To οθωμανικό χαστούκι ήταν μια παλιά στρατιωτική τεχνική, με την οποία οι Οθωμανοί εξουδετέρωναν τους αντιπάλους τους με το χέρι, χωρίς τη χρήση όπλου. Λέγεται μάλιστα ότι με αυτό οι τούρκοι πολεμιστές ήταν σε θέση να θέσουν εκτός μάχη ακόμα και άλογα. Λιγότερο από μια εβδομάδα πριν τις προεδρικές εκλογές ο πρόεδρος Ερντογάν προτρέπει στις προεκλογικές του συγκεντρώσεις τους Τούρκους να δώσουν ένα μάθημα στους αντιπάλους του: «Είστε έτοιμοι να δώσετε ένα οθωμανικό χαστούκι στις 24 Ιουνίου; Για αυτό αγωνιζόμαστε χωρίς να αναπαυόμαστε, χωρίς να παραιτούμαστε».
Για πρώτη φορά εδώ και χρόνια η αντιπολίτευση ελπίζει σε ένα θετικό αποτέλεσμα την ερχόμενη Κυριακή. Ο υποψήφιος του Ρεπουμπλικανικού κόμματος CHP Μουχαρέμ Ιντζέ ζητά ανοιχτά, αλλαγή, μετά από 15 χρόνια Ερντογάν στην εξουσία. Την ίδια στιγμή όμως οι δημοσκοπήσεις μιλούν ξεκάθαρη γλώσσα και δίνουν στον τούρκο πρόεδρο την πρωτιά στις ψήφους. Ανοιχτό παραμένει ωστόσο αν το ΑΚΡ, σε περίπτωση που δεν εξασφαλίσει την πλειοψηφία ήδη από τον πρώτο γύρο, αναγκαστεί να διεκδικήσει την προεδρία στο δεύτερο γύρο στις 8 Ιουλίου. Ο αντίπαλος του Ερντογάν σε αυτή την περίπτωση θα είναι, πιθανότατα, ο Μουχαρέμ Ιντζέ, ο οποίος μπορεί να υπολογίζει στις ψήφους όλων των αντιπάλων του τούρκου προέδρου.
Το στρατηγικό λάθος του Ερντογάν
Ίσως η νίκη στις εκλογές της Κυριακής να μην είναι και τόσο βέβαιη, όπως ισχυρίζεται ο Ταγίπ Ερντογάν. Ενδεικτικό ότι και στο δημοψήφισμα για την συνταγματική μεταρρύθμιση το 2017 η πλειοψηφία του προέδρου ήταν ισχνή. Ακόμα και στις τελευταίες προεδρικές του 2014 ο Ταγίπ Ερντογάν επικράτησε μεν από τον πρώτο γύρο, αλλά οι εκλογές κρίθηκαν στο νήμα. Ο τούρκος πρόεδρος, καλομαθημένος από τις επιτυχίες του παρελθόντος, κάνει λάθη. Ένα από αυτά είναι ότι προώθησε αλλαγή νομοθεσίας, με την οποία ανοίγει για πρώτη φορά ο δρόμος για κομματικούς συνασπισμούς ενόψει των βουλευτικών εκλογών, που λαμβάνουν χώρα ταυτόχρονα με τις προεδρικές. Στόχος του ήταν να διασφαλίσει την είσοδο του υπερεθνικιστικού MHP και συμμάχου του ΑΚΡ στη Βουλή.
Από ότι όλα δείχνουν ο Ταγίπ Ερντογάν δεν υπολόγισε ότι οι προεδρικές εκλογές θα οδηγούσαν σε συμμαχία κομμάτων με εκ διαμέτρου αντίθετες θέσεις, όπως το κεμαλιστικό CHP, το εθνικιστικό (Iyi) και το ισλαμιστικό (Saadet), παρά το γεγονός ότι κάποια από αυτά καταβαίνουν στις εκλογές με δικό τους υποψήφιο.
Ακόμα και αν ο Ταγίπ Ερντογάν νικήσει τελικά στις εκλογές ενδέχεται να βρεθεί αντιμέτωπος με ένα νέο πρόβλημα. Στις ταυτόχρονες βουλευτικές εκλογές το ΑΚΡ ενδέχεται να απολέσει την πλειοψηφία του στη βουλή αν το φιλοκουρδικό HDP περάσει το κατώφλι του κοινοβουλίου ξεπερνώντας το εμπόδιο του 10%. Για την αντιπολίτευση η εξέλιξη αυτή θα συνιστούσε μεγάλη επιτυχία, θα παρέλυε ωστόσο την εκτελεστική εξουσία. Το προεδρικό σύστημα που προωθεί ο Ταγίπ Ερντογάν, το οποίο παρεμπιπτόντως θέλει να καταργήσει η αντιπολίτευση, δεν προβλέπει κυρίαρχο ρόλο των αντιπολιτευτικών κομμάτων στην βουλή. Ο πρόεδρος θα μπορούσε να κυβερνά βέβαια με διατάγματα. Από την πλευρά της ωστόσο η αντιπολίτευση θα είχε τη δυνατότητα να μην την επικυρώνει.
dw.com
