Ένας από τους αρχαιότερους τρόπους συντήρησης τροφίμων είναι η ξήρανση ή αφυδάτωσή τους. Όπως αναφέρει το «Healthstat.gr», πρόκειται για έναν εύκολο τρόπο επεξεργασίας των τροφίμων, χωρίς ιδιαίτερο εξοπλισμό, έτσι ώστε να διατηρούνται ασφαλή για κατανάλωση, για μεγαλύτερα διαστήματα.
Υπάρχουν όμως οφέλη από την ξήρανση τροφίμων;
Από θρεπτική άποψη, τα τρόφιμα παραμένουν ως επί το πλείστον τα ίδια, αν και η διαδικασία ξήρανσης μπορεί να καταστρέψει τις βιταμίνες Α και C. Και ο αριθμός των θερμίδων μπορεί να αυξηθεί καθώς τα τρόφιμα συρρικνώνονται και τα θρεπτικά συστατικά γίνονται πιο συμπυκνωμένα. Ας δούμε όμως συγκεκριμένα παραδείγματα.
Βόειο κρέας 1/9
Το βόειο κρέας μπορείτε να το φτιάξετε σχεδόν από οποιοδήποτε άπαχο κομμάτι κρέατος, όπως μοσχάρι, χοιρινό ή γαλοπούλα. Το βοδινό jerky (Jerky προέρχεται από την ισπανική λέξη «charqui», που σημαίνει αποξηραμένες λωρίδες κρέατος) είναι πλούσιο σε πρωτεΐνες, με περίπου 9 γραμμάρια ανά ουγγιά. Έχει χαμηλή περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες και υψηλή περιεκτικότητα σε θρεπτικά συστατικά όπως ψευδάργυρο, Β12 και σίδηρο. Έχει υψηλή περιεκτικότητα σε νάτριο. Μια ουγγιά σας δίνει σχεδόν το 22% της ποσότητας που χρειάζεστε για την ημέρα. Μια ουγγιά (28,35 γραμμάρια) έχει επίσης περίπου 14 χιλιοστόγραμμα χοληστερόλης.
Γαλοπούλα 2/9
Το αποξηραμένο κρέας γαλοπούλας είναι πλούσιο σε πρωτεΐνες. Ένα κομμάτι 1 ουγγιάς έχει περίπου 11 γραμμάρια. Αλλά είναι επίσης γεμάτο με νάτριο – περίπου 11% του ποσού που πρέπει να καταναλώνετε όλη την ημέρα. Έχει περίπου 10 χιλιοστόγραμμα χοληστερόλης ανά ουγγιά (28,35 γραμμάρια). Η γαλοπούλα έχει συνήθως λιγότερα λιπαρά – ειδικά κορεσμένα λιπαρά – από το μοσχαρίσιο αποξηραμένο κρέας. Ψάξτε για αποξηραμένο κρέας γαλοπούλας από λευκό κρέας, το οποίο έχει λιγότερο λίπος από το σκούρο κρέας.
Χοιρινό 3/9
Μια ουγκιά χοιρινό jerky προσφέρει περίπου 10 γραμμάρια πρωτεΐνης, μαζί με άλλα βασικά θρεπτικά συστατικά όπως μαγνήσιο, σίδηρο και φυλλικό οξύ. Εξυπηρετεί επίσης περίπου το 15% των ημερήσιων αναγκών σας σε νάτριο.
Σολομός 4/9
Ο αποξηραμένος σολομός προσφέρει περίπου 11 γραμμάρια πρωτεΐνης ανά ουγγιά μαζί με ωμέγα-3 λιπαρά οξέα, τα οποία μπορούν να μειώσουν τις πιθανότητες καρδιακής νόσου και εγκεφαλικού επεισοδίου. Αλλά η εικόνα δεν είναι όλη ρόδινη. Έχει επίσης περίπου το 21% του ημερήσιου νατρίου σας και 25 χιλιοστόγραμμα χοληστερόλης.
Σταφίδες 5/9
Οι σταφίδες είναι αποξηραμένα σταφύλια. Είναι πλούσιες σε αντιοξειδωτικά, τα οποία βοηθούν στην προστασία των κυττάρων σας. Είναι επίσης καλή πηγή φυτικών ινών, σιδήρου και καλίου. Οι σταφίδες χάνουν νερό και συρρικνώνονται κατά τη διαδικασία αποξήρανσης, οπότε η ζάχαρη και οι θερμίδες που παραμένουν είναι πιο συμπυκνωμένες. Επιπλέον, ορισμένες μάρκες έχουν πρόσθετη ζάχαρη. Μια μεγάλη χούφτα (1 ουγγιά) 60 σταφίδων έχει 17 γραμμάρια ζάχαρης.
