Η σεισμική δραστηριότητα που παρατηρείται στις περιοχές της Σαντορίνης και της Αμοργού έχει δείξει σημάδια μείωσης, ωστόσο το Ευρωμεσογειακό Σεισμολογικό Κέντρο (EMSC) προειδοποιεί για μια σημαντική αλλαγή στο σεισμικό μοτίβο. Αυτή η αλλαγή φαίνεται να σχετίζεται με την κίνηση του ηφαιστειακού μάγματος που βρίσκεται κάτω από την επιφάνεια.
Ο καθηγητής Φυσικών Καταστροφών, Κώστας Συνολάκης, αναφέρει ότι οι σεισμοί που καταγράφονται είναι καθαρά ηφαιστειακής προέλευσης. Οι επιστήμονες έχουν αρχίσει να συνδέουν τις σεισμικές δονήσεις με τη διείσδυση του μάγματος στο ρήγμα της Ανύδρου. Αυτή η διαδικασία μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες για την περιοχή, καθώς υποδηλώνει ότι το ηφαίστειο είναι ενεργό και ενδέχεται να υπάρξουν περαιτέρω εξελίξεις.
Το Ωκεανογραφικό Αιγαίο πλέει ανοιχτά της Σαντορίνης και έχει συλλέξει πολύτιμα δεδομένα από τον κρατήρα του Κολούμπο και το ρήγμα της Ανύδρου. Αυτές οι πληροφορίες είναι κρίσιμες για την κατανόηση των γεωλογικών διεργασιών που συμβαίνουν στην περιοχή και μπορούν να βοηθήσουν τους επιστήμονες να προβλέψουν μελλοντικές σεισμικές ή ηφαιστειακές δραστηριότητες.
Με ιδιαίτερο ενδιαφέρον αναμένεται η συνεδρίαση των επιστημονικών επιτροπών την Κυριακή, όπου οι ειδικοί θα συζητήσουν τις τελευταίες εξελίξεις σχετικά με τη σεισμική δραστηριότητα και τις πιθανές επιπτώσεις στην περιοχή. Η συνεργασία μεταξύ των επιστημόνων είναι ζωτικής σημασίας για την κατανόηση των φαινομένων αυτών και την ενημέρωση του κοινού.
Τα δεδομένα αυτά αναλύονται από την επιστημονιική ομάδα του Ωκεανογραφικού και θα παρουσιαστούν την Κυριακή στη συνεδρίαση των δύο επιτροπών.
Οι κάτοικοι της Σαντορίνης προσπαθούν να προσαρμοστούν στο φαινόμενο που φθίνει αλλά η ανυσυχία δεν παύει να είναι διάχυτη. Πολλοί μάλιστα είναι αυτοί που πήραν την απόφαση να επιστρεψουν στο νησί.
Κ. Συνολάκης: Kαθαρά ηφαιστειακοί οι χθεσινοί σεισμοί
Ο καθηγητής φυσικών καταστροφών Κώστας Συνολάκης, μιλώντας σε ενημερωτικό μέσο, χαρακτήρισε καθαρά ηφαιστειακούς τους σεισμούς που σημειώθηκαν χθες στη Σαντορίνη και την Αμοργό.
«Χθες το βράδυ καταγράφηκαν σεισμοί διαφορετικού τύπου, που υποδεικνύουν ότι ανεβαίνει ηφαιστειακό μάγμα. Αν και οι δονήσεις σταμάτησαν μέσα σε μιάμιση ώρα, ήταν σαφές ότι επρόκειτο για καθαρά ηφαιστειακούς σεισμούς», δήλωσε στην εκπομπή ο Κώστας Συνολάκης.
Στη συνέχεια ο κ. Συνολάκης ανέφερε:
«Συνέβη ένα ηφαιστειακό σμήνος το οποίο όπως λένε οι σεισμολόγοι είχε πάρα πάρα πολύ θόρυβο». Έπειτα τόνισε ότι πλέον οι επιστήμονες εξετάζουν και άλλες παραμέτρους. «Είναι η στιγμή να γίνει μια ευρύτερη σύσκεψη και με ξένους ειδικούς που έχουν εμπειρίες». Και όπως είπε, «δεν μπορούμε να βασιστούμε μόνο στην εμπειρία του 2011. Πρέπει να συγκρίνουμε το φαινόμενο με δεκάδες άλλες περιπτώσεις για να κατανοήσουμε πού οδηγούμαστε».
Μιλώντας για τη σεισμική δραστηριότητα δήλωσε ότι φαίνεται μια μείωση, γεγονός που δείχνει βελτίωση της κατάστασης. «Δεν μπορούμε να πούμε ότι πάμε καλύτερα μόνο βάσει του αριθμού των σεισμών. Αν αλλάζει τόσο γρήγορα η φύση τους και γίνονται ξεκάθαρα ηφαιστειακοί, τότε το φαινόμενο πρέπει να επανεξεταστεί», επισήμανε.
Ερωτηθείς για το πώς εκτιμά ότι θα εξελιχθεί το φαινόμενο δήλωσε ότι υπάρχουν δύο πιθανές εκδοχές: «Μπορεί η άνοδος του μάγματος να προκαλέσει το σχηματισμό ενός μικρού ηφαιστειακού κώνου ή να οδηγήσει σε έναν μεγαλύτερο σεισμό».
Ο κ. Συνολάκης επανέλαβε ότι από την αρχή είχε εκφράσει την εκτίμηση πως οι σεισμοί μπορεί να μην είναι τεκτονικοί, αλλά να συνδέονται με την ηφαιστειακή δραστηριότητα. «Είμαστε δίπλα σε ένα ηφαίστειο που βρίσκεται σε φάση έξαρσης. Οι μετατοπίσεις και οι σεισμοί δείχνουν ότι μάγμα ανεβαίνει προς την επιφάνεια, προκαλώντας τη θραύση των ρηγμάτων», εξήγησε.
Σε ερώτηση για το αν το φαινόμενο θα μπορούσε να σβήσει, απάντησε: «Προφανώς μπορεί. Το έχουμε ξαναδεί. Ωστόσο, πρέπει να αξιολογήσουμε και άλλες παραμέτρους, όπως οι παραμορφώσεις του εδάφους, οι μετρήσεις του βυθού και τα ηφαιστειακά αέρια».
Όσο για το αν η δραστηριότητα θα συνεχιστεί μέχρι το Πάσχα, ο κ. Συνολάκης απάντησε: «Μόνο ο Εγκέλαδος το γνωρίζει. Εάν η σεισμικότητα συνεχίσει να μειώνεται και την επόμενη εβδομάδα, θα μπορούμε να εξάγουμε ασφαλέστερα συμπεράσματα».
Β. Καραστάθης: H τεκτονική δραστηριότητα στα ενεργοποιημένα ρήγματα συνδέεται με άνοδο μάγματος
Ο Διευθυντής του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου, Βασίλης Καραστάθης, αναφέρθηκε στους χθεσινούς σεισμούς, σημειώνοντας ότι η σεισμική δραστηριότητα στην περιοχή ήταν ήπια κατά τη διάρκεια της νύχτας. Όσον αφορά τη μαγματική δραστηριότητα στη Σαντορίνη o Βασίλης Καραστάθης δήλωσε ότι «η τεκτονική δραστηριότητα στα ενεργοποιημένα ρήγματα συνδέεται με άνοδο μάγματος και την είσοδο ρευστών στις τεκτονικές δομές, γεγονός που συντηρεί τη σεισμική ακολουθία. Παράλληλα, έχει πυροδοτήσει και άλλες γεωδυναμικές διαδικασίες, οι οποίες αξιολογούνται».
«Καταγράφηκαν μόνο τρεις δονήσεις με μέγεθος άνω των 4 Ρίχτερ, ενώ υπήρξε περιορισμένος αριθμός δονήσεων και πάνω από 3 Ρίχτερ, στα ίδια επίπεδα με την προηγούμενη ημέρα» σημείωσε σε ενημερωτική εκπομπή ο κ. Καραστάθης.
Σχετικά με αναφορές από διεθνή σεισμολογικά κέντρα για μικροσεισμούς που αποδίδονται σε μαγματική δραστηριότητα κάτω από τη Σαντορίνη, ο κ. Καραστάθης διευκρίνισε: «Πρόκειται για μια πολύ πυκνή ακολουθία μικροσεισμών που προκάλεσε την αίσθηση μιας συνεχούς δόνησης, κάτι που είναι χαρακτηριστικό στα ηφαίστεια. Ωστόσο, αν εξετάσουμε τα σήματα, θα δούμε ότι πρόκειται για εξαιρετικά μικρά γεγονότα, διαδοχικούς μικροσεισμούς που έδωσαν αυτή την εντύπωση. Η δραστηριότητα αυτή εντοπίστηκε στην περιοχή της Ανύδρου, αρκετά μακριά από το ηφαίστειο της Σαντορίνης».
