Σιωπηρή παράταση για το Κτηματολόγιο – Οι παγίδες των εκπρόθεσμων δηλώσεων

Με νομοθετικές ρυθμίσεις που θα προωθηθούν από την ερχόμενη χρονιά το υπουργείο Περιβάλλοντος θα προσπαθήσει να απαλείψει κάθε εμπόδιο που φρενάρει την ολοκλήρωση του Κτηματολογίου και δημιουργεί προβλήματα στους ιδιοκτήτες ακινήτων.

Προς την κατεύθυνση αυτή γίνεται προσπάθεια να βρεθεί μια φόρμουλα προκειμένου να δοθεί η δυνατότητα δικαστικής διόρθωσης των εγγραφών ιδιοκτητών ακινήτων σε 35 περιοχές όπου 15.000 ιδιοκτήτες κινδυνεύουν να χάσουν τις περιουσίες τους. Πρόκειται για τις 35 περιοχές οι οποίες εξαιρέθηκαν τόσο από τις ρυθμίσεις της προηγούμενης κυβέρνησης αλλά και από την οριζόντια παράταση έως το 2020 που προβλέπει διάταξη την οποία ενέταξε στο πρόσφατο πολυνομοσχέδιο ο νέος υπουργός Περιβάλλοντος, Κωστής Χατζηδάκης. Ειδικότερα, πρόκειται για τις 21 περιοχές για τις οποίες η προθεσμία έληγε το 2017 και 14 περιοχές για τις οποίες η προθεσμία έληξε μεταξύ 2 Οκτωβρίου και 19 Νοεμβρίου 2018.
Σύμφωνα με πηγές που γνωρίζουν καλά το θέμα, ο σχεδιασμός κινείται στο πλαίσιο να δοθεί λύση σε όσους ιδιοκτήτες έχουν νόμιμους τίτλους ιδιοκτησίας και για διάφορους λόγους δεν έχουν δηλώσει τα ακίνητά τους ή υπάρχουν λάθη στις εγγραφές τους, ενώ θα μπουν ασφαλιστικές δικλίδες ασφαλείας ώστε να αποκλειστούν όσοι δεν έχουν τίτλους και μέσα στην αναστάτωση που έχει δημιουργηθεί προσπαθήσουν να επικαλεστούν δήθεν χρησικτησία.

Στο μεταξύ από το υπουργείο Περιβάλλοντος προσανατολίζονται να μην δοθούν νέες παρατάσεις πέρα από έναν έως δύο μήνες. Οι περιοχές έχουν ομαδοποιηθεί και οι προθεσμίες για τις δηλώσεις λήγουν τυπικά στα τέλη Σεπτεμβρίου, Οκτωβρίου και Νοεμβρίου.

Σε κάποιες περιοχές όμως η συμμετοχή είναι ελάχιστη. Όταν περάσει μια προθεσμία οι όποιες δηλώσεις είναι εκπρόθεσμες και επιβάλλονται πρόστιμα. Με δεδομένο όμως ότι έως σήμερα δεν έχει επιβληθεί κανένα πρόστιμο, το συμπέρασμα που βγαίνει είναι ότι θα υπάρξει “σιωπηρή παράταση” τουλάχιστον έως τις αρχές του επόμενου χρόνου, οπότε με σχετική νομοθετική ρύθμιση θα επιβληθούν κλιμακωτά πρόστιμα σε όσους δεν δηλώνουν εγκαίρως τα ιδιοκτησιακά τους στοιχεία.

Οι κίνδυνοι

Να χάσει μακροπρόθεσμα την κυριότητα της ιδιοκτησίας του κινδυνεύει ο ιδιοκτήτης που δεν θα συμμετάσχει καθόλου στη διαδικασία των δηλώσεων του Κτηματολογίου. Ωστόσο στις εκπρόθεσμες δηλώσεις, οι ιδιοκτήτες θα κληθούν να βάλουν βαθιά το χέρι στην τσέπη, ενώ για να έχουν αξιώσεις έναντι του Δημοσίου απαιτείται να ακολουθήσουν τη δικαστική ή διοικητική οδό. Αλαλούμ προβλέπεται και για όσες ιδιοκτησίες δηλωθούν από γείτονες. Μάλιστα, εάν κάποιος άλλος έχει δηλώσει ακίνητο που δεν του ανήκει και ο ιδιοκτήτης δεν προέβη σε καμία ενέργεια, υπάρχει πιθανότητα η επιτροπή εξέτασης των ενστάσεων να προκρίνει αυτόν που δήλωσε εμπρόθεσμα, ενώ πολύ πιθανό να μην αποφευχθεί η προσφυγή για την επίλυση του ζητήματος.

Αν κάποιος δηλώσει το ακίνητο κοντά στο πέρας της περιόδου, το πρόβλημα είναι μόνο το πρόστιμο. Αν όμως αργήσει πολύ δεν θα συμπεριληφθεί η δήλωσή του στη δημόσια ανάρτηση της κτηματογράφησης. Ο μεγάλος κίνδυνος είναι να μην ενημερωθεί για την ανάρτηση της μελέτης και να μην καταφέρει να υποβάλει ένσταση και να χάσει το δικαίωμα αλλαγής μιας λαθεμένης πρώτης εγγραφής για το ακίνητό του.

Μετά την οριστικοποίηση των αρχικών εγγραφών, τουλάχιστον επτά χρόνια μετά το πέρας της κτηματογράφησης, το ακίνητο φαίνεται ως αγνώστου ιδιοκτήτη και ανήκει πλέον στο Δημόσιο, αν δεν δηλωθεί καθόλου. Ο πολίτης με το σημερινό καθεστώς μπορεί να διεκδικήσει μόνο αποζημίωση αλλά χάνει οριστικά το δικαίωμα επί του ακινήτου.