Ο κύβος ερρίφθη για την Κυπριακή Δημοκρατία καθώς θα πραγματοποιηθεί πριν το τέλος του έτους η επιβεβαιωτική γεώτρηση από την ExxonMobil & την Qatar Petroleum στο βυθοτεμάχιο 10 στο κοίτασμα «Γλαύκος» το οποίο θεωρείται κολοσσιαίο και ταυτόχρονα αδειοδοτήθηκαν οι ίδιες εταιρείες για την εκμετάλλευση του βυθοτεμαχίου 5 της κυπριακής ΑΟΖ.
Το μέγεθος του «Γλαύκος» στο βυθοτεμάχιο 10 ανέρχεται από 6 έως 8 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια φυσικού αερίου, αν και η νορβηγική PSG υποστηρίζει ότι η δυναμικότητα του κοιτάσματος είναι 10 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια, το 60% του κολοσσιαίου αιγυπτιακού κοιτάσματος Zor που υπολογίζεται στα 16 τρισεκατομμύρια κυβικά μέτρα.
Η επιβεβαιωτική γεώτρηση ανακοινώθηκε σήμερα ότι θα γίνει πριν το τέλος του χρόνου στο κοίτασμα «Γλαύκος», στο οποίο κατά την πρώτη ερευνητική γεώτρηση, τον Μάρτιο του 2019, υπήρξαν εξαιρετικά αποτελέσματα.
Στο μεγαλύτερο και πιο σημαντικό κοίτασμα φυσικού αερίου που έχει εντοπιστεί στην κυπριακή ΑΟΖ ετοιμάζονται να μπουν τα γεωτρύπανα της αμερικανικής ExxonMobil και της Qatar Petroleum International Upstream LLC.
Το ζήτημα είναι ότι οι έρευνες καθυστερούν λόγω των τουρκικών απειλών. Το γεωτρύπανο έπρεπε να είχε μπει στο κοίτασμα από τα τέλη Νοεμβρίου, αλλά η Άγκυρα ισχυρίζεται ότι βρίσκεται στην δική της ΑΟΖ!
Σήμερα έλαβαν οι ίδιες εταιρείες (ExxonMobil Exploration and Production Cyprus -Offshore- Limited, διαχειρίστρια, ποσοστό 60% και Qatar Petroleum International Upstream LLC ποσοστό 40%).) άδεια ερευνών από την Κυπριακή Δημοκρατία και για το βυθοτεμάχιο 5.
Η κυπριακή Κυβέρνηση και η κοινοπραξία ExxonMobil και Qatar Energy υπέγραψαν σήμερα, Παρασκευή 10 Δεκεμβρίου, την Παρασκευή το Συμβόλαιο Έρευνας και Αναλογικού Καταμερισμού Παραγωγής και η Άδεια Έρευνα Υδρογονανθράκων για το τεμάχιο 5 στην κυπριακή Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ).
Σε τελετή που πραγματοποιήθηκε στο Προεδρικό Μέγαρο παρουσία των εκπροσώπων της αδειούχου κοινοπραξίας, των πρέσβεων των ΗΠΑ και του Κατάρ, καθώς και αξιωματούχων του Κράτους, η υπουργός Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας (ΥΕΕΒ) Νατάσα Πηλείδου υπέγραψε, εκ μέρους της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Εκ μέρους της κοινοπραξίας, το Συμβόλαιο υπέγραψαν ο κ. Βαρνάβας Θεοδοσίου, διευθύνων σύμβουλος της ExxonMobil Cyprus και ο διευθυντής της Qatar Energy για Διεθνείς Δραστηριότητες Παραγωγής και Έρευνας (International Upstream and Exploration) Ali Al-Mana.
Το ερώτημα πλέον είναι όχι μόνο το πώς θα αντιδράσει η Τουρκία που έστειλε φρεγάτες ακόμα και για το «Nautical Geo», αλλά και το πώς θα αντιδράσει η Ελλάδα.
Είναι γεγονός ότι αντισυτμβαλλόμενος με την Κύπρο δεν είναι μόνο οι Αμερικανοί, αλλά και το κράτος του Κατάρ το οποίο έχει μεταβληθεί σε τουρκική αν όχι, αποικία, αλλά πάντως σε μια τεράστια βάση.
Η Τουρκία το έσωσε το 2015 από την σαουδαραβική εισβολή και η Ντόχα δεν το ξεχνάει αυτό.
