Το ροχαλητό προκαλείται όταν ο μαλακός ιστός του λάρυγγα «υποχωρεί» με αποτέλεσμα να μπλοκάρει τη ροή αέρα προς τους πνεύμονες.
Συνήθως πρόκειται για μια κατάσταση που λέγεται υπνική άπνοια και συνοδεύεται από έντονο ροχαλητό και επανειλημμένες διακοπές στην αναπνοή κατά τη διάρκεια του ύπνου. Η άπνοια, επίσης, αυξάνει τον κίνδυνο καρδιακής προσβολής, εγκεφαλικού και διαβήτη.
Τα συμπτώματα
Στην περίπτωση που ξυπνάτε στον ύπνο σας νιώθοντας πως δεν μπορείτε να αναπνεύσετε ή σας ξυπνούν επειδή σαν κόβεται ξαφνικά η ανάσα; Ε τότε, το πρόβλημά σας δεν είναι απλά το ενοχλητικό ροχαλητό αλλά η αποφρακτική υπνική άπνοια –ένα επόμενο στάδιο– με συμπτώματα που μπορεί να γίνουν επικίνδυνα.
Ένας στους τέσσερις άνδρες ροχαλίζει, ποσοστό που μεγαλώνει με τα χρόνια (απασχολεί το 60% των ανδρών άνω των 60 ετών) Οφείλεται στην απόφραξη των αεροφόρων οδών, οφείλεται δηλαδή, στη ρινική και στοματική κοιλότητα από τον λάρυγγα και ψηλότερα.
Συνήθως, όμως, το ροχαλητό από το στόμα παράγεται επειδή έχουν χαλαρώσει οι δομές του φάρυγγα: η σταφυλή έχει διογκωθεί και είναι κρεμάμενη προς τα κάτω –φτάνει κάποιες φορές, μέχρι τον λάρυγγα ή είναι ιδιαίτερα υπερτροφική και παρουσιάζεται διογκωμένη η βάση της γλώσσας.
Πότε καταλαβαίνουμε πως κάποιος πάσχει από αποφρακτική υπνική άπνοια; Όταν στη διάρκεια του ύπνου διακόπτεται η αναπνοή του πάνω από δέκα δευτερόλεπτα και αυτό επαναλαμβάνεται -μπορεί να υπάρξουν μέχρι και 50-60 άπνοιες την ώρα.
Ο νευρικός ύπνος κάποιου που διακόπτεται με μια έντονη αίσθηση ότι πνίγεται και θέλει να πάρει αναπνοή –το οξυγόνο στο αίμα μπορεί να έχει μειωθεί σε ποσοστά ακόμη και 70%- 80%– οφείλεται στο σύνδρομο της υπνικής άπνοιας, που προκαλεί πολύ έντονες καρδιακές αρρυθμίες.
Ο ίδιος ασθενής το πρωί έχει συχνούς πονοκεφάλους (ισχυρές κεφαλαλγίες), νιώθει κόπωση, δεν μπορεί να αποδώσει στις συναναστροφές του και στην εργασία του, αφού δεν διαθέτει την κατάλληλη ψυχική και σωματική ενέργεια.
Στις σοβαρές παρενέργειες του συνδρόμου είναι η νύστα την ημέρα, που έχει οδηγήσει σε θανατηφόρα τροχαία, αφού οι άνθρωποι που δεν έχουν κοιμηθεί τη νύχτα μπορεί να αποκοιμηθούν ακόμη και πάνω στο τιμόνι. Στην περίπτωση που έχετε άπνοια μπορεί να ξυπνάτε κουρασμένοι και να νοιώθετε ότι δεν έχετε χορτάσει ύπνο παρόλο που κοιμηθήκατε αρκετά.
Αν το πρόβλημα προέρχεται από τη ρινική κοιλότητα, είναι καθαρά ανατομικό, που σημαίνει πως υπάρχουν εμπόδια, όπως είναι ένα πολύ στραβό διάφραγμα, υπερτροφία των ρινικών κογχών, πολύποδες ή ιγμορίτιδες και εκκρίσεις. Τότε κατά την εισπνοή παρατηρείται μετακίνηση του πλάγιου τοιχώματος της μύτης και των ρουθουνιών προς τα μέσα.
Στην περίπτωση αυτή δεν αρκεί η διόρθωση του διαφράγματος, αλλά πρέπει να ενισχυθούν και οι ρινικές βαλβίδες. Βέβαια, υπάρχει το περιστασιακό, απλό ροχαλητό λόγω κούρασης, υπερβολικού φαγητού ή κατανάλωσης αλκοόλ που αντιμετωπίζεται σχετικά εύκολα. Δείτε τί μέτρα μπορείτε να πάρετε :
Αλλάξτε κλίμα
Το ροχαλητό μπορεί να προκαλείται ή να επιδεινώνεται και από τις συνθήκες που επικρατούν στο δωμάτιο σας. Για την αποφυγή του … κοιμάστε με το παράθυρο μισάνοιχτο έτσι ώστε η υγρασία στο δωμάτιο να κυμαίνεται κοντά στα επίπεδα της εξωτερικής ατμόσφαιρας.
