Γιατί άρχισαν να μιλούν οι άνθρωποι; Οι επιστήμονες κρίνουν πως η γενετική έπαιξε μεγάλο ρόλο και υποστηρίζουν ότι η εξέλιξη αυτής της μοναδικής ικανότητας ήταν το κλειδί για την επιβίωσή μας.
Μια νέα μελέτη συνδέει ένα συγκεκριμένο γονίδιο με την προέλευση της προφορικής γλώσσας και συγκεκριμένα αναφέρει ότι μια παραλλαγή πρωτεΐνης που βρίσκεται μόνο στους ανθρώπους μπορεί να βοήθησε το εν λόγω έμβιο είδος να επικοινωνήσει κατ’ αυτόν τον τρόπο. Η ομιλία επέτρεψε στους ανθρώπους να μοιράζονται πληροφορίες, να συντονίζουν δραστηριότητες και να μεταδίδουν γνώση, προσφέροντας ένα ξεχωριστό πλεονέκτημα έναντι των εξαφανισμένων ξαδέλφων όπως οι Νεάντερταλ και οι Ντενίσοβαν.
Η νέα μελέτη είναι «ένα καλό πρώτο βήμα για να αρχίσουμε να εξετάζουμε τα συγκεκριμένα γονίδια» που μπορεί να επηρεάσουν την ανάπτυξη του λόγου και της γλώσσας, δήλωσε η Λίζα Φάινστακ, από το Πανεπιστήμιο της Μινεσότα, η οποία δεν συμμετείχε στην έρευνα.
Αυτό που τώρα πληροφορούνται οι επιστήμονες μπορεί κάποια μέρα να βοηθήσει ακόμη και άτομα με προβλήματα ομιλίας.
Η γενετική παραλλαγή που εξέτασαν οι ερευνητές ήταν από μια ποικιλία γονιδίων «που συνέβαλαν στην εμφάνιση του Homo sapiens ως κυρίαρχου είδους», δήλωσε ο δρ. Ρόμπερτ Ντάρνελ, μέλος της έρευνας, η οποία δημοσιεύτηκε την Τρίτη στο περιοδικό Nature Communications.
Ο Ντάρνελ μελέτησε την πρωτεΐνη -που ονομάζεται NOVA1, ζωτικής σημασίας για την ανάπτυξη του εγκεφάλου- από τις αρχές της δεκαετίας του 1990. Οι επιστήμονες λοιπόν, στο εργαστήριο του πανεπιστημίου Rockefeller της Νέας Υόρκης επεξεργάστηκαν γονίδια CRISPR για να αντικαταστήσουν την πρωτεΐνη NOVA1. Οι δοκιμές έγιναν σε ποντίκια και προς έκπληξη όλων, παρατήρησαν ότι άλλαξε ο τρόπος που επικοινωνούσαν τα ζώα όταν φώναζαν το ένα το άλλο.
Τα μωρά ποντίκια με την ανθρώπινη παραλλαγή «τσίριζαν» διαφορετικά από τα μεγαλύτερα. Τα ενήλικα αρσενικά ποντίκια με την παραλλαγή «κελαηδούσαν» διαφορετικά απ’ εκείνα που δεν έφεραν την παραλλαγή, όταν για παράδειγμα εντόπιζαν ένα θηλυκό σε συνθήκες καύσωνα.
Και τα δύο είναι περιβάλλοντα όπου τα ποντίκια παρακινούνται να μιλήσουν, είπε ο Ντάρνελ, «και μιλούσαν διαφορετικά» με την ανθρώπινη παραλλαγή, απεικονίζοντας τον ρόλο της ομιλίας.
Έρευνες για τα γονίδια της ομιλίας
Δεν είναι η πρώτη φορά που ένα γονίδιο συνδέεται με την ομιλία. Το 2001 Βρετανοί επιστήμονες ισχυρίστηκαν ότι ανακάλυψαν το πρώτο γονίδιο που συνδέεται με μια διαταραχή της γλώσσας και της ομιλίας. Ονομάστηκε FOXP2 και αναφέρθηκε ως το γονίδιο της ανθρώπινης γλώσσας. Αλλά παρόλο που το FOXP2 εμπλέκεται στην ανθρώπινη γλώσσα, αποδείχθηκε ότι η παραλλαγή στους σύγχρονους ανθρώπους δεν ήταν μοναδική για εμάς. Αργότερα έρευνα διαπίστωσε ότι κάτι ανάλογο υπήρχες και στους Νεάντερταλ. Ωστόσο, η παραλλαγή NOVA1 βρίσκεται αποκλειστικά στο ανθρώπινο είδος, συμπλήρωσε ο Ντάρνελ.
Η παρουσία μιας παραλλαγής γονιδίου δεν είναι ο μόνος λόγος που οι άνθρωποι μπορούν να μιλήσουν. Η ικανότητα εξαρτάται επίσης από πράγματα όπως τα ανατομικά χαρακτηριστικά στον ανθρώπινο λαιμό και περιοχές του εγκεφάλου που «συνεργάζονται» για να επιτρέπουν στους ανθρώπους να μιλούν και να κατανοούν τη γλώσσα.
Ο Ντάρνελ ελπίζει ότι η πρόσφατη εργασία όχι μόνο βοηθά τους ανθρώπους να κατανοήσουν καλύτερα την προέλευσή τους, αλλά επίσης θα οδηγήσει τελικά σε νέους τρόπους αντιμετώπισης προβλημάτων που σχετίζονται με την ομιλία.
