΑΤΟ που διέθετε στο δυναμικό της αεροσκάφη που είχαν κατασκευαστεί σε χώρα του Ανατολικού Μπλοκ. Τα εν λόγω αεροσκάφη δεν ήταν μαχητικά, αλλά αεροσκάφη αγροτικών εφαρμογών: τα πολωνικής κατασκευής PZL (Mielec) M-18B Dromader, γνωστά σε όλους μας απλώς ως Πεζετέλ (PZL).
Κατά την επικρατέστερη εκδοχή, η χαρακτηριστική «καμπούρα» υπεράνω του κόκπιτ των Πεζετέλ είναι εκείνη που τους έδωσε την ονομασία Dromader, δηλαδή δρομάς ή δρομάδα (αφρικανική καμήλα με μία καμπούρα).
Τριάντα από τα αεροσκάφη αυτά αγοράστηκαν μεταξύ Μαρτίου 1983 και Ιανουαρίου 1984 με πολύ ευνοϊκούς όρους αποπληρωμής. Έκτοτε υπηρετούν στην 359 ΜΑΕΔΥ (Μοίρα Αεροπορικής Εξυπηρέτησης Δημοσίων Υπηρεσιών, με έδρα τη Δεκέλεια), έχοντας ως αποστολή τους αεροψεκασμούς και την πυρόσβεση.
Σήμερα ο ρόλος τους έχει επικεντρωθεί στην πυρόσβεση, μετά τους περιορισμούς που επιβλήθηκαν στους αεροψεκασμούς για λόγους προστασίας του οικοσυστήματος και τις πιεστικές ανάγκες που ανακύπτουν στον τομέα της πυρόσβεσης κάθε καλοκαίρι.
Ως πυροσβεστικό το Πεζετέλ είναι κατάλληλο για το εδαφικό ανάγλυφο της ελληνικής επικράτειας, καθώς μπορεί να προσεγγίσει δύσβατες ορεινές εκτάσεις με κλίσεις έως και 60%, έχοντας παράλληλα μεταφορική ικανότητα 2.500 lt υγρού φορτίο
Το M-18B Dromader της πολωνικής PZL Mielec αποτελεί ένα ενδιαφέρον προϊόν διεθνούς τεχνολογικής συνεργασίας: σχεδιάστηκε με τη βοήθεια της αμερικανικής εταιρείας Rockwell, προκειμένου να κατασκευαστεί στην Πολωνία με την προοπτική εξαγωγών σε χώρες της Δύσης.
Τον Ιούλιο του 2002 παρελήφθησαν και εντάχθηκαν στην δύναμη της Μονάδας 3 διθέσια PZL, με σκοπό την επιχειρησιακή εκπαίδευση των νέων χειριστών στον τύπο και στις τακτικές αεροπυρόσβεσης (τα διθέσια διατηρούν την ικανότητα ρίψης νερού, μικρότερου όμως βάρους).
Ως προς τα τεχνικά χαρακτηριστικά και τις επιδόσεις του, το PZL (Mielec) M-18B Dromader είναι ένα αεροσκάφος με πλήρωμα 1-2 ατόμων, ισχύ 967 HP, εκπέτασμα πτερύγων 17,7 μ., μήκος 9,5 μ., μέγιστη ταχύτητα 228 χλμ/ώρα και οροφή 4.000 μ.
Όπως όλοι γνωρίζουν, τα Πεζετέλ είναι τα αεροσκάφη εκείνα που μαζί με τα σαφώς μεγαλύτερα Canadair (CL-215 και CL-415) προσφέρουν τις πολύτιμες υπηρεσίες τους κάθε χρόνο όσον αφορά τον περιορισμό της εστίας μιας φωτιάς και την κατάσβεση πυρκαγιών σε όλα τα σημεία της ελληνικής επικράτειας
Ο σημαντικότατος ρόλος τους συνίσταται στο να προλάβουν μια φωτιά στην αρχή της, στα πρώτα κρίσιμα λεπτά, πριν αυτή πάρει διαστάσεις και καταστεί ανεξέλεγκτη.
Προς τούτο, και με την έναρξη της πυροσβεστικής περιόδου, κλιμάκια αεροπυρόσβεσης (αεροσκαφών, χειριστών και μηχανικών) μετασταθμεύουν σε επαρχιακά αεροδρόμια, ώστε να είναι ανά πάσα στιγμή σε θέση να συνδράμουν ταχύτατα και άκρως αποτελεσματικά τις επίγειες πυροσβεστικές δυνάμεις.
Η ιδιαιτερότητα των εν λόγω αεροσκαφών είναι ότι τα πετούν τόσο εν ενεργεία αξιωματικοί της Π.Α. όσο και απόστρατοι ιπτάμενοι ή ιδιώτες χειριστές κάτοχοι επαγγελματικού πτυχίου, με μεγάλη ασφαλώς πτητική πείρα.
Οι γνωρίζοντες εκτιμούν ιδιαίτερα τα προσόντα και την αυταπάρνηση των χειριστών των Πεζετέλ, την προσφορά τους στο έργο της αεροπυρόσβεσης κάθε καλοκαίρι, κάθε χρόνο.
Με χρόνους ετοιμότητας για απογείωση που θυμίζουν εκείνους των αεροσκαφών της Πολεμικής Αεροπορίας στα προκεχωρημένα αεροδρόμια, με αεροσκάφη επιθεωρημένα και φορτωμένα με νερό εκ των προτέρων, οι χειριστές των Πεζετέλ δίνουν το δικό τους πόλεμο κάθε τέτοια εποχή, έτοιμοι να φέρουν εις πέρας τις επικίνδυνες αποστολές τους από την ανατολή έως τη δύση του ηλίου.
Ξεχάσατε να γράψετε ότι Αυτά τα έρμα τα πληρώσαμε στη Πολωνία με πορτοκάλια τη δεκαετία του 80.