Με την γιορτή του Αγίου Βαλεντίνου που κοντοζυγώνει, η κατάσταση επιβάλει να μιλήσουμε για το πώς η Gen Z βλέπει τον γάμο. Ή γιατί δεν τον βλέπει καθόλου (θα δείξει). Είμαστε η γενιά που έχει μετατρέψει σε part time job το να πατάει like σε memes για το πόσο άγχος της προκαλούν τα ψώνια στο σούπερμαρκετ. Είμαστε η γενιά που ψάχνει την αυθεντικότητα, αλλά προφανώς και δεν έχει πρόβλημα να ζητήσει στο ChatGPT να της φτιάξει το προφίλ της στο LinkedIn. Είμαστε η γενιά του «sexual fomo», επειδή μας κατακλύζει το αίσθημα ότι μπορεί να χάσουμε κάτι καλύτερο εάν δεσμευτούμε σε έναν μόνο άνθρωπο. Είμαστε Gen Zers κι εάν δεις λίγο το «βιογραφικό» μας, μπορεί να σκεφτείς ότι μάλλον ο γάμος δεν είναι για εμάς. Ή ότι εμείς δεν είμαστε για τον γάμο. Είναι όντως έτσι; Ούτε εμείς ξέρουμε.
Στον Economist είχα διαβάσει κάποια στιγμή ότι σχεδόν το 60% των Gen Zers δεν είναι διατεθειμένο να παντρευτεί επειδή δεν θεωρεί πως είναι μια οικονομικά προσιτή επιλογή. Κι αυτό δεν απέχει πολύ από την πραγματικότητα: Τις περισσότερες φορές είναι πιθανότερο να ακούσεις έναν Gen Zer να μιλάει για το πού έχουν φτάσει τα ενοίκια, για το πόσο τον έχει αλλάξει η ψυχοθεραπεία, για τα 3 ταξίδια που έχει κανονίσει μέσα σε λίγους μήνες (κι ας είναι broke) παρά για το πόσο θέλει να παντρευτεί. Καλά, προφανώς δεν είναι μόνο αυτό. Η Gen Z φοβάται να επαναλάβει τα λάθη των προηγούμενων γενιών – προφανώς και των γονιών της. Γιατί ο γάμος ή μάλλον η πιθανότητα διαζυγίου στα «μάτια» μιας απελευθερωμένης γενιάς, μοιάζει ακόμα με ένα άβολο βάρος.
Gen Z Vs γάμος
Ξέρουμε ότι οι Gen Zers (άντε κι οι Millennials) επαναπροσδιορίζουν τις τάσεις του τρόπου ζωής. Για τη γενιά του iPhone δεν υπάρχει το «ντύνομαι με ένα συγκεκριμένο τρόπο», «ζω με έναν συγκεκριμένο τρόπο», «εργάζομαι με έναν συγκεκριμένο τρόπο». Βασικά, τι ακριβώς είναι «συγκεκριμένο» σε έναν κόσμο τόσο ρευστό; Ήδη, βλέπουμε τα «ορόσημα» της ενηλικίωσης συμβαίνουν αργότερα στη ζωή, κι ένας παγκόσμιος, άκρως παραδοσιακός θεσμός όπως ο γάμος θα ήταν απίθανο να μην αμφισβητηθεί με τη σειρά του. Και για την Gen Z, ο γάμος δεν πρέπει να είναι «επιπόλαιος», σε επίπεδο που το διαζύγιο να θεωρείται απλώς η «εύκολη λύση».
Αυτό σημαίνει ότι οι 25άρηδες δεν θέλουν βαθύτερες σχέσεις; Σημαίνει ότι είναι επιφανειακοί; Ανήκοντας στο συγκεκριμένο ηλικιακό φάσμα, θα έλεγα το αντίθετο: Οι Gen Zers έχουν ανάγκη την αγάπη, κυνηγούν οριακά μανιωδώς την αγάπη, αλλά θέλουν και win win καταστάσεις. Σίγουρα, πάντως, έχουν αποτάξει από πάνω τους το στερεότυπο αγάπη=γάμος. Δεν λέω, έχω γύρω μου Gen Zers που ναι, βλέπουν τον γάμο σαν «το επόμενο βήμα» στη σχέση τους. Δεν λέω, έχω φίλους που παρομοιάζουν τον γάμο με ένα μεγάλο πάρτι. Αλλά, κυρίως έχω γύρω μου ανθρώπους που θεωρούν ότι το να ζουν μαζί με τον σύντροφό τους, να υιοθετούν κατοικίδια, να κάνουν μαζί καθημερινά πράγματα ή να δημιουργούν εμπειρίες, είναι περισσότερο απαραίτητο από το να παντρευτούν (το Pew Research δείχνει ότι το 50% των νέων ζευγαριών σήμερα προτιμά να συγκατοικήσει, παρά να παντρευτεί). Σήμερα, ναι, οι νέοι έχουν μια εικόνα της δέσμευσης που ίσως είναι πιο «προσωρινή» και λιγότερο τελεσίδικη, και δεν νομίζω πως βλέπουν τον γάμο ως το τελικό σημείο μιας γραμμικής πορείας.
