Οι Άγιοι Ευστράτιος, Αυξέντιος, Ευγένιος, Μαρδάριος και Ορέστης μαρτύρησαν κατά το σκληρό διωγμό των χριστιανών επί Διοκλητιανού.
Ο Ευστράτιος, που ήταν ανώτερος αξιωματικός, συνελήφθη από το Δούκα Λυσία. Αυτός, αφού τον βασάνισε με τον πιο φρικτό τρόπο, έπειτα τον έστειλε στον έπαρχο Αγρικόλα. Φημισμένος αυτός για την ωμότητα του απέναντι στους χριστιανούς, έβαλε τον Ευστράτιο να βαδίσει με σιδερένια παπούτσια, που είχαν μέσα μυτερά καρφιά. Κατόπιν τον αποτελείωσε, αφού τον έριξε μέσα στη φωτιά.
Τον Αυξέντιο, που ήταν Ιερέας και συμπολίτης του Ευστρατίου, ο ηγεμόνας τον πίεσε να αλλαξοπιστήσει με πολλές δελεαστικές υποσχέσεις. Αλλά ο άξιος λειτουργός του Χριστού απάντησε: «Δεν είναι ανάγκη να λέω πολλά λόγια Λυσία. Στη ζωή αυτή είμαι του Χριστού και θα είμαι δικός Του μέχρι θανάτου. Και αν αναρίθμητους δαρμούς και πληγές μου δώσεις, και αν με φωτιά και σίδερο με λιώσεις, ο Χριστός μου είναι παντοδύναμος και ο Σταυρός Του ακαταμάχητος. Αυτός καθ’ εαυτόν ο Αυξέντιος είναι αδύνατος. Αλλά του χριστιανού Αυξεντίου το φρόνημα δε θα κάμψεις ποτέ». Εξαγριωμένος ο ηγεμόνας από την απάντηση, αμέσως τον αποκεφάλισε.
Το Μαρδάριο, αφού τρύπησαν τους αστραγάλους του τον κρέμασαν με το κεφάλι προς τα κάτω και τον έκαψαν.
Ο αξιωματικός Ευγένιος, αφού του έκοψαν τη γλώσσα και τα χέρια και του έσπασαν τα πόδια, εξέπνευσε.
Τον δε στρατιώτη Ορέστη τον θανάτωσαν, αφού τον ξάπλωσαν σε πυρακτωμένο κρεβάτι.
Η Κάρα του Αγίου Ευστρατίου βρίσκεται στη Μονή Μεγ. Λαύρας Αγίου Όρους.
Μία εκ των χειρών του Αγίου Ευστρατίου βρίσκεται στη Μονή Κουτλουμουσίου Αγίου Όρους.
Αποτμήματα του Ιερού Λειψάνου του Αγίου Αυξεντίου βρίσκονται στις Μονές Ξηροποτάμου Αγίου Όρους και Κοιμήσεως Θεοτόκου Μικροκάστρου Σιατίστης. Αποτμήματα του Ιερού Λειψάνου του Αγίου Μαρδάριου βρίσκονται στις Μονές Φιλοθέου Αγίου Όρους και Κοιμήσεως Θεοτόκου Μικροκάστρου Σιατίστης. Αποτμήματα του Ιερού Λειψάνου του Αγίου Ευγενίου βρίσκονται στις Μονές Κοιμ. Θεοτόκου Μικροκάστρου Σιατίστης και Κύκκου Κύπρου. Αποτμήματα του Ιερού Λειψάνου του Αγίου Ορέστη βρίσκονται στις Μονές Καρακάλου Αγίου Όρους, Αρχαγγέλλου Μιχαήλ Αριδαίας Πέλλας και Κοιμ. Θεοτόκου Μικροκάστρου Σιατίστης.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ’. Ὁ ὑψωθεῖς ἐν τῷ Σταυρῷ.
Ἡ πενταυγὴς τῶν ἀθλοφόρων χορεία, τῇ τῶν ἀγώνων νοητῇ δαδουχίᾳ, τὴν οἰκουμένην ἅπασαν αὐγάζει νοητῶς· ὁ σοφὸς Εὐστράτιος, σὺν Αὐξεντίῳ τῷ θείῳ, Ὀρέστης καὶ Μαρδάριος καὶ Εὐγένιος ἅμα, οὗς εὐφημοῦντες εἴπωμεν πιστοί· χαίροις μαρτύρων πεντάριθμε σύλλογε.
