Οι στατίνες χρησιμοποιούνται συνήθως σε άτομα που έχουν ήδη υποστεί έμφραγμα ή εγκεφαλικό επεισόδιο και σε άτομα με παράγοντες κινδύνου για ανάπτυξη καρδιαγγειακής νόσου. Ο Δρ. Cheng-Han Chen, καρδιολόγος στο MemorialCare Saddleback Medical Center εξηγεί, πως για τους δεύτερους, η απόφαση για την έναρξη στατινών βασίζεται στην εκτίμηση του κινδύνου τους για ανάπτυξη καρδιαγγειακής νόσου στο μέλλον, μέσω κάποιων εξισώσεων, όπως οι PCE και PREVENT.
Σύμφωνα με νέα έρευνα, πολλοί άνθρωποι που παίρνουν στατίνες για τη μείωση της χοληστερίνης ίσως να μην τις χρειάζονται. Μια ανάλυση που δημοσιεύθηκε στο JAMA Internal Medicine εξετάζει πώς θα άλλαζε η χρήση των στατινών με τη χρήση μιας ενημερωμένης εξίσωσης για τη φαρμακευτική αγωγή.
Σήμερα, οι γιατροί χρησιμοποιούν τις λεγόμενες «συγκεντρωτικές εξισώσεις κοόρτης» (PCE) για να αποφασίσουν αν ένας ασθενής χρειάζεται στατίνες, μια επαναστατική θεραπεία για την προστασία της καρδιάς και τη μείωση των καρδιαγγειακών νοσημάτων.
Αυτές οι εξισώσεις λαμβάνουν υπόψη μια σειρά παραγόντων που επηρεάζουν τον κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου. Πρόσφατα, ειδικοί σχεδίασαν μια νέα, πιο ακριβής εξίσωση, που ονομάζεται «Πρόβλεψη Κινδύνου Καρδιαγγειακών Συμβάντων» (PREVENT).
Οι ερευνητές βρήκαν ότι εκατομμύρια λιγότεροι άνθρωποι θα πληρούσαν τα κριτήρια για στατίνες, ενώ πολλοί άλλοι που δεν λαμβάνουν στατίνες θα γίνονταν επιλέξιμοι.
PCE vs PREVENT
Οι εξισώσεις PCE και PREVENT εκτιμούν τον 10ετή κίνδυνο ανάπτυξης αθηροσκληρωτικής καρδιαγγειακής νόσου, μια κατάσταση κατά την οποία πλάκα συσσωρεύεται στις αρτηρίες, περιορίζοντας σταδιακά τη ροή του αίματος.
Οι τρέχουσες PCE βασίζονται σε δεδομένα δεκαετιών που δεν είναι αντιπροσωπευτικά της σημερινής κοινωνίας. Οι νέες εξισώσεις PREVENT, που δημοσιεύθηκαν από την Αμερικανική Καρδιολογική Ένωση (AHA) το 2023, βασίζονται σε πιο πρόσφατα δεδομένα και σε ένα πιο αντιπροσωπευτικό δείγμα ανθρώπων, λαμβάνοντας υπόψη φυσιολογικούς παράγοντες, σχετικούς με τα άτομα που μπορεί να πάρουν στατίνες.
Τι έδειξε η έρευνα
Η ανάλυση των ερευνητών στις ΗΠΑ έδειξε ότι εάν εφαