Αίσθηση προκαλεί η αποκάλυψη της OLAF (Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Καταπολέμησης της Απάτης) σχετικά με ατασθαλίες σε ελληνικό πανεπιστήμιο από Ελληνίδα ερευνήτρια η οποία κατάφερε να αποσπάσει ευρωπαϊκά κονδύλια ύψους άνω τους ενός εκατομμυρίου ευρώ.
Πρόκειται για μια εξέλιξη που έχει προκαλέσει τεράστια, δυσάρεστη έκπληξη στην ελληνική επιστημονική κοινότητα. Το συγκεκριμένο ποσό φέρεται να δόθηκε από τον Εκτελεστικό Οργανισμό του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Έρευνας (European Research Council Executive Agency -ERCEA) στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης -για τη χρηματοδότηση ενός ερευνητικού προγράμματος που θα κατηύθυνε η συγκεκριμένη επιστήμονας.
Επρόκειτο για πενταετή έρευνα που ξεκίνησε την περίοδο 2008-2009 και φέρεται να αφορούσε τη συμπεριφορά νέας μορφής υλικών και διάφορες εφαρμογές τους. Το έργο θα περιλάμβανε ένα δίκτυο περισσότερων από 40 ερευνητές από όλο τον κόσμο υπό τις κατευθύνσεις της Ελληνίδας που χαίρει παγκόσμιας αναγνώρισης .
Το πρόγραμμα αυτό θα περιελάμβανε περισσότερους από 40 επιστήμονες απ’ όλο τον κόσμο υπό την επίβλεψη της Ελληνίδας ερευνήτριας.
Η OLAF έστρεψε το «μικροσκόπιό» της πάνω από την υπόθεση όταν εντόπισε πως τα χρήματα για τους ερευνητές καταβάλλονταν μέσω επιταγών οι οποίες όμως εν συνεχεία κατευθύνονταν σε τραπεζικούς λογαριασμούς πολλών δικαιούχων.
Οι πληροφορίες θέλουν την OLAF να ξετυλίγει το κουβάρι εντοπίζοντας πως η Ελληνίδα ερευνήτρια είχε η ίδια ανοίξει τους λογαριασμούς, έδινε χρήματα στους επιστήμονες αλλά είχε πρόσβαση στους λογαριασμούς προκειμένου να λαμβάνει μερίδιο από το ποσό.
Η έρευνα ολοκληρώθηκε τον Νοέμβριο του περασμένου έτους με συστάσεις προς τον ERCEA για ανάκτηση περίπου 190.000 ευρώ (το μερίδιο της επιχορήγησης 1,1 εκατ. Ευρώ που φέρεται να καταβλήθηκε στους διεθνείς ερευνητές) καθώς και στις εθνικές αρχές για την κίνηση δικαστικών διαδικασιών κατά των εμπλεκομένων.
Μετά από τη συγκεκριμένη έρευνα, η εν λόγω επιστήμονας έφυγε για άγνωστους λόγους από την Ελλάδα ενώ φέρεται να υπήρχαν αναφορές για «πόλεμο σε βάρος της από ενδοπανεπιστημιακά συμφέροντα».
Τα εν λόγω συμφέροντα παραμένει άγνωστο αν σχετίζονται και με τις τωρινές αποκαλύψεις. Στη συνέχεια άρχισε να παίρνει διάφορες θέσεις σε πανεπιστημιακά ιδρύματα των ΗΠΑ όπου έλαβε μάλιστα χρηματοδότηση από το Εθνικό Ιδρυμα Επιστημών και το υπουργείο Ενέργειας των ΗΠΑ.
Τα μεγάλα σκάνδαλα σε πανεπιστήμια με ευρωπαϊκά προγράμματα
Σημειώνεται ότι έχουν προηγηθεί περίπου εννέα υποθέσεις με απάτες σχετικά με ευρωπαϊκά κονδύλια από πανεπιστημιακούς φορείς ή άλλα επιστημονικά προγράμματα στη χώρα μας που έχει αποκαλυφθεί από την OLAF τα τελευταία χρόνια.
Το 2013 η Οικονομική Αστυνομία σε συνεργασία με την OLAF ερεύνησε σκάνδαλο ύψους μεγαλύτερου 200 εκατ. ευρώ με κατάχρηση ευρωπαϊκών κονδυλίων από τέσσερα πανεπιστημιακά ιδρύματα, κυρίως στη βόρειο Ελλάδα. Αρχικά υπήρχε ενημέρωση για υφαρπαγή χρημάτων από ερευνητικά προγράμματα – στον τομέα της Πληροφορικής και όχι μόνο – σε τουλάχιστον επτά χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, όπως στην Ιταλία, στη Βρετανία, στη Γαλλία, στην Πολωνία αλλά και στην Ελλάδα . Η έρευνα τότε ξεκίνησε από την Ιταλία, όπου ανακαλύφθηκαν τουλάχιστον 22 προγράμματα με συνολικό ποσό καταβληθείσης χρηματοδότησης άνω των 50 εκατ. ευρώ, όπου υπήρξε εμπλοκή εταιρειών-σφραγίδων ως συνεταίρων ή υπεργολάβων».
Επίσης, τον Νοέμβριο του 2016 είχε διαπιστωθεί από την OLAF ότι δύο καθηγητές του τμήματος Αρχιτεκτονικής της Πολυτεχνικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης υπεξαίρεσαν 370.000 ευρώ, από συνολικό κονδύλι 2,5 εκατ. ευρώ σε διάστημα μίας 5ετίας, από το 2005 έως το 2010. Και σε αυτή την περίπτωση διαπιστώθηκε ότι τα χρήματα αυτά από τις ευρωπαϊκές επιχορηγήσεις κατέληγαν στους λογαριασμούς των πανεπιστημιακών.
Ακόμη, το 2014 η OLAF ερεύνησε καταγγελίες για τεράστια απάτη, ύψους 220 εκατ. ευρώ, είσπραξης κοινοτικών κονδυλίων από ομάδες ιδιωτών, έχοντας πιθανώς συνεργασία με κρατικούς υπαλλήλους, για προγράμματα που σχετίζονται με την Κοινωνία της Πληροφορίας (ΚτΠ).