Παρά τη γενικευμένη κρίση στον τουρισμό, η Ελλάδα φαίνεται να διατηρεί ή και να αυξάνει τα μεγέθη της στην προσέλκυση πολύ μεγάλων θαλαμηγών, ευρύτερα γνωστών ως mega yachts.
Όσοι παρατηρητικοί βρέθηκαν στον κόλπο της Αναβύσσου το προηγούμενο Σαββατοκύριακο και στην Πάτμο αυτές τις μέρες, σίγουρα πρόσεξαν την ολοκαίνουργια θαλαμηγό Κ-584 που εντυπωσιάζει με τις πρωτοποριακές γραμμές της και το αστραφτερό, βιομηχανικό προφίλ της.
Πρόκειται για ένα ολοκαίνουργο σκάφος 37 μέτρων που έπεσε στο νερό μόλις πριν από ενάμιση μήνα σε ιταλικά ναυπηγεία στην Ανκόνα, με τον ιδιοκτήτη του να χαρακτηρίζεται ιδιαίτερα έμπειρος στο mega yachting. Προορισμός του πρώτου ταξιδιού ήταν η Ελλάδα και δεν φαίνεται να είναι ο μόνος ιδιοκτήτης τέτοιου σκάφους που προτίμησε τα ελληνικά νερά.
Παρά τη γενικευμένη κρίση στον τουρισμό, η Ελλάδα φαίνεται να διατηρεί ή και να αυξάνει τα μεγέθη της σε ένα πολύ συγκεκριμένο τμήμα της δραστηριότητας αυτής: στην προσέλκυση πολύ μεγάλων θαλαμηγών, ευρύτερα γνωστών ως mega yachts. Ειδικότερα στην κατηγορία των θαλαμηγών μήκους 50 μέτρων και άνω, που ταξιδεύουν συχνά με επιβάτες τους ιδιοκτήτες τους και όχι με ανθρώπους που τα έχουν νοικιάσει, η Ελλάδα εμφανίζει άνοδο της τάξεως του 30% σε σχέση με τον περυσινό Αύγουστο. Ειδικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία του Bloomberg και της IHS, στα μέσα Αυγούστου στην Ελλάδα έπλεαν 145 mega yachts με επιβάτες τους ιδιοκτήτες τους – 132 πέρυσι τον ίδιο μήνα και 135 τον Ιούλιο. Η τάση αυτή αποδίδεται στη γενικότερη στροφή των ανθρώπων αυτών προς την Ανατολική Μεσόγειο και στην αποφυγή της Δυτικής Μεσογείου εξαιτίας της κακής επιδημιολογικής εικόνας που εμφάνισαν Ισπανία, Ιταλία και δευτερευόντως Γαλλία στους πρώτους μήνες της πανδημίας. Το 2019 η Ελλάδα ήταν ο τρίτος δημοφιλέστερος προορισμός σε ναυλώσεις παγκοσμίως, κατέχοντας το 17% της παγκόσμιας αγοράς yachting, μετά τη Νότια Γαλλία (20%) και την Ιταλία (19%). Φέτος μπορεί να αποδειχθεί ακόμα δημοφιλέστερος.
Εκτός από την Ελλάδα, ωφελημένες είναι επίσης η Κροατία και η Τουρκία, και μάλιστα σε μεγαλύτερο βαθμό, ενώ οι μεγάλοι χαμένοι είναι η Ιταλία, η Γαλλία και η Ισπανία, σύμφωνα με στοιχεία που δημοσίευσε το Bloomberg.
Διευρύνοντας λίγο την κατηγορία των σκαφών, εξετάζοντας δηλαδή θαλαμηγούς από 30 μέτρα και άνω και συμπεριλαμβάνοντας και τα ναυλωμένα σκάφη, ναι μεν παρατηρεί κανείς μια μείωση σε σχέση με το 2019, πλην όμως ένα μεγαλύτερο μερίδιο για την Ελλάδα στη μεσογειακή αγορά.
Αυτό τονίζει μιλώντας στην «Κ» ο Μισέλ Χρυσικόπουλος, global managing partner της International Yacht Company (IYC), μιας από τις μεγαλύτερες εταιρίες yachting παγκοσμίως. Οπως εξηγεί, τον Ιούλιο φέτος υπήρχαν 230 ναυλώσεις έναντι 400 τον αντίστοιχο μήνα του 2019, ενώ για τον Αύγουστο 340 έναντι 460 πέρυσι. Η πτώση αυτή, όμως, είναι πολύ μικρότερη από εκείνη που σημειώθηκε στην Ιταλία ή στην Ισπανία, εξηγεί. Και βέβαια σημαντικά χαμηλότερη από την υποχώρηση της τάξεως του 60% με 70% στις ναυλώσεις μικρότερων σκαφών, μηχανοκίνητων και ιστιοπλοϊκών, όπου φαίνεται πως η κρίση έχει χτυπήσει συντριπτικά. Βέβαια, ακόμα και οι ναυλώσεις μεγαλύτερων σκαφών γίνονται σε λίγο χαμηλότερες τιμές σε σχέση με πέρυσι. Σημειώνει όμως επίσης πως ένα πολύ μεγάλο μέρος των ναυλώσεων που είχαν γίνει πριν από την πανδημία και «πάγωσαν» λόγω των περιορισμών στις μετακινήσεις και της ανησυχίας των ενδιαφερομένων έχουν μεταφερθεί στο 2021. Εφόσον το πρόβλημα με την πανδημία ξεπεραστεί έως τότε, εάν δηλαδή υπάρξει ιατρική λύση με εμβόλιο, εκτιμάται ότι μπορεί να επέλθει μια πολύ σημαντική ανάκαμψη τον επόμενο χρόνο. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει και το γεγονός πως, σύμφωνα με την IYC, οι πωλήσεις θαλαμηγών άνω των 30 μέτρων έχουν υποχωρήσει κατά μόλις 23% φέτος, ποσοστό που εκτιμάται ότι μπορεί να καλυφθεί τουλάχιστον κατά ένα μέρος, αφού αποδίδεται στις απαγορεύσεις μετακινήσεων στη διάρκεια του lockdown και όχι στην απουσία ζήτησης για αγορές τέτοιων σκαφών.
Το mega yachting στην Ελλάδα συνεχίζεται ακάθεκτο αυτή την περίοδο. Με ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες να θέτουν εκ νέου περιορισμούς για να αποφύγουν μια δεύτερη έξαρση της πανδημίας, αυτοί οι εξαιρετικά πλούσιοι κάτοχοι πολύ μεγάλων θαλαμηγών εγκαταλείπουν ορισμένα από τα παραδοσιακά σημεία πρόσδεσης, σχολιάζει το Bloomberg. Τουλάχιστον 63 mega yachts έπλεαν αυτή την εβδομάδα κοντά στην Τουρκία, τα περισσότερα από το 2017 και πάνω από 26 τέτοιες μέρες πέρυσι, σύμφωνα με τα στοιχεία του Bloomberg.
Η Κροατία και η Ελλάδα προσελκύουν επίσης περισσότερα σούπερ γιοτ, με τον αριθμό τους σε τριετή υψηλά επίπεδα, σχολιάζει το ειδησεογραφικό πρακτορείο. Τα μεγαλύτερα σκάφη στην Κροατία είναι το «Eclipse», 533 ποδιών, του Ρομάν Αμπράμοβιτς, το τέταρτο μεγαλύτερο σκάφος στον κόσμο, και το «Ulysses», 381 ποδιών, που ανήκει στον πλουσιότερο άνδρα της Νέας Ζηλανδίας, τον Γκράεμ Χαρτ. Το πρόσφατα παραδοθέν «O’ Pari», 312 ποδιών, και το «Radiant», 361 ποδιών, είναι μεταξύ αυτών που εντοπίζονται στην Ελλάδα. Σε ελληνικά νερά και συγκεκριμένα στο Σαρωνικό βρίσκεται αυτές τις μέρες, προερχόμενο από το Μπόντρουμ της Τουρκίας, το 110 μέτρων mega yacht Radiant του δισεκατομμυριούχου επιχειρηματία Abdulla Al Futtaim.Στην άλλη πλευρά της Μεσογείου, η Ισπανία γνώρισε τη μεγαλύτερη μείωση του αριθμού σκαφών, με 26 από αυτά να εγκαταλείπουν τις ακτές της από τον περασμένο μήνα.
Αν απομονώσει κανείς τους φετινούς μήνες της πανδημίας και παρατηρήσει τη διαχρονική εξέλιξη της αγοράς, διαπιστώνει πως η Ελλάδα έχει χτίσει ένα πολύ δυνατό brand name τα τελευταία χρόνια και προορισμοί όπως η Μύκονος και η Σαντορίνη προωθούνται από διεθνή μέσα. Ετσι, το 70% των ναυλωτών ζητάει να περάσει λίγες τουλάχιστον ημέρες σε αυτά τα νησιά. Η Ελλάδα ήταν πάντα δημοφιλής, αλλά ωφελείται ιδιαιτέρως όσον αφορά το yachting και από το γεγονός ότι διαθέτει πολυνησία και τη μεγαλύτερη ακτογραμμή στη Μεσόγειο, σημειώνει ο κ. Χρυσικόπουλος. Το 2019 ήταν ο τρίτος δημοφιλέστερος προορισμός σε ναυλώσεις παγκοσμίως, κατέχοντας το 17% της παγκόσμιας αγοράς, μετά τη Νότια Γαλλία (20%) και την Ιταλία (19%). Η αύξηση του στόλου και του επιπέδου της ποιότητας των υπηρεσιών, σε συνδυασμό με την ανάπτυξη των υποδομών και των διαθέσιμων υπηρεσιών, έχει φέρει την Ελλάδα στο προσκήνιο. Σύμφωνα με τα στοιχεία της IYC, το 92% των ναυλωτών προέρχεται εκτός Ελλάδος (50% Αμερική, 27% Ευρώπη, 8% Ρωσία).
Η αγορά αυτή προσελκύει μια κατηγορία τουριστών με πολύ υψηλή αγοραστική δύναμη. Η μέση ναύλωση διαρκεί 7 ημέρες, με το κόστος την περίοδο Ιουλίου – Αυγούστου να κυμαίνεται από 30.000 για ένα σκάφος 24 μ. έως 300.000 για ένα νέας κατασκευής 55 μ. Αυτά συνοδεύονται και από σημαντικές δαπάνες για πετρέλαια, τρόφιμα, μεταφορικά, ελλιμενισμό, αναψυχή, εστίαση κ.λπ. Οι εν λόγω δαπάνες έχουν σημαντικό θετικό αντίκτυπο στην οικονομία μικρότερων νησιών. Επιπλέον, δημιουργούνται ευκαιρίες επαγγελματικής απασχόλησης. Ενα yacht άνω των 24 μ. μπορεί να απασχολήσει από 4 έως και 30 άτομα πλήρωμα, ανάλογα με το μέγεθός του. Το 2019 εκτιμάται ότι απασχολήθηκαν στο yachting έμμεσα και άμεσα πάνω από 45.000 επαγγελματίες στην Ελλάδα.
