Με αφορμή δύο νέες επιστημονικές έρευνες, που φέρνουν καινούργια στοιχεία για το πως δηλητηριάζονται τα τρόφιμα από τοξικά χημικά που εκλύονται από τα λάστιχα των αυτοκινήτων και από την αλόγιστη χρήση φυτοφαρμάκων και από την ατμοσφαιρική ρύπανση.
Η πρώτη μελέτη έγινε από Αυστριακούς επιστήμονες και δημοσιεύτηκε στο Environmental Science & Technology. Σύμφωνα με αυτή τα σωματίδια από τα ελαστικά των αυτοκινήτων διασπώνται, αφήνουν ένα δυνητικά επικίνδυνο αποτύπωμα. Τα σωματίδια αυτά στη συνέχεια μεταφέρονται με τον άνεμο και τη βροχή, καταλήγοντας τελικά σε ποτάμια και συστήματα αποχέτευσης. Τα λύματα και η λυματολάσπη, που θα μπορούσαν να συγκεντρώνουν τις τοξικές αυτές ουσίες, χρησιμοποιούνται συχνά ως λιπάσματα στη γεωργία, με αποτέλεσμα αυτά τα σωματίδια να μολύνουν το έδαφος και να καταλήγουν στη σοδειά. Οι ερευνητές εντόπισαν σε μαρούλια την χημική ουσία, που ονομάζεται 6PPD-κινόνη, είναι τοξική, η οποία δημιουργείται ως υποπροϊόν μόλις ξεκινά η χρήση νέων ελαστικών.
Η δεύτερη μελέτη έγινε από το Environment Working Group την αλόγιστη χρήση φυτοφαρμάκων, τα οποία είναι «εξ ορισμού τοξικά», όπως αναφέρει η πρώην αντιπρόεδρος του EWG, Χούλιχαν. Σύμφωνα με αυτή την έρευνα η λαχανίδα και τα άγρια λάχανα συγκεντρώνουν το μεγαλύτερο αριθμό διαφορετικών φυτοφαρμάκων, συνολικά 103 είδη και ακολουθούν οι πιπεριές με 101 διαφορετικές χημικές ουσίες. Τα φρούτα και λαχανικά με την υψηλότερη επιβάρυνση σε φυτοφάρμακα, μετά τα λάχανα και τις πιπεριές, είναι οι φράουλες, το σπανάκι, το σέσκουλο, τα ροδάκινα, τα αχλάδια, τα μήλα, τα νεκταρίνια, τα σταφύλια, τα κεράσια, τα μύρτιλα και τα φασολάκια. Τις λιγότερες χημικές ουσίες έχουν τα καρότα, το καρπούζια, τα σπαράγγια, το αβοκάντο, ο ανανάς και τα κρεμμύδια.
Το ΠΑΚΟΕ στα 44 χρόνια λειτουργίας του έχει αναδείξει εκατοντάδες επιστημονικές για τις επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία από την αλόγιστη χρήση χημικών, πλαστικών, και φυτοφαρμάκων.
Πρώτο το ΠΑΚΟΕ έφερε στην δημοσιότητα στην Ελλάδα, τον Ιανουάριο του 2021 έρευνα Ιταλών επιστημόνων, ιταλικό νοσοκομείο, όπου
διαπιστώθηκε η ύπαρξη πλαστικών έγχρωμων νανοσωματιδίων στο πλακούντα σε τέσσερις γυναίκες με φυσιολογικό τοκετό. Σύμφωνα με την έρευνα τα μικροπλαστικά βρέθηκαν με εξέταση μόλις του 4% του πλακούντα γεγονός που υποδεικνύει ότι ο συνολικός αριθμός μικροπλαστικών ήταν αρκετά υψηλότερος. Όλα τα σωματίδια που αναλύθηκαν ήταν βαμμένα μπλε, κόκκινο, πορτοκαλί ή ροζ και πιθανότατα έχουν προ- έλθει από συσκευασίες, μπογιές ή καλλυντικά και προϊόντα προσωπικής περιποίησης. Τα μικροπλαστικά ήταν κυρίως μεγέθους 0,01 χιλιοστό, δηλαδή αρκετά μικρά για να μπορούν να εισχωρήσουν στην κυκλοφορία του αίματος και από εκεί στο σώμα των μωρών.
Το ΠΑΚΟΕ πρωτοστάτησε στην παγκόσμια κινητοποίηση της οργάνωσης Avaaz για την υπογραφή μίας διεθνούς συνθήκης ώστε να μπει τέλος στην πλαστική ρύπανση. Οι επιστημονικοί συνεργάτες του ΠΑΚΟΕ έχουν αποδείξει ότι το πλαστικό είναι τοξικό απ’ τη στιγμή που ξεκινά η παραγωγή του, ότι προέρχεται απ’ τα ίδια βρώμικα ορυκτά καύσιμα που πυροδοτούν την κλιματική κρίση και δεν αποσυντίθεται! Ότι ένα πλαστικό μπουκάλι διασπάται σε μικροσκοπικά, αόρατα κομματάκια που μπορούν να ταξιδέψουν ανά τον κόσμο μέσω νερού κι αέρα, μολύνοντας τις θάλασσες και τα ποτάμια μας, ακόμα και το σώμα μας! Και ότι ακόμα και η βροχή είναι μολυσμένη με πλαστικό.
Το ΠΑΚΟΕ επανειλημμένα έχει επισημάνει την ανεξέλεγκτη διακίνηση και εισαγωγή κηπευτικών στην Ελλάδα με αποτέλεσμα, σε αυτά να υποβαθμίζεται η ποιότητά τους και στο πιάτο μας να εγκυμονεί ο κίνδυνος της καρκινογένεσης. Επειδή τα φυτοφάρμακα που χρησιμοποιούνται στην Τουρκία και σε άλλες χώρες είναι απαγορευμένα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, γι’ αυτό η διακίνηση προϊόντων που περιέχουν λιπάσματα και φυτοφάρμακα απαγορευμένα, δημιουργούν προϋποθέσεις μιας επικίνδυνης διατροφής.
Το ΠΑΚΟΕ την διετία 2019-2021 οργάνωσε μία γιγάντια έρευνα με δειγματοληψίες, χημικές και μικροβιολογικές αναλύσεις για ακατάλληλα
τρόφιμα που κυκλοφορούν στην αγορά.
1. Σε διάφορα δείγματα που πάρθηκαν από σημεία πώλησης το 30% των δειγμάτων για όλα σχεδόν τα προϊόντα βρέθηκε νοθευμένο ή ακατάλληλο
για κατανάλωση. Οι δε ετικέτες στα προϊόντα σε πολλά σημεία πώλησης κατά 50% ανύπαρκτες, 30% ελλιπείς και 20% αλλοιωμένες.
2. Τα γαλακτοκομικά προϊόντα σε ποσοστό 25% των δειγμάτων βρέθηκαν με ληγμένες ημερομηνίες και μολυσμένα με κολοβακτηρίδια ενώ το 20%
από αυτά είχαν σημαντική επιβάρυνση από αντιβιοτικά. Επίσης ένα 15% των δειγμάτων αυτών νοθεύτηκε με λιγότερη περιεκτικότητα σε λίπος, ενώ
σε γιαούρτια διαπιστώθηκε ύπαρξη συντηρητικών και σε πολλά παγωτά η ανυπαρξία γάλακτος και η προσθήκη συνθετικών χρωμάτων.
Παρατηρήθηκε επίσης νοθεία στη Φέτα που σερβίρεται σε ταβέρνες και εστιατόρια η οποία παρότι είναι «λευκός τυρός» πωλείται σαν τυρί φέτα
από αιγοπρόβειο γάλα.
3. Στα αλλαντικά σε ποσοστό 30% των δειγμάτων, η περιεκτικότητα σε νιτρώδη και νιτρικά, βρέθηκε υψηλότερη 80% του φυσιολογικού ορίου.
4. Στους χυμούς παρατηρήθηκαν σοβαρές παραπλανήσεις του καταναλωτικού κοινού ως προς το τι πραγματικά περιέχουν οι συσκευασίες, που αναγράφουν για διαφημιστικούς – marketing λόγους την φράση «φυσικός χυμός», ενώ περιέχουν ένα μείγμα νερού και χρωστικών ουσιών με άρωμα από φρούτο.
5. Στα αναψυκτικά η περιεκτικότητα του φυσικού χυμού σε ποσοστό 35% των δειγμάτων, βρέθηκε χαμηλότερη κατά 25% από το επιτρεπτό όριο.
Βρέθηκαν επίσης στην αγορά αναψυκτικά που μπορούν εύκολα να χαρακτηριστούν ως φαρμακευτικά προϊόντα ψυχοτρόπα και δεν θα έπρεπε
να καταναλώνονται αβίαστα από παιδιά.
