Η αποποινικοποίηση της μοιχείας, η πρώτη ελληνική στρατιωτική πτήση και το «Χαμένο Σμήνος» στο Τρίγωνο των Βερμούδων
Υπήρχε μία εποχή που η μοιχεία τιμωρούνταν με φυλάκιση! Η εποχή αυτή δεν είναι και τόσο μακρινή, αφού μέχρι το 1981 η μοιχεία ήταν ποινικό αδίκημα, με ποινές φυλάκισης έως ένα έτος. Για να στοιχειοθετηθεί το αδίκημα, απαιτούνταν οι μοιχοί να συλληφθούν επ’ αυτοφώρω ενώ συχνά οδηγούνταν σε δημόσια διαπόμπευση -ιδιαίτερα οι γυναίκες.
Σαν σήμερα πριν από 43 χρόνια, η κυβέρνηση του Ανδρέα Παπανδρέου κατήργησε το άρθρο 357 του Ποινικού Κώδικα, βάζοντας τέλος σε μια πρακτική που θύμιζε σκοτεινές εποχές πατριαρχίας. Η ποινικοποίηση της μοιχείας έχει βαθιές ρίζες στην ιστορία, από τους αυστηρούς νόμους του Δράκοντα και του Σόλωνα στην αρχαία Αθήνα, μέχρι τον Ποινικό Νόμο της Βαυαροκρατίας και τον Ποινικό Κώδικα του 1951. Στο παρελθόν, η μοιχεία αντιμετωπιζόταν ως «αδίκημα τιμής», επιβαρύνοντας κυρίως τις γυναίκες, που γίνονταν αντικείμενα κοινωνικής κατακραυγής και νομικών διώξεων.
Ιστορίες όπως αυτή της Έλενας και του νεαρού ψαρά τη δεκαετία του 1960, που κατέληξαν σε δημόσια διαπόμπευση και δίκη, αντικατοπτρίζουν την καταπίεση που ασκούσε ο νόμος στις προσωπικές επιλογές, επιδεινώνοντας τις ανισότητες ανάμεσα στα φύλα. Αυτά τα περιστατικά έφταναν στις πρώτες σελίδες των εφημερίδων, μετατρέποντας τις ζωές ανθρώπων σε θέαμα για το κοινό.
Η αποποινικοποίηση της μοιχείας έγινε στο πλαίσιο ενός ευρύτερου εκσυγχρονισμού του οικογενειακού δικαίου. Με το άρθρο 8 του νόμου 1272/82, που δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως το 1982, η μοιχεία έπαψε να αποτελεί ποινικό αδίκημα. Έναν χρόνο αργότερα, καταργήθηκε και ως λόγος διαζυγίου, εκτός αν υπήρχαν σοβαρές συνέπειες για τη συζυγική σχέση.
Η κατάργηση του άρθρου 357 αποτέλεσε κομβικό σημείο για τα δικαιώματα των γυναικών, μειώνοντας τις νομικές και κοινωνικές πιέσεις που υφίσταντο σε περιπτώσεις μοιχείας. Η αλλαγή αυτή έδωσε έμφαση στην ατομική ελευθερία, προστατεύοντας την ιδιωτική ζωή και αποδυναμώνοντας τα πατριαρχικά στερεότυπα που επικρατούσαν.
Παρά τις αντιδράσεις της Εκκλησίας, που εξέφραζε φόβους για κλονισμό του θεσμού της οικογένειας, η νομοθεσία προχώρησε, ενισχύοντας το κράτος δικαίου και προωθώντας μια πιο φιλελεύθερη αντίληψη για τις διαπροσωπικές σχέσεις.
Η αποποινικοποίηση της μοιχείας ήταν ένα μεγάλο βήμα προς τον εκσυγχρονισμό της ελληνικής κοινωνίας, καταργώντας διατάξεις που αναπαρήγαγαν τις ανισότητες και διαιώνιζαν τον στιγματισμό, κυρίως των γυναικών αλλά και προς την -κάποια- βελτίωση της θέσης της γυναίκας στην κοινωνία.