Στο νότιο τοίχο της Ιεράς Μονής Παναγίας του Άρακα, στο χωριό Λαγουδερά της Λευκωσίας, υπάρχει μια σπανιότατη τοιχογραφία.
Είναι μια μεγάλη τοιχογραφία της Παναγίας της Αρακιώτισσας, όπου άγγελοι δεόμενοι στα δεξιά και στα αριστερά της με συγκλονισμό κρατούν τα σύμβολα του πάθους, τον Σταυρό, τον σπόγγο και τη λόγχη. Πρόκειται για πρώιμη απεικόνιση της Παναγίας του Πάθους, η οποία χρονολογείται από το 1192.
Παναγία είναι θλιμμένη και στην κεφαλή φορά ένα βαθύ κόκκινο μαφόριο, το οποίο φτάνει μέχρι τα πόδια. Πίσω από τη Θεοτόκο υπάρχει ένας μεγαλοπρεπής θρόνος με πολλές επιγραφές και προσευχές γραμμένες στους τοίχους.
Τα χρώματα είναι σκούρα, ενώ τα αμυγδαλόσχημα μάτια της είναι τόσο γραμμικά και επιτηδευμένα που η ματιά της Θεοτόκου ενώνεται με τη ματιά του βρέφους Ιησού. Φαίνεται δηλαδή να μη βλέπει εμάς, αλλά να συνομιλεί, ως εκπρόσωπος του ανθρωπίνου γένους, με το βρέφος Ιησού.
Σε αυτή τη βαθυστόχαστη συνομιλία των χρωμάτων και των κινήσεων, υπάρχει και μια λεπτομέρεια που προσδίδει γραφικότητα.
Αν προσέξουμε καλά τον Ιησού θα δούμε ότι στο αφτί Του φοράει ένα σκουλαρίκι. Το ίδιο κόσμημα βλέπουμε και στην τοιχογραφία που βρίσκεται ακριβώς απέναντι από την Παναγία, όπου ο Ιησούς αγκαλιάζεται «χερσί πρεσβυτικαίς» από τον Συμεών.
Το σκουλαρίκι στο Βυζάντιο ονομαζόταν σχολαρίκιον και το φορούσαν οι μαθητές της Στρατιωτικής Σχολής Κωνσταντινουπόλεως για να διακρίνονται, αφού προορίζονταν για μέλη της αυτοκρατορικής φρουράς. Επειδή ονομάζονταν σχολάριοι, τα ενώτια που έφεραν ως διακριτικό τους γνώρισμα ονομάστηκαν σχολαρίκια. Έτσι, από το σχολάριον φτάσαμε στο σημερινό σκουλαρίκι.
Γιατί να φορεί σκουλαρίκι ο Χριστός;
Διότι είναι ο μονογενής Υιός και Λόγος του Θεού και το μοναχοπαίδι της Παναγίας. Κι αυτό παραπέμπει σ’ ένα πολύ παλιό έθιμο.
Θυμάμαι τη γιαγιά μου τη Μυροφόρα που έζησε 97 χρόνια, που μου έλεγε ότι όταν ήταν νέα στο χωριό της, την Κάτω Ζώδεια, οι πλούσιες οικογένειες είχαν το έθος να βάζουν χρυσό σκουλαρίκι στο δεξί αφτί του μοναχογυιού τους. Όταν το παιδί μεγάλωνε και παντρευόταν του έβγαζαν το σκουλαρίκι και του έλεγαν: «Γυιε μου, τώρα εσύ θα πάρεις γυναίκα με σκουλαρίκι, δεν θα φοράς σκουλαρίκι.»
Όταν τη ρώτησα «γιατί έβαζαν σκουλαρίκι στον μοναχογυιό, γιαγιά;», μου έδωσε μια άκρως παιδαγωγική απάντηση: «Του έβαζαν σκουλαρίκι διότι δεν είχε άλλα αδέλφια για να ξεχωρίζει μέσα στο χωριό και έτσι να τον προσέχουμε, να τον φροντίζουμε, να μην τον πληγώνουμε και να τον αγαπούμε περισσότερο. Είχε ανάγκη από ειδική σημασία, αφού δεν είχε αδέλφια και αδελφές για να του τη δώσουν. Κι όταν έβρισκε σημασία και αγάπη από τη γυναίκα του όταν παντρευόταν, έβγαζε το σκουλαρίκι.».