Τώρα πώς θα αντιδράσει η Άγκυρα; Μήπως υπάρχει προσυνεννόηση μεταξύ Τουρκίας και Κατάρ για την από κοινού αξιοποίηση του κοιτάσματος; Kατι που τους βολεύει όλους;
Έχει πολύ ενδιαφέρον να δούμε το ιστορικό των κυπριακών προσπαθειών για εκμετάλλευση των κυπριακών πόρων όπως και τι συμβαίνει στο βυθοτεμάχιο 5 με μία ενδιαφέρουσα δημοσίευση του κυπριακού Philenews και του Δρ. Κωνσταντίνου Νικολάου Γεωλόγου Πετρελαίων – Ενεργειακού Οικονομολόγου.
«Η απόφαση της Κυβέρνησης της Κυπριακής Δημοκρατίας στις 2 Δεκεμβρίου 2021 να εκχωρήσει το τεμάχιο 5 της νότιας Κυπριακής Αποκλειστικής Ζώνης (ΑΟΖ) στην κοινοπραξία EXXON -MOBIL και Qatar Petroleum είναι τολμηρή κίνηση στρατηγικής σημασίας, όπως θα εξηγήσω στην συνέχεια.
Η Κυπριακή Δημοκρατία, από το τέλος της δεκαετίας του 1990 αποφάσισε να μπει και να χορέψει στον χορό της έρευνας υδρογονανθράκων, διεκδικώντας το μερίδιο της στην Ανατολική Μεσόγειο.
Η τότε κυβέρνηση αλλά και ο υπόλοιπος πολιτικός κόσμος γνώριζαν τους γεωπολιτικούς κινδύνους και την τουρκική επιθετικότητα. Προτίμησαν όμως να ασκήσουν τα κυριαρχικά τους δικαιώματα και να τονίσουν την κρατική τους οντότητα, την οποία αμφισβητεί με κάθε τρόπο η νέο-οθωμανική Τουρκία.
Ας δούμε όμως πως εξελίχθηκαν τα γεγονότα.
Στις αρχές της δεκαετίας του 2000 και υπό άκρα μυστικότητα οριοθετήθηκαν η ΑΟΖ με την Αίγυπτο (Γλαύκος Κληρίδης), με τον Λίβανο (Τάσσος Παπαδόπουλος) και το Ισραήλ (Δημήτρης Χριστόφιας). Οι οριοθετήσεις έγιναν σύμφωνα με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας, ακολούθησαν τη μέση γραμμή και αναγνώρισαν πλήρη επήρρεια στις νησιωτικές ακτές της Κύπρου.
Το 2007, αφού διαχώρισαν σε 13 τεμάχια τη νότια ΑΟΖ (η βόρεια ΑΟΖ κατέχεται από της δυνάμεις κατοχής της Τουρκίας), ξεκίνησαν τους διεθνείς διαγωνισμούς, οι οποίοι κατέληξαν σε αδειοδοτήσεις στις Noble, ΕΝΙ, Total, EXXON, Shell κλπ. Το 2011 ανακαλύφθηκε το κοίτασμα ‘’Αφροδίτη’’ (4,1 Tcf) στο τεμάχιο 12 από την αμερικανική εταιρία NOBLE Energy.
Στη συνέχεια, ανακαλύφθηκε το μικρό κοίτασμα ‘’Καλυψώ’’, στο τεμάχιο 6, από την Ιταλική ΕΝΙ και τέλος η αμερικανική EXXON -MOBIL ανακάλυψε το κοίτασμα ‘’Γλαύκος’’ (5-8 Tcf) στο τεμάχιο 10, στο οποίο προγραμματίσθηκε γεώτρηση επιβεβαίωσης αυτό τον μήνα. Μόλις ανακοινώθηκε η πρόθεση διεξαγωγής της γεώτρησης αυτής, η Τουρκία ξεκίνησε να εκτοξεύει τις συνήθεις απειλές (bullying) προς την Κυπριακή Δημοκρατία, για να σταματήσει το γεωτρητικό της πρόγραμμα (εκτός και αν το μοιραστεί μαζί της).
Η Τουρκία δεν σταμάτησε ποτέ να εποφθαλμιά την κυπριακή ΑΟΖ. Εκτός του ότι δεν αναγνωρίζει την Κυπριακή Δημοκρατία, δεν αναγνωρίζει επήρρεια ΑΟΖ/υφαλοκρηπίδας στους νησιωτικούς χώρους, παρά τις σαφείς πρόνοιες του άρθρου 121 του Δικαίου της Θάλασσας.