Διατηρήστε την θερμοκρασία στο δωμάτιο σε φυσιολογικά επίπεδα. Προσπαθήστε να μην υπάρχει υπερβολική ζέστη, αλλά ούτε και ξηρή ατμόσφαιρα. Χρησιμοποιήστε υγραντήρα στον οποίο μπορείτε να βάλετε αιθέριο έλαιο ευκαλύπτου. Έτσι θα διευκολύνετε την αναπνοή σας. Προσπαθήστε να κοιμάστε πλάγια και όχι ανάσκελα γιατί η στάση αυτή επιδεινώνει το ροχαλητό.
Αλλάξτε διατροφή και κόψτε τις κακές συνήθειες
Η πλειοψηφία των παχύσαρκων ροχαλίζει. Αν χάσετε τα περιττά κιλά και προσέχετε τη διατροφή σας αυξάνετε τις πιθανότητες να αντιμετωπίσετε επιτυχώς το πρόβλημα του ροχαλητού. Αποφύγετε ακόμη το φαγητό τουλάχιστον 3 ώρες πριν από τον ύπνο. Αν το γεύμα σας είναι λουκούλλειο, ο οργανισμός σας έχει ανάγκη για περισσότερο οξυγόνο με αποτέλεσμα να αναπνέετε πιο βαθιά με τις γνωστές παρενέργειες (βλ. ροχαλητό).
Αποφύγετε το αλκοόλ και τα πικάντικα γεύματα λίγες ώρες πριν πέσετε για ύπνο. Αν καπνίζετε μειώστε το ή κόψτε το γιατί προκαλούνται φλεγμονές στους αεραγωγούς. Ακόμη, κάντε γυμναστική γιατί η τόνωση των μυϊκών ομάδων του αναπνευστικού συστήματος βελτιώνει τη λειτουργία του.
Ανοίξτε τα ρουθούνια σας
Αν η μύτη σας είναι μπουκωμένη τότε είναι σχεδόν σίγουρο ότι το ροχαλητό σας μπορεί να αφήσει ξάγρυπνους τους γείτονες σας. Ένας τρόπος να κρατήσετε τη ρινική οδό ανοιχτή είναι να χρησιμοποιήσετε ειδικές αυτοκόλλητες ταινίες που θα βρείτε στα φαρμακεία και προορίζονται για αυτό το σκοπό. Μια άλλη λύση είναι να χρησιμοποιήσετε αλατόνερο ή φυσιολογικό ορό για να καθαρίσετε τη μύτη σας. Ακόμη στα φαρμακεία θα βρείτε ειδικά προϊόντα με θαλασσινό νερό που μπορούν να σας βοηθήσουν. Χρησιμοποιείτε με μέτρο τα αποσυμφορητικά.
Φτιάξτε ένα …ζεστό
Φτιάξτε αφεψήματα από βότανα που μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση της έντασης του ροχαλητού. Το μελισσόχορτο, για παράδειγμα, θεωρείται ότι μειώνει την ένταση του ροχαλητού και μπορεί να σας βοηθήσει.
Αλλάξτε μαξιλάρι
Επιλέγετε μαξιλάρια, ούτε πολύ ψηλά, ούτε πολύ χαμηλά ώστε να μην υπάρχει μεγάλη διαφορά στο επίπεδο σώματος και κεφαλιού γιατί τότε η αναπνοή γίνεται πιο δύσκολη. Μια ακόμη λύση είναι να σηκώσετε το πάνω μέρος του κρεβατιού μερικά εκατοστά τοποθετώντας τακάκια στα πόδια του.
Όταν η λύση είναι η επέμβαση
Συνήθως με επέμβαση μπορεί να αντιμετωπιστεί το ροχαλητό όταν οφείλεται σε στραβό διάφραγμα, πολύποδες ή υπερτροφία της σταφυλής (σε αυτήν την περίπτωση είναι πιθανό να έχετε και δυσκολία στην κατάποση, ενώ, αν παρατηρήσετε στον καθρέφτη τη σταφυλή, πιθανότατα θα διαπιστώσετε ότι είναι διογκωμένη).
Το διάφραγμα και οι πολύποδες μπορεί επίσης να ευθύνονται για το ροχαλητό, καθώς εμποδίζουν την αναπνοή από τη μύτη. Συζητήσετε με το γιατρό το ενδεχόμενο να υποβληθείτε σε κάποια επέμβαση που θα αποκαταστήσει το πρόβλημα και ενημερωθείτε για τη διαδικασία, αλλά και τα προσδοκώμενα αποτελέσματα.