Θυμάμαι, σε μια επίσκεψή μου στο Γυμνάσιο Κάτω Πύργου, μοίραζα στα παιδιά της Γ’ Λυκείου την εικόνα της Παναγίας της Αρακιώτισσας.
Στο νότιο τοίχο της Ιεράς Μονής Παναγίας του Άρακα, στο χωριό Λαγουδερά της Λευκωσίας, υπάρχει μια σπανιότατη τοιχογραφία.
Είναι μια μεγάλη τοιχογραφία της Παναγίας της Αρακιώτισσας, όπου άγγελοι δεόμενοι στα δεξιά και στα αριστερά της με συγκλονισμό κρατούν τα σύμβολα του πάθους, τον Σταυρό, τον σπόγγο και τη λόγχη. Πρόκειται για πρώιμη απεικόνιση της Παναγίας του Πάθους, η οποία χρονολογείται από το 1192.
Παναγία είναι θλιμμένη και στην κεφαλή φορά ένα βαθύ κόκκινο μαφόριο, το οποίο φτάνει μέχρι τα πόδια. Πίσω από τη Θεοτόκο υπάρχει ένας μεγαλοπρεπής θρόνος με πολλές επιγραφές και προσευχές γραμμένες στους τοίχους.
Τα χρώματα είναι σκούρα, ενώ τα αμυγδαλόσχημα μάτια της είναι τόσο γραμμικά και επιτηδευμένα που η ματιά της Θεοτόκου ενώνεται με τη ματιά του βρέφους Ιησού. Φαίνεται δηλαδή να μη βλέπει εμάς, αλλά να συνομιλεί, ως εκπρόσωπος του ανθρωπίνου γένους, με το βρέφος Ιησού.
Σε αυτή τη βαθυστόχαστη συνομιλία των χρωμάτων και των κινήσεων, υπάρχει και μια λεπτομέρεια που προσδίδει γραφικότητα.
Αν προσέξουμε καλά τον Ιησού θα δούμε ότι στο αφτί Του φοράει ένα σκουλαρίκι. Το ίδιο κόσμημα βλέπουμε και στην τοιχογραφία που βρίσκεται ακριβώς απέναντι από την Παναγία, όπου ο Ιησούς αγκαλιάζεται «χερσί πρεσβυτικαίς» από τον Συμεών.
Το σκουλαρίκι στο Βυζάντιο ονομαζόταν σχολαρίκιον και το φορούσαν οι μαθητές της Στρατιωτικής Σχολής Κωνσταντινουπόλεως για να διακρίνονται, αφού προορίζονταν για μέλη της αυτοκρατορικής φρουράς. Επειδή ονομάζονταν σχολάριοι, τα ενώτια που έφεραν ως διακριτικό τους γνώρισμα ονομάστηκαν σχολαρίκια. Έτσι, από το σχολάριον φτάσαμε στο σημερινό σκουλαρίκι.
Γιατί να φορεί σκουλαρίκι ο Χριστός;
Διότι είναι ο μονογενής Υιός και Λόγος του Θεού και το μοναχοπαίδι της Παναγίας. Κι αυτό παραπέμπει σ’ ένα πολύ παλιό έθιμο.
Θυμάμαι τη γιαγιά μου τη Μυροφόρα που έζησε 97 χρόνια, που μου έλεγε ότι όταν ήταν νέα στο χωριό της, την Κάτω Ζώδεια, οι πλούσιες οικογένειες είχαν το έθος να βάζουν χρυσό σκουλαρίκι στο δεξί αφτί του μοναχογυιού τους. Όταν το παιδί μεγάλωνε και παντρευόταν του έβγαζαν το σκουλαρίκι και του έλεγαν: «Γυιε μου, τώρα εσύ θα πάρεις γυναίκα με σκουλαρίκι, δεν θα φοράς σκουλαρίκι.»
Όταν τη ρώτησα «γιατί έβαζαν σκουλαρίκι στον μοναχογυιό, γιαγιά;», μου έδωσε μια άκρως παιδαγωγική απάντηση: «Του έβαζαν σκουλαρίκι διότι δεν είχε άλλα αδέλφια για να ξεχωρίζει μέσα στο χωριό και έτσι να τον προσέχουμε, να τον φροντίζουμε, να μην τον πληγώνουμε και να τον αγαπούμε περισσότερο. Είχε ανάγκη από ειδική σημασία, αφού δεν είχε αδέλφια και αδελφές για να του τη δώσουν. Κι όταν έβρισκε σημασία και αγάπη από τη γυναίκα του όταν παντρευόταν, έβγαζε το σκουλαρίκι.».
Θυμάμαι, σε μια επίσκεψή μου στο Γυμνάσιο Κάτω Πύργου, μοίραζα στα παιδιά της Γ’ Λυκείου την εικόνα της Παναγίας της Αρακιώτισσας.
Οπόταν, ένα παιδί μου λέει χαμηλόφωνα: «Πάτερ, είναι αμαρτία να φορείς σκουλαρίκι; Θυμώνει η καθηγήτρια και λέει ότι είναι αμαρτία.»
Του λέω: «Γιε μου, αφού και ο Χριστός, ο Θεός, που τώρα σου έδωσα, φορεί σκουλαρίκι.» «Μα πού πάτερ;» μου λέει το παιδί.
«Κοίταξε την εικόνα καλά» του απαντώ. Τότε αυτός βγάζει μια φωνή θριαμβευτική: «Κυρία και ο Χριστός φόρεσε σκουλαρίκι.»
Του λέω: «Θες να μάθεις και γιατί;» Και αφού του είπα την ιστορία της γιαγιάς Μυροφόρας, στο τέλος του λέω: «Εάν και εσύ γυιε μου έχεις ανάγκη από ειδική σημασία, από περισσότερη αγάπη, φόρεσε σκουλαρίκι. Εάν όμως έχεις αυτή την αγάπη από τους συμμαθητές σου, από το περιβάλλον σου και την οικογένειά σου είναι περιττό.»
Βλέπουμε λοιπόν ότι και οι χαριτωμένες λεπτομέρειες έχουν τη δική τους ιστορία στη λαϊκή παράδοση και στη θεολογία.
Πηγή: Μητροπολίτης Μόρφου κ. Νεόφυτος, Ιερά Μονή Παναγίας του Άρακα, εκδ. «Θεομόρφου», σ. 23-27 / panagiapalatianu.gr, dogma.gr
Σωπα εσυ μουρχριτσα Αθανασιε!!!
Κυριοι!!! σιγα σιγα ενας ενας στην σειρα για να σας εξετασω παρακαλω;;;!!!
Κύριε ή κυρία “αρπαγή” στην ορθόδοξη χριστιανική Καινή διαθήκη δεν αναφέρει πουθενά κάτι τέτοιο.Νομιζω πως είστε μάρτυρας του Ιεχωβά.Γιαυτο σταματήστε να λέτε ανακρίβειες στον ορθόδοξο χριστιανικό κόσμο και κρατήστε τις απόψεις σας για εσάς.
εσυ εισαι ο ξεγανωτος ΤΕΛΙΚΑ
TO ΙΣΡΑΗΛ ΔΕΧΕΤΑΙ ΕΠΙΘΕΣΗ ΟΠΩΣ ΛΕΕΙ Η ΑΓΙΑ ΓΡΑΦΗ ΑΚΡΙΒΩΣ…ΠΡΙΝ ΓΙΝΕΙ 71 ΕΤΩΝ ΘΑ ΕΠΙΤΕΘΕΙ ΑΠΤΟΝ ΑΣΑΝΤ ΚΑΙ ΘΑ ΣΚΟΡΠΙΣΟΥΝ..ΤΩΡΑ ΠΟΥ ΘΑ ΔΙΑΛΥΘΕΙ ΤΟ ΙΣΡΑΗΛ ΓΙΝΑΜΕ ΣΥΜΜΑΧΟΙ ΤΟΥ ΝΑ ΜΑΣ ΠΑΡΕΙ ΚΑΙ ΜΑΣ Η ΜΠΑΛΑ…Ο ΧΡΙΣΤΟΣ ΘΑ ΕΡΘΕΙ ΣΤΗΝ ΓΗ ΓΙΑ 40 ΜΕΡΕΣ ΚΑΙ ΘΑ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΣΗΜΑΔΙ ΤΟΥ ΙΩΝΑ…ΝΑΙ Ο ΙΗΣΟΥΣ ΧΡΙΣΤΟΣ ΘΑ ΕΜΦΑΝΙΣΤΕΙ ΕΔΩ ΣΤΗΝ ΓΗ ΜΕ ΣΑΡΚΑ ΚΑΙ ΟΣΤΑ ΓΙΑ 40 ΜΕΡΕΣ ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΑΡΠΑΓΗ ΤΗΣ ΝΥΦΗΣ ΤΟΥ…ΘΑ ΤΟΝ ΑΠΟΡΡΙΨΟΥΝ ΚΑΙ ΟΙ ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΟΙ ΚΑΙ ΟΙ ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΙ ΓΤ ΘΑ ΝΟΜΣΟΥΝ ΟΤΙ ΕΙΝΑΙ Ο ΑΝΤΙΧΡΙΣΤΟΣ…ΕΤΟΙΜΑΣΤΕΙΤΕ ΝΑ ΔΕΙΤΕ ΖΩΝΤΑΝΑ ΤΟΝ ΚΥΡΙΟ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟ
ΚΑΛΟ ΕΙΝΑΙ ΤΕΤΟΙΕΣ ΜΕΡΕΣ ΝΑ ΜΗΝ ΓΕΛΟΙΟΠΟΙΗΤΕ ΤΟ ΧΡΙΣΤΟ ΔΙΟΤΙ ΑΥΤΑ ΒΛΕΠΟΥΝ ΟΙ ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΟΙ ΠΑΚΙΣΤΟΑΦΓΑΝΟΜΑΡΟΚΙΝΟΙ ΛΑΘΡΟ ΚΑΙ ΑΡΠΑΓΕΙΣ ΤΩΝ ΕΠΙΔΩΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ ΠΟΥ ΤΟΥΣ ΤΑ ΔΙΝΕΙ ΣΠΙΤΙΑ 500ΕΥΡΑ ΚΑΙ ΕΠΙΔΟΜΑΤΑ ΤΩΝ 700 ΕΥΡΩ ΚΑΙ 2000 ΕΥΡΩ ΓΙΑ ΚΑΘΕ ΚΑΙΝΟΥΡΓΙΟ ΠΑΡΑΝΟΜΟ ΜΕΤΑΝΑΣΤΗ ………ΚΑΙ ΑΦΗΝΕΙ ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ ΑΥΤΟ ΤΟΝ ΑΝΑΠΗΡΟ ΕΛΛΗΝΑ ΚΑΙ ΤΟΝ ΑΣΤΕΓΟ ΕΛΛΗΝΑ ΠΟΥ ΟΙ ΙΔΙΟΙ ΤΟΝ ΚΑΤΑΝΤΗΣΑΝ ΝΑ ΖΗΣΗ ΣΤΟ ΔΡΟΜΟ ΓΙΑ ΝΑ ΠΑΙΡΝΟΥΝ 20.000 ΕΥΡΩ ΤΟ ΜΗΝΑ ΚΑΙ ΝΑ ΤΟΥΣ ΓΡΑΦΟΥΝ ΟΛΟΥΣ ΤΟΥΣ ΦΤΩΧΟΥΣ ΕΛΛΗΝΕΣ ΣΤΗΝ ΟΡΕΙΝΗ ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΩΝ ΑΓΡΑΦΩΝ ΟΡΕΩΝ ΚΑΙ ΔΕΙ ΤΟΥΣ ΑΝΑΠΗΡΟΥΣ ΜΕ ΤΙΣ ΚΟΜΕΝΕΣ ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ ΤΟΥ ΣΑΜΑΡΙΝΟΒΕΝΙΖΕΛΟΥ ΠΟΥ ΤΑΧΑ ΤΙΣ ΕΚΟΨΕ Ο ΣΥΡΙΖΑ ΑΠΟ ΠΟΥ ΜΟΥ ΛΕΤΕ ΕΜΕΝΑ ……ΕΙΜΑΣΤΕ ΜΕΡΙΚΟΙ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΙΜΑΣΤΕ ΜΑΛΑΚΕΣ ΠΟΙΟΣ ΜΟΥ ΕΚΟΨΕ ΤΟ ΕΚΑΣ Ο ΣΑΜΑΡΑΣ ΠΟΙΟΣ ΜΟΥ ΕΚΟΨΕ ΤΟ 67% Ο ΣΑΜΑΡΑΣ ΓΙΑΤΙ ΕΓΙΝΑ ΚΑΛΑ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑ ΝΟΣΟ ΕΠΑΘΑ ΚΑΙ ΒΑΛΒΙΔΑ ΕΓΙΝΑ ΚΑΛΑ ΔΗΛΑΔΗ ΟΥΤΕ ΤΑ ΦΑΡΜΑΚΑ ΔΕΝ ΜΠΟΡΩ ΝΑ ΠΛΗΡΩΣΩ ΡΕ ΛΑΜΟΓΙΑ ΚΑΙ ΜΙΛΑΤΕ ΣΤΗ ΝΔ ΠΑΛΙ ΨΕΜΜΑΤΑ ΑΜΑΝ ΠΙΑ ΕΣΕΙΣ ΔΕ ΜΠΟΡΕΙΤΕ ΝΑ ΚΑΛΥΨΕΤΕ ΤΑ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ ΠΟΥ ΤΗ ΚΑΝΑΤΕ ΣΟΥΡΓΚΕΛΟ ΘΑ ΚΑΛΥΨΕΤΕ ΤΟΥΣ ΠΑΣΧΟΝΤΕΣ ΜΕ ΤΙ ……..ΤΟ 2020 ΑΛΛΗ ΜΙΑ ΠΑΡΤΙΔΑ ΑΣΤΕΓΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΘΑ ΕΙΝΑΙ ΠΑΛΙ ΣΤΟ ΔΡΟΜΟ ……………ΔΩΣΤΕ ΜΕΡΙΣΜΑ ΣΤΟΥΣ ΤΖΙΧΑΝΤΟΛΑΘΡΟ ΚΑΙ ΑΦΗΣΤΕ ΤΟΝ ΕΛΛΗΝΑ ………………..
μαθε πρωτα ελληνικα φιλε, μετα το παιζεις προστατης των φτωχων ελληνων
εσυ μιλας ελληνικα η μουσουλμανικα προστατη της μαλακιας
Κύριε Έλληνα!!!,πόσο τενεκές είσαι,όταν χτυπάς το σαμάρι και δεν αντιλαμβάνεσαι την πράξη σου.Δεν σ ενδιαφέρει το νόημα του κειμένου του ανθρώπου και την αγανάκτηση που εκφράζει και στέκεσαι στην λεπτομέρεια όχι της διατύπωσης της έννοιας αλλά στα ορθογραφικά λάθη που μπορούν να γίνουν από τον καθένα που δεν έχει την ευχέρεια να χειριστεί το πληκτρολόγιο(λόγω ηλικίας, εμπειρίας κλπ)πρόσεχε λοιπόν τι γράφεις γιατί σ έχω ξαναδιαβάσει και σε άλλες περιπτώσεις με την ίδια άποψη.Τελικα πρέπει να είσαι πολύ επιφανειακός γιατί κάτι τέτοιοι σαν κι εσενα διαφοροποιούν και δημιουργούν εντυπώσεις σ άλλους αδαείς όπως εσυ.Φιλακια τενεκέ!
εσυ εισαι ο ξεγανωτος ΤΕΛΙΚΑ
Εγω έχω την δικη μου εκδοχή. Το σκολαρίκιον μπήκε μεταγενέσταρα όταν άρχισαν οι κατσαπλιάδες αναρχοάπλητοι να βγαινουν στην πιάτσα.