Βερίκοκα 6/9
Τα αποξηραμένα βερίκοκα εχουν περισσότερα θρεπτικά συστατικά από τα φρέσκα βερίκοκα. Μια μερίδα 5-6 αποξηραμένων βερίκοκων έχει πάνω από τέσσερις φορές περισσότερες φυτικές ίνες από ένα ολόκληρο φρέσκο βερίκοκο. Οι φυτικές ίνες συμβάλλουν στη μείωση του κινδύνου εμφάνισης καρδιακών παθήσεων, διαβήτη και ορισμένων τύπων καρκίνου. Τα αποξηραμένα βερίκοκα έχουν επίσης περισσότερο κάλιο, σίδηρο και ασβέστιο. Αλλά είναι επίσης πολύ υψηλότερα σε θερμίδες και ζάχαρη. Και χάνουν το μεγαλύτερο μέρος των βιταμινών Α και C που περιέχουν κατά τη διαδικασία αποξήρανσης.
Δαμάσκηνα 7/9
Τα αποξηραμένα δαμάσκηνα εκτός από μερικές βιταμίνες που χάνουν είναι καλύτερα από ό,τι τα φρέσκα. Είναι πλούσια σε κάλιο, σίδηρο, φυτικές ίνες και βιταμίνη Κ, καθώς και σε αντιοξειδωτικά. Όπως και άλλα αποξηραμένα φρούτα, έχουν πολλές θερμίδες και ζάχαρη. Τα δαμάσκηνα διευκολύνουν επίσης τη δυσκοιλιότητα.
Αποξηραμένα μούρα 8/9
Τα αποξηραμένα μούρα είναι συχνά πιο πλούσια σε θρεπτικά συστατικά – όπως φυτικές ίνες, σίδηρο και κάλιο – από τα φρέσκα φρούτα. Αλλά όταν αφαιρείται το νερό, η ζάχαρη και οι θερμίδες αυξάνονται. Τα βατόμουρα είναι γνωστά για πλούσια αντιοξειδωτικά. Αλλά χάνουν έως και τις μισές από αυτές τις ισχυρές ουσίες όταν αποξηραίνονται.
Αποξηραμένα λαχανικά 9/9
Από το μπρόκολο μέχρι την κολοκύθα, τα περισσότερα λαχανικά μπορούν να αποξηρανθούν ως σνακ ή για να χρησιμοποιηθούν αργότερα σε σούπες ή άλλα πιάτα. Όπως και τα φρούτα, τα αποξηραμένα λαχανικά μπορούν να διατηρήσουν περισσότερα θρεπτικά συστατικά από τις φρέσκες εκδοχές τους. Αλλά και αυτά, επίσης, μπορούν να χάσουν τις βιταμίνες Α και C κατά την αποξήρανση.
Οι τρόποι αποξήρανσης είναι αρκετοί για κάθε επιλογή.
Χρήση φούρνου 1/3
Ρυθμίστε τη θερμοκρασία στους 140 βαθμούς αλλιώς το φαγητό σας θα ψηθεί αντί να στεγνώσει. Αφήστε την πόρτα ανοιχτή μερικές ίντσες ώστε να μπορεί να διαφύγει ο υγρός αέρας. Αν μπορείτε, τοποθετήστε έναν ανεμιστηράκι έξω από την πόρτα του φούρνου για να βοηθήσετε στην κίνηση του αέρα στο εσωτερικό. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε ειδικούς δίσκους ή να μετατρέψετε τις σχάρες του φούρνου σας σε δίσκους καλύπτοντάς τες με μουσελίνα ή τυρομάντιλο. Απλώστε τα σε μία στρώση και γυρίστε τα κάθε λίγες ώρες. Τα τρόφιμα θα χρειαστούν αρκετές ώρες για να στεγνώσουν.
Χρήση αφυγραντήρα 2/3
Οι αφυγραντήρες χρειάζονται λιγότερο χρόνο και καταναλώνουν λιγότερη ενέργεια από έναν φούρνο. Τα περισσότερα προϊόντα θα πρέπει πρώτα να μπλανσάρονται σε βραστό νερό για να σταματήσουν τα βακτήρια και να αποκτήσουν καλύτερη γεύση. Τοποθετήστε τα κομμάτια σε μία στρώση σε ένα δίσκο στους 140 βαθμούς. Για να βοηθήσετε τα τρόφιμα να στεγνώσουν ομοιόμορφα, γυρίστε τους δίσκους από το πάνω στο κάτω ράφι στη μέση της διαδικασίας. Οι χρόνοι ποικίλλουν αλλά θα χρειαστούν αρκετές ώρες.
Ξήρανση στον ήλιο 3/3
Η ξήρανση στον ήλιο λειτουργεί καλά μόνο σε μέρη με χαμηλή υγρασία και υψηλές θερμοκρασίες τις περισσότερες ώρες της ημέρας. Και είναι καλή ιδέα μόνο για την αποξήρανση φρούτων. Τοποθετήστε τις φέτες σε καθαρές σχάρες ή σίτες και καλύψτε τις με δίχτυ, τυρομάντιλο ή άλλη σίτα. Τοποθετήστε έναν ανεμιστήρα για να φυσάει πάνω από τα ράφια. Η ξήρανση στον ήλιο χρειάζεται συνεχή ήλιο και μπορεί να διαρκέσει αρκετές ημέρες. Φροντίστε να μεταφέρετε τα τρόφιμα στο εσωτερικό του σπιτιού τη νύχτα.