Ο Νοέμβριος του 2024 αποτέλεσε έναν από τους πιο δύσκολους μήνες για την Ουκρανία από την έναρξη της σύγκρουσης με τη Ρωσία το 2022. Σύμφωνα με αναλύσεις του Ινστιτούτου για τη Μελέτη του Πολέμου (ISW), οι ουκρανικές δυνάμεις έχασαν περισσότερα από 1.200 τετραγωνικά χιλιόμετρα εδάφους, μια έκταση συγκρίσιμη με αυτή της Νέας Υόρκης. Οι απώλειες αυτές περιλαμβάνουν και το 40% των περιοχών που είχαν καταληφθεί κατά τη διάρκεια της ουκρανικής αντεπίθεσης τον Αύγουστο στην περιοχή Κουρσκ.
Παρόλο που η πλειοψηφία των εδαφών που κατέλαβαν οι ρωσικές δυνάμεις είναι κυρίως αγροτικές εκτάσεις χωρίς ιδιαίτερους φυσικούς πόρους ή στρατηγική σημασία, οι μάχες για την κατάληψή τους υπήρξαν εξαιρετικά σφοδρές. Η Ουκρανία υπέστη σοβαρές απώλειες σε ανθρώπινο δυναμικό και εξοπλισμό, γεγονός που δυσχεραίνει την αντικατάσταση των απωλειών αυτών. Οι συνεχείς επιθέσεις έχουν επηρεάσει αρνητικά το ηθικό των ουκρανικών δυνάμεων, ενώ η στρατολόγηση νέων στρατευμάτων παραμένει ανεπαρκής.
Οι μεγαλύτερες προωθήσεις των ρωσικών δυνάμεων σημειώθηκαν στην περιφέρεια Ντονέτσκ, όπου καταγράφηκαν κέρδη περίπου 1.006 τετραγωνικών χιλιομέτρων μόνο τον Νοέμβριο. Από την αρχή του έτους, η Ρωσία έχει καταλάβει συνολικά πάνω από 1.804 τετραγωνικά χιλιόμετρα στην περιοχή αυτή. Οι πρόσφατες επιτυχίες στο Ντονέτσκ αποτελούν τα μεγαλύτερα εδαφικά κέρδη της Ρωσίας από τον Μάιο του 2022 και ενισχύουν περαιτέρω τη θέση της στη συγκεκριμένη περιοχή.
Επιπλέον, στο Λουχάνσκ, οι ρωσικές δυνάμεις ελέγχουν πλέον το 98,6% της περιοχής μετά από σταδιακές προωθήσεις καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Παρόμοια εικόνα παρατηρείται και στην περιφέρεια Χάρκοβο, όπου η Ουκρανία έχει χάσει περίπου 392 τετραγωνικά χιλιόμετρα εδάφους μέσα στο 2024.
Η κατάσταση γίνεται ακόμη πιο δύσκολη για την Ουκρανία καθώς αντιμετωπίζει αυξανόμενη πίεση να διατηρήσει τις γραμμές άμυνάς της ενόψει πιθανών ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων το 2025. Η εξάρτηση από τη δυτική υποστήριξη είναι κρίσιμη, αλλά παρατηρείται σταδιακή μείωση της βοήθειας από ορισμένες χώρες. Η αβεβαιότητα σχετικά με τις πολιτικές εξελίξεις στη Δύση – όπως η πιθανή επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στην προεδρία των ΗΠΑ – προσθέτει επιπλέον ανησυχίες για τη συνέχιση της διεθνούς στήριξης προς την Ουκρανία.
Η Ρωσία φαίνεται να εφαρμόζει μια στρατηγική εξάντλησης των ουκρανικών πόρων μέσω συνεχών επιθέσεων σε διάφορα μέτωπα, ειδικά στις νότιες περιοχές γύρω από το Βουχλεντάρ και άλλες στρατηγικές θέσεις. Αναλυτές εκτιμούν ότι η πίεση αυτή μπορεί να οδηγήσει σε κατάρρευση ορισμένων τμημάτων του ουκρανικού μετώπου.
Το βρετανικό δημοσίευμα έγραψε ότι η Ρωσία σημείωσε σημαντική νίκη τον Οκτώβριο με την κατάληψη της πόλης Βουχλεντάρ, που είχε αντέξει επανειλημμένες επιθέσεις από την αρχή του πολέμου. Στη συνέχεια, προχώρησε προς την πόλη Ποκρόβσκ, καταλαμβάνοντας πόλεις όπως η Νοβογκροντίβκα, η οποία είχε πληθυσμό 15.000 πριν τον πόλεμο.
Στο βόρειο τμήμα, οι ρωσικές δυνάμεις έθεσαν υπό τον έλεγχό τους τις πόλεις Πιβνιτσνέ και Ζαλίζνε, πλησιάζοντας στην πόλη Τορέτσκ. Στο Λουχάνσκ, η Ρωσία ελέγχει πλέον το 98.6% της περιοχής, ενώ στην περιοχή του Χάρκοβο έχουν καταλάβει 392 τετραγωνικά χιλιόμετρα φέτος. Στην Κουπιάνσκ, οι συγκρούσεις επανήλθαν μετά από μήνες ηρεμίας, υπογραμμίζοντας τη συνεχή πίεση που ασκεί η Ρωσία στα ουκρανικά μέτωπα.
Η ανάλυση του ISW δείχνει ότι η Ρωσία ελέγχει πλέον το μεγαλύτερο μέρος των τεσσάρων περιοχών που προσάρτησε το 2022: Λουχάνσκ, Χερσώνα, Ζαπορίζια και Ντονέτσκ. Ειδικά στο Ντονέτσκ, οι πρόσφατες επιτυχίες αποτελούν σημαντικό βήμα για την περαιτέρω εδραίωση της ρωσικής παρουσίας.
Αναλυτές επισημαίνουν ότι η Ουκρανία αντιμετωπίζει κρίσιμες προκλήσεις, τόσο στρατιωτικές όσο και πολιτικές. Η πίεση να κρατήσει τις γραμμές της ενόψει πιθανών διαπραγματεύσεων το 2025 και η ανάγκη για συνεχιζόμενη δυτική υποστήριξη καθιστούν την κατάσταση εξαιρετικά δύσκολη.
