Σημάδια θανάτου – Πώς το ανθρώπινο σώμα προειδοποιεί ότι πλησιάζει το τέλος;

Επιστήμονες υποστηρίζουν πως 14 χρόνια πριν από τον θάνατο, το ανθρώπινο σώμα αλλάζει.

Κατά κανόνα, οι αλλαγές αυτές δεν είναι ορατές, ενώ απαιτούνται ειδικές μελέτες για τον εντοπισμό τους.Οι επιστήμονες ελπίζουν ότι τα νέα στοιχεία θα βοηθήσουν στη διάγνωση των ασθενειών που σχετίζονται με την ηλικία και θα αυξήσουν το προσδόκιμο ζωής.

Το χρονικό των μελετών που «έδειξαν» τα σημάδια θανάτου
Πίσω στο 2006, οι βιολόγοι από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας των ΗΠΑ παρατηρούσαν τις φρουτόμυγες, 2.828 θηλυκές και δύο αρσενικές. Τα έντομα δεν ζουν πολύ, μόνο μερικές εβδομάδες, ήταν όμως αρκετό για να παρατηρηθεί κάτι περίεργο: Εάν το θηλυκό άρχιζε να γεννά λιγότερα αυγά, τότε σύντομα πέθαινε.

Ήταν χαρακτηριστικό τόσο για νεαρά σε ηλικία έντομα όσο και για πιο μεγάλα. Οι επιστήμονες κατάφεραν να προβλέψουν την ακριβή ημερομηνία θανάτου λαμβάνοντας υπόψη το επίπεδο της γονιμότητας.

Το 2012, η ίδια ομάδα επιστημόνων ανακάλυψε κάτι παρόμοιο και στις αρσενικές φρουτόμυγες: Λίγες ημέρες πριν από τον θάνατό τους, δεν ζευγάρωναν όπως πριν. Ανεξάρτητα από την ηλικία, το αναπαραγωγικό σύστημα των εντόμων που επρόκειτο να πεθάνουν ήταν πιο αδύνατο από αυτό των συνομηλίκων τους. Ταυτόχρονα, οι φρουτόμυγες φαίνονταν υγιείς.
Το 2016, ο ερευνητής από το Πανεπιστήμιο της Μινεσότα των ΗΠΑ, Τζέιμς Κέρτσινγκερ, κατέληξε σε παρόμοια συμπεράσματα. Κατά τη διάρκεια των πειραμάτων, ανακάλυψε επίσης μείωση στη γονιμότητα των φρουτομυγών λίγες ημέρες πριν από τον θάνατό τους.
Οπότε, οι ερευνητές συμπέραναν ότι την παραμονή του επικείμενου θανάτου ξεκινά μια ειδική περίοδος. Διαφέρει από την παιδική ηλικία, την ενήλικη ζωή των τελευταίων χρόνων της ζωής, και μπορεί να προσδιοριστεί από τις φυσιολογικές αλλαγές στο σώμα. Την ονόμασαν «σπείρα θανάτου».
Ωστόσο, οι επιστήμονες τόνισαν ότι η μείωση της γονιμότητας δεν πρέπει να θεωρηθεί καθολικό σημάδι επικείμενου θανάτου. Πολλά είδη, συμπεριλαμβανομένων των ανθρώπων, διαφέρουν από τις φρουτόμυγες ως προς κάποιες βιολογικές παραμέτρους. Αυτό σημαίνει ότι εντελώς διαφορετικά σημάδια μπορούν να σηματοδοτούν τον επικείμενο θάνατό τους. Το θέμα είναι ότι το 2016 οι επιστήμονες δεν γνώριζαν ακόμη ποια ακριβώς.
Η σχέση ύψους και επερχόμενου θανάτου για τις γυναίκες

Τον Αύγουστο του 2021, Δανοί και Σουηδοί επιστήμονες ανακάλυψαν ένα από αυτά τα πιθανά σημάδια, αναλύοντας φυσιολογικές παραμέτρους, καθώς και δεδομένα για την υγεία και τον τρόπο ζωής σχεδόν 2.500 γυναικών που γεννήθηκαν μεταξύ 1908 και 1952.
Κατά τη διάρκεια των μακροχρόνιων μελετών, οι επιστήμονες μετρούσαν δύο φορές το ύψος των γυναικών.

Την πρώτη φορά στην ηλικία των 44-47 ετών και τη δεύτερη φορά 10 έως 13 χρόνια αργότερα. Κατά μέσο όρο, κατά τη διάρκεια της καθορισμένης περιόδου, οι γυναίκες κόντυναν 0,8 εκατοστά, γεγονός απόλυτα φυσιολογικό που σχετίζεται με τους σπονδυλικούς δίσκους, την καμπυλότητα της πλάτης και τα συμπιεστικά κατάγματα.