Ο διευθυντής του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου επισήμανε πως «η φύση αυτής της σεισμικής ακολουθίας είναι τέτοια που μας αναγκάζει να διατηρούμε επιφυλάξεις. Πάντα υπάρχουν διακυμάνσεις, αλλά τις τελευταίες ημέρες παρατηρείται ύφεση σε σχέση με τις πρώτες μέρες του φαινομένου. Αν συνεχιστεί αυτή η τάση, μπορούμε να είμαστε αισιόδοξοι». Ωστόσο, σημείωσε πως «η σεισμική δραστηριότητα δεν εξετάζεται μεμονωμένα. Είναι σημαντικό να αξιολογηθούν και άλλοι παράγοντες, όπως οι παραμορφώσεις του εδάφους».
Σε ό,τι αφορά την πιθανή μαγματική δραστηριότητα, ανέφερε πως “φαίνεται ότι η τεκτονική δραστηριότητα στα ενεργοποιημένα ρήγματα συνδέεται με άνοδο μάγματος και την είσοδο ρευστών στις τεκτονικές δομές, γεγονός που συντηρεί τη σεισμική ακολουθία. Παράλληλα, έχει πυροδοτήσει και άλλες γεωδυναμικές διαδικασίες, οι οποίες αξιολογούνται”.
Για την καθημερινότητα και την ασφάλεια των πολιτών, σχολίασε:
«Το βασικότερο είναι η ασφάλεια των πολιτών. Κατανοούμε την ανησυχία για τα σχολεία, τις επιχειρήσεις και την καθημερινή ζωή, όμως προέχει η προστασία της ανθρώπινης ζωής». Όπως ανέφερε, το νησί έχει προετοιμαστεί για κάθε ενδεχόμενο και η κατάσταση αξιολογείται συνεχώς. «Όταν διαπιστώσουμε ότι οι συνθήκες ασφάλειας το επιτρέπουν, θα ληφθούν διαφορετικά μέτρα. Προς το παρόν, με τα υπάρχοντα δεδομένα, ισχύουν τα σημερινά μέτρα».
Ο κ. Καραστάθης αποκάλυψε επίσης ότι «η συνεδρίαση των αρμόδιων επιτροπών, η οποία είχε προγραμματιστεί για σήμερα, μεταφέρθηκε για αύριο. Δεν μπορώ να προκαταβάλω τη γνώμη των μελών της επιτροπής, αλλά με τα μέχρι τώρα δεδομένα, δεν φαίνεται να υπάρχουν σημαντικές διαφοροποιήσεις στους όρους ασφαλείας που να επιτρέπουν άμεση χαλάρωση των μέτρων”. Σε αυτό το πλαίσιο, τα σχολεία θα παραμείνουν κλειστά μέχρι νεότερης απόφασης.
Δ. Σακελλαρίου: Πλέον έχουμε μάθει να ζούμε με τους σεισμούς – Είμαστε ακόμη στην εξέλιξη του φαινομένου
Για την εξέλιξη της σεισμικής δραστηριότητας στη Σαντορίνη, μίλησε σε ενημερωτική εκπομπή και ο Δημήτρης Σακελλαρίου, διευθυντής ερευνών στο Ελληνικό Κέντρο Θαλάσσιων Ερευνών και αρχηγός της αποστολής για τους σεισμούς στην Σαντορίνη.
«Βασικός μας στόχος είναι να κάνουμε τη χαρτογράφηση σε ρήγματα που ξέρουμε ότι υπάρχουν, αλλά και κατολισθήσεις υποθαλάσσιες και να συγκρίνουμε αυτά που βλέπουμε τώρα με την προηγούμενη κατάσταση, δηλαδή με το πως ήταν ο βυθός πριν από την σεισμική δραστηριότητα», ανέφερε και στη συνέχεια πρόσθεσε:
«Συλλέγουμε συνέχεια καινούργια δεδομένα. Είμαστε μια ομάδα δέκα ατόμων που δουλεύουμε 24 ώρες το 24ωρο συλλέγοντας και επεξεργάζοντας δεδομένα. Βασικό μας μέλημα είναι να μπορέσουμε συλλέγοντας τα δεδομένα αυτά από την επιφάνεια, δηλαδή από τον βυθό, να μπορέσουμε να τα συνδυάσουμε με τα στοιχεία που καταγράφονται από τους σεισμογράφους και αναλύουν οι σεισμολόγοι για να έχουμε μια συνολική εικόνα τι γίνεται και στο βάθος, αλλά και τι επιπτώσεις έχουν αυτά στην επιφάνεια».
«Ζούμε σε μια χώρα η οποία είναι ιδιαίτερα ενεργή από πλευράς σεισμικότητας. Επομένως, το να έχουμε μία σεισμική διέγερση δεν είναι κάτι πρωτόγνωρο. Πάντα ένας σεισμός μας ανησυχεί, αλλά είναι κάτι με το οποίο πλέον έχουμε μάθει να ζούμε. Δεν γίνεται διαφορετικά», ανέφερε.