Για τις εξελίξεις στο Αφγανιστάν, όπου οι Ταλιμπάν ανέκτησαν την εξουσία μετά από 20 χρόνια, τοποθετήθηκε ο Μιχαήλ Γκορμπατσόφ.
Ο 90χρονος βετεράνος πολιτικός υπήρξε ο τελευταίος σοβιετικός ηγέτης αλλά και αυτός που έδωσε την εντολή για τερματισμό της στρατιωτικής εκστρατείας της ΕΣΣΔ στο Αφγανιστάν.
Την Τρίτη, 17 Αυγούστου, ο Γκορμπατσόφ δήλωσε ότι η επέμβαση των ΗΠΑ στο Αφγανιστάν υπήρξε καταδικασμένη από την αρχή. Ο ίδιος, κατά τη θητεία του, θεωρούσε τη σοβιετική παρουσία στο Αφγανιστάν πολιτικό λάθος που σπαταλούσε πολύτιμους πόρους σε μια εποχή που η Σοβιετική Ένωση ζούσε, όπως αποδείχθηκε στη συνέχεια, στο λυκόφως της δικής της ύπαρξης.
Οι υποστηριζόμενες από την Σοβιετική Ένωση αρχές στο Αφγανιστάν επέζησαν για τρία χρόνια μετά την απόσυρση από την Μόσχα το 1989 των κύριων δυνάμεών της, αλλά δεν ανέκαμψαν ποτέ μετά την ρωσική απόφαση να κοπεί η βοήθεια προς αυτές έπειτα από την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης τον Ιανουάριο του 1992 και έπεσαν αργότερα τον ίδιο χρόνο.
Ο Γκορμπατσόφ σημείωσε, σύμφωνα με το ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων RIA, ότι το ΝΑΤΟ και οι Αμερικανοί δεν είχαν καμία πιθανότητα επιτυχίας και χειρίστηκαν πολύ άσχημα την δική τους εκστρατεία στο Αφγανιστάν.
«Αυτοί (το ΝΑΤΟ και οι ΗΠΑ) θα έπρεπε να έχουν παραδεχθεί νωρίτερα ότι απέτυχαν. Το σημαντικό τώρα είναι να αντλήσουν διδάγματα από αυτό που συνέβη και να διασφαλίσουν ότι δεν θα επαναληφθούν παρόμοια λάθη», υπογράμμισε στις δηλώσεις του προς το RIA ο Γκορμπατσόφ. «Αυτή (η αμερικανική εκστρατεία) ήταν μια αποτυχημένη επιχείρηση από την αρχή μολονότι η Ρωσία την υποστήριξε στα πρώτα στάδια», πρόσθεσε.
«Όπως και σε πολλά άλλα παρόμοια σχέδια, στην καρδιά του βρίσκονταν η υπερβολή μιας απειλής και κακώς προσδιορισμένες γεωπολιτικές ιδέες. Σε αυτά πρέπει να προστεθούν μη ρεαλιστικές απόπειρες εκδημοκρατισμού μιας κοινωνίας που αποτελείται από πολλές φυλές», τόνισε.
Μετά την απόσυρση των αμερικανικών στρατευμάτων από το Αφγανιστάν έπειτα από 20 χρόνια που βρίσκονταν εκεί, οι Ταλιμπάν κατάφεραν να ξαναπάρουν τον έλεγχο της χώρας την Κυριακή, 15 Αυγούστου, μπαίνοντας στην Καμπούλ χωρίς να συναντήσουν αντίσταση. Οι ΗΠΑ επενέβησαν στο Αφγανιστάν το 2001, καθώς οι Ταλιμπάν προσέφεραν καταφύγιο στον αρχηγό της Αλ Κάιντα, τον Οσάμα Μπιν Λάντεν, μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου του 2001 στις ΗΠΑ.
Η ΕΣΣΔ βρισκόταν επίσης βυθισμένη για 10 χρόνια σε μια σύγκρουση στο Αφγανιστάν, η οποία ξεκίνησε με την εισβολή των Σοβιετικών το 1979. Όταν ανέβηκε στην εξουσία, την άνοιξη του 1985, ο Γκορμπατσόφ βρήκε μια χώρα εξαντλημένη οικονομικά, σε τέλμα στο Αφγανιστάν και ανίκανη να συνεχίσει την κούρσα των εξοπλισμών.
Ο Γκορμπατσόφ σχεδίασε την πολιτική του της περεστρόικας (ανασυγκρότηση στη ρωσική γλώσσα) για να αναδιοργανώσει το σοβιετικό σύστημα και αποφάσισε την αποχώρηση το 1989 του Κόκκινου Στρατού από το Αφγανιστάν.
Στη συνέχεια ακολούθησαν χρόνια εμφυλίου πολέμου τα οποία έφεραν τελικά στην εξουσία τους Ταλιμπάν, ορισμένοι εκ των οποίων είναι οι κληρονόμοι των μουτζαχεντίν που είχαν πολεμήσει τα σοβιετικά στρατεύματα.
