Δεν χρειάζεται να καείτε από τον ήλιο για να αρχίσετε να συσσωρεύετε ζημιές. Το μαύρισμα του δέρματος είναι μια αντίδραση στη βλάβη του DNA αυξάνοντας την ποσότητα της μελανίνης, η οποία αλλάζει το χρώμα του δέρματος, για να μετριάσει τη μελλοντική έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία. Αυτό όμως προσφέρει μόνο μια μικρή προστασία, όσο ένα αντηλιακό με δείκτη ηλιακής προστασίας (SPF) από 2 έως 4.
Υπάρχουν δύο τύποι υπεριώδους ακτινοβολίας που βλάπτουν το δέρμα -η UVB επηρεάζει κυρίως το ανώτερο στρώμα, προκαλώντας ηλιακά εγκαύματα και καρκίνο του δέρματος, και η UVA καταστρέφει κυρίως το κάτω στρώμα, προκαλώντας πρόωρη γήρανση. Τα σωματίδια φωτός χτυπούν το DNA και αυτό μπορεί να κάνει τις βάσεις σε έναν κλώνο DNA να συνδεθούν με λάθος τρόπο.
Αυτό παραμορφώνει την έλικα του DNA, επομένως δεν αντιγράφεται σωστά όταν είναι ώρα για τη διαίρεση των κυττάρων. Και προκαλεί μόνιμες μεταλλάξεις που αναπαράγονται κάθε φορά που τα θυγατρικά κύτταρα πολλαπλασιάζονται, θέτοντας το υπόβαθρο για καρκίνους του δέρματος.
Πόσο καιρό χρειάζεται για την αποκατάσταση της ζημιάς; Μόλις δημιουργηθούν, ο χρόνος ημιζωής των ελαττωμάτων του DNA είναι 20-30 ώρες, ανάλογα με την αποτελεσματικότητα του δικού σας συστήματος επιδιόρθωσης DNA. Αυτό σημαίνει ότι χρειάζονται 20-30 ώρες για να επιδιορθώσουν τα κύτταρα σας ακόμη και τη μισή βλάβη. Σε μια μελέτη που έλαβε δείγματα στις 24 και 72 ώρες μετά την ηλιακή έκθεση, σχεδόν το 25% της βλάβης που ανιχνεύθηκε μετά από 24 ώρες εξακολουθούσε να υπάρχει μετά από 72 ώρες. Έτσι, αν είστε καθ’ οδόν για ηλιακό έγκαυμα, το να απομακρυνθείτε από τον ήλιο για 20 λεπτά στη σκιά δεν πρόκειται να το σταματήσετε.
Τα καλά νέα είναι ότι ένα αντηλιακό με SPF 30+ μπορεί να μειώσει σημαντικά και μερικές φορές να εμποδίσει εντελώς τη ζημιά. Για να προστατέψετε το δέρμα σας, εφαρμόστε αντηλιακό ως μέρος της πρωινής σας ρουτίνας. Αυτό θα αποτρέψει τη συσσώρευση ζημιών από σύντομες εκθέσεις. Εάν πρόκειται να μείνετε έξω για μεγάλο χρονικό διάστημα, βάλτε αντηλιακά ρούχα, καπέλο και γυαλιά ηλίου, και εφαρμόζετε το αντηλιακό σας τουλάχιστον κάθε δύο ώρες -και μείνετε στη σκιά όπου είναι δυνατόν.