6. Στα εμφιαλωμένα νερά παρατηρήθηκαν σοβαρότατες παρατυπίες στους όρους διακίνησης, αποθήκευσης και διάθεσης τους. Ακόμα, σοβαρές
ανακρίβειες που αναγράφονται στις ετικέτες και αφορούν τους ελέγχους του Γενικού Χημείου του Κράτους οι οποίες μάλιστα χαρακτηρίζονται
ελλιπείς λόγω του ότι είναι εξαιρετικά περιορισμένες έως ελάχιστες για το πλήθος των εμφιαλωμένων νερών που κυκλοφορούν στην ελληνική
επικράτεια. Η διακίνηση δε και η διάθεση των εμφιαλωμένων νερών, ιδιαίτερα τους θερινούς μήνες και στις περιοχές των νησιών μας, γίνεται
κάτω από απαράδεκτες συνθήκες με ξεσκέπαστα φορτηγά κάτω από τον καυτό ήλιο και με θερμοκρασίες πάνω από 38 ο βαθμούς Κελσίου όταν το
όριο είναι 18 ο βαθμοί Κελσίου. Δεν θα πρέπει να ξεχάσουμε το μικροβιακό φορτίο από κολοβακτηρίδια και εντερόκοκκους που βρέθηκαν στα
εμφιαλωμένα νερά το οποίο ήταν επικίνδυνα υψηλό για τη δημόσια υγεία στο 25% των δειγμάτων.
7. Στα λαχανικά από εδαφολογικές έρευνες διαπιστώθηκε η ύπαρξη φορτίου φυτοφαρμάκων και νιτρικών στο καλλιεργούμενο έδαφος και στις
ρίζες τους, καθώς και μικροβιακά
8. Στο ψωμί βρέθηκαν 5 απαγορευμένα βελτιωτικά και προσθετικά στο 25% των δειγμάτων.
9. Στο ελαιόλαδο διαπιστώθηκε νοθεία σε ποσοστό 50% των δειγμάτων. Η παραπλάνηση δε του καταναλωτή σε όσα αναφέρονται στις ετικέτες των
φιαλών είναι απερίγραπτη και συγκεκριμένα διαπιστώθηκε
ότι: α) αναφέρονται ως ελαιόλαδα λάδια από τον πυρήνα του σπόρου της ελιάς, β) λάδια πολυκαιρισμένα με άσχημες οσμές αναμειγνύονται με λάδια νέας σοδιάς και κυκλοφορούν στην αγορά σαν ελαιόλαδα επίσης, γ) παρατηρήθηκε η ύπαρξη καρκινογόνων χρωστικών σε ποσοστό 18% των δειγμάτων.
Το ΠΑΚΟΕ ΕΠΑΝΑΦΕΡΕΙ ΤΙΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΟΛΩΝ ΑΥΤΩΝ ΤΩΝ ΠΡΟΑΝΑΦΕΡΟΜΕΝΩΝ ΦΑΙΝΟΜΕΝΩΝ. ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΑ:
1. Συστηματική και συνεχή ενημέρωση του λαού και ιδιαίτερα των παραγωγικών τάξεων για τα προβλήματα ποιότητας στην παροχή υπηρεσιών και στα τρόφιμα.
2. Να λειτουργήσει επιτέλους ο ΕΦΕΤ ουσιαστικά και να γίνει ένας πραγματικά ενιαίος φορέας ελέγχου με αρμοδιότητες συντονισμού με εξειδικευμένο επαρκές προσωπικό, είναι δε πολύ θετικό το γεγονός ότι εντάχθηκε στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
3. Εκπαίδευση και εξειδίκευση νέων ανθρώπων στον τομέα δειγματοληψίας και ελέγχου της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών και των τροφίμων.
Το ΠΑΚΟΕ ΠΡΟΤΡΕΠΕΙ ΤΟΥΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΕΣ
1. Να μελετούν πολύ προσεκτικά τις συμβάσεις των παρεχόμενων υπηρεσιών από τράπεζες και ιδιώτες καθώς και τις ετικέτες με τη σύνθεση των προϊόντων και τις ημερομηνίες λήξεως.
2. Να καταγγέλλουν χωρίς φόβο κάθε τι που αντιλαμβάνονται σε αρμόδιους φορείς και υπηρεσίες και στο Κέντρο Καταναλωτή του ΠΑΚΟΕ.
3. Να αντιμετωπίζουν κριτικά τα προσφερόμενα τεχνητά τυποποιημένα προϊόντα και τρόφιμα (π.χ. κρέατα, κρέμες, γιαούρτια με άρωμα φρούτων, ποικιλόχρωμες σαλάτες, διάφορα παιδικά κατασκευάσματα, συσκευές και εξοπλισμούς).
4. Να αποφεύγουν τα γενετικά τροποποιημένα τρόφιμα.
5. Να αντισταθούν στον προβαλλόμενο υπερκαταναλωτισμό μέσα από τα ΜΜΕ .
6. Να μην αποθηκεύουν μεγάλες ποσότητες ευάλωτων τροφίμων.
7. Να αυτενεργούν και να ασχολούνται οι ίδιοι προσωπικά με το φαγητό τους ακολουθώντας παραδοσιακές συνταγές και να μην υποκύπτουν στον πειρασμό του έτοιμου και τυποποιημένου.