Η Τουρκία, ερμηνεύοντας αλά καρτ και αλά τούρκα το Διεθνές Δίκαιο, προτείνει διαχωρισμό της ΑΟΖ/Υφαλοκρηπίδας στη μέση γραμμή μεταξύ των ηπειρωτικών ακτών των χωρών της περιοχής, χωρίς να δέχεται επήρρεια των νησιωτικών χώρων. Έτσι, έκανε τον δικό της χάρτη παραχωρήσεων στην περιοχή και ‘’απένειμε’’ υφαλοκρηπίδα στην κατεχόμενη από αυτήν βόρεια Κύπρο, η οποία επεκτείνεται και στη νότια (!) ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Συμπωματικά, τα κοιτάσματα ‘’Αφροδίτη’’ και ‘’Γλαύκος’’ παρέμειναν εκτός των διεκδικούμενων από την Τουρκία περιοχών. Η Τουρκία, όμως, ισχυρίζεται ότι και σε αυτά τα κοιτάσματα έχει δικαιώματα το λεγόμενο τουρκοκυπριακό κράτος της βόρειας Κύπρου, ως ‘’συν-ιδιοκτήτες ’’ του νησιού και ‘’συνεταίροι’’ των Ελληνοκυπρίων. Δηλαδή «τα δικά μας – δικά μας και τα δικά σας, πάλι δικά μας’’.
Η καινοφανής αυτή θεωρία της Τουρκίας για την Ανατολική Μεσόγειο αποτυπώθηκε στον χάρτη της ‘’γαλάζιας πατρίδας.
Η Τουρκία δεν παρέμεινε στις φραστικές απειλές και στους χάρτες που αναφέρθηκαν προηγουμένως. Προσπάθησε και προσπαθεί να κατοχυρώσει στην πράξη και στο πεδίο τις διεκδικήσεις της. Επειδή καμιά διεθνής εταιρία υπηρεσιών σεισμικών ερευνών και γεωτρήσεων δεν δέχθηκε, λόγω του παραλογισμού της Τουρκίας, να ενεργήσει εκ μέρους της στις διεκδικούμενες από αυτήν περιοχές, η Τουρκία προμηθεύτηκε πλοία σεισμογραφικών ερευνών και στη συνέχεια γεωτρύπανα ικανά να επιχειρούν στις βαθιές θάλασσες, με τα οποία εξόπλισε την κρατική της εταιρία TPAO, η οποία ενεργεί ως βραχίονας της εξωτερικής της πολιτικής.
Από το 2015, προχώρησε σε σεισμικές έρευνες δύο και τριών διαστάσεων και αμέσως μετά ξεκίνησε γεωτρητικό πρόγραμμα δυτικά, ανατολικά και νότια της Κύπρου, σαφέστατα εντός της κυπριακής ΑΟΖ, ακόμα και σε αδειοδοτημένα τεμάχια της γαλλικής TOTAL και της ιταλικής ENI. Όλες οι σεισμικές έρευνες και γεωτρήσεις έγιναν με τη συνοδεία του πολεμικού ναυτικού της Τουρκίας, η οποία εκτέλεσε 7 ερευνητικές γεωτρήσεις στην ΑΟΖ της Κύπρου, μέσα σε 1,5 χρόνο, χωρίς όμως να ανακαλύψει υδρογονάνθρακες.
Τον τελευταίο ενάμιση χρόνο αποσύρθηκε από την περιοχή και μετακινήθηκε στη Μαύρη Θάλασσα, με στόχο την επιτάχυνση των γεωτρητικών εργασιών ανάπτυξης και παραγωγής του μεγάλου κοιτάσματος ‘’Σακάρια’’, που ανακάλυψε η TPAO, για να μπορέσουν να ξεκινήσουν την παραγωγή φυσικού αερίου, πριν από τις προεδρικές εκλογές του Ιουνίου του 2023.
Η Τουρκία, λοιπόν, δεν σταμάτησε τις γεωτρήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο λόγω εξωτερικών πιέσεων. Ο λόγος είναι ότι για ακόμα 1,5-2 χρόνια δεν έχει διαθέσιμα γεωτρύπανα, λόγω εσωτερικών προτεραιοτήτων»