Δανοί και Σουηδοί επιστήμονες έχουν υπολογίσει ότι με κάθε εκατοστό ύψους που χάνεται, αυξάνεται ο κίνδυνος θανάτου από καρδιαγγειακές παθήσεις. Όμως αυτή η συσχέτιση ισχύει μόνο για τις γυναίκες.
Ωστόσο παρατηρήθηκε ότι το ύψος των γυναικών μιας μικρής ομάδας μειώθηκε κατά 14 εκατοστά. Και οι περισσότερες πέθαναν μέσα στα επόμενα 19 χρόνια μετά τη δεύτερη μέτρηση. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς, αποδείχθηκε ότι όταν το ύψος μειώνεται σημαντικά, τότε σχεδόν διπλασιάζεται ο κίνδυνος θανάτου από καρδιαγγειακές παθήσεις. Για παράδειγμα, κάθε εκατοστό που χάθηκε αύξησε την πιθανότητα θανάτου από καρδιακή προσβολή ή εγκεφαλικό κατά 14% για τις Σουηδέζες και 21% για τις Δανέζες. Με μείωση άνω των δύο εκατοστών, οι δείκτες αυξάνονταν έως 74% και 80% αντίστοιχα.
Οι συντάκτες της μελέτης υπέθεσαν ότι η μέτρηση του ύψος των γυναικών σε ηλικία 40-45 ετών θα βοηθούσε στον εντοπισμό του κινδύνου ανάπτυξης και επιδείνωσης των καρδιαγγειακών παθήσεων εγκαίρως, και, ως αποτέλεσμα θα μείωνε τον αριθμό των πρόωρων θανάτων.

Τα σημάδια που «δείχνουν» θάνατο
Λίγο νωρίτερα, Γάλλοι και Βρετανοί ερευνητές ανέφεραν τα μη προφανή σημάδια ενός επικείμενου θανάτου. Αυτή τη φορά πρόκειται για τις φυσιολογικές αλλαγές που είναι χαρακτηριστικές τόσο για τους άνδρες όσο και για τις γυναίκες.

Οι επιστήμονες για εννέα χρόνια παρατηρούσαν σχεδόν 6.000 εθελοντές ηλικίας από 35 έως 55 ετών.

Έλεγχαν τακτικά την ταχύτητα με την οποία περπατούσαν, τον χρόνο που χρειάζονταν για να σηκωθούν από την καρέκλα, τη δύναμη με την οποία έσφιγγαν τα χέρια και διάφορες συνηθισμένες δραστηριότητες που κάθε υγιής άνθρωπος εκτελεί καθημερινά: για παράδειγμα, ντύσιμο, μαγείρεμα ή ψώνια.

Στα τέλη του 2019, οι ερευνητές υπολόγισαν τον αριθμό των θανάτων μεταξύ των εθελοντών και τον συσχέτισαν με τα δεδομένα που είχαν συγκεντρώσει.Παρουσίασαν γράφημα που έδειχνε ότι στους αποβιώσαντες είχε παρατηρηθεί ταχύτερη μείωση στην ταχύτητα βηματισμού από τους επιζήσαντες.

Η πτώση αυτού του δείκτη ξεκινούσε περίπου 10 χρόνια πριν από τον θάνατο.Αποδείχθηκε ότι όσο πιο δύσκολα κάποιος πραγματοποιεί δραστηριότητες ρουτίνας, τόσο μεγαλύτερος είναι και ο κίνδυνος να πεθάνει τα επόμενα χρόνια.

Έτσι, μια σταδιακή αύξηση του χρόνου που χρειάζεται κανείς για να σηκωθεί από την καρέκλα ξεκινούσε κατά μέσο όρο μια δεκαετία πριν τον θάνατο, ενώ κάποιες δυσκολίες στην καθημερινή ζωή περίπου τέσσερα χρόνια πριν.

Επιπλέον, οι μελετητές υπολόγισαν ότι η μείωση της ταχύτητας βηματισμού αυξάνει τον κίνδυνο πρόωρου θανάτου κατά 22%, κάποια προβλήματα με τη δύναμη που σφίγγουμε τα χέρια κατά 15% και με το σήκωμα από την καρέκλα κατά 14%.

Υπάρχει αύξηση του κινδύνου θανάτου κατά 30% όταν κάποιος αρχίζει να αντιμετωπίζει δυσκολίες στην καθημερινή του ζωή.Οι ερευνητές θεωρούν ότι εάν πραγματοποιηθεί εγκαίρως ένας έλεγχος σχετικά με τη δραστηριότητα της κίνησης, είναι δυνατόν να μειωθεί η θνησιμότητα μεταξύ των ατόμων άνω των 60 ετών.

Η μείωση της αρτηριακής πίεσης ως δείκτης επικείμενου θανάτου
Σύμφωνα με τους επιστήμονες του Πανεπιστημίου του Έξετερ του Ηνωμένου Βασιλείου, ένα σίγουρο σημάδι επικείμενου θανάτου είναι η απότομη πτώση της αρτηριακής πίεσης.

Οι ειδικοί ανέλυσαν τα ηλεκτρονικά αρχεία 46.000 Βρετανών που πέθαναν σε ηλικία 60 ετών και άνω. Πρόκειται για ιατρικά δεδομένα που συγκέντρωσαν γιατροί για ασθενείς επί 20 χρόνια πριν τον θάνατό τους. Μεταξύ των συμμετεχόντων στη μελέτη ήταν και υγιείς άνθρωποι, αλλά και διαγνωσμένοι με καρδιαγγειακά και νευροεκφυλιστικά νοσήματα.

Αποδείχθηκε ότι περίπου 14 χρόνια πριν από τον θάνατό τους, οι περισσότεροι από την ομάδα είχαν μειωμένη αρτηριακή πίεση.

Το σύμπτωμα παρατηρήθηκε τόσο σε εκείνους που έλαβαν φάρμακα για υπέρταση όσο και σε εκείνους που δεν χρειάζονταν θεραπεία. Οπότε αυτό το σύμπτωμα μπορεί να θεωρηθεί δείκτης επικείμενου θανάτου.

Οι συντάκτες της μελέτης όμως τονίζουν ότι αυτό ισχύει μόνο για άτομα άνω των 60 ετών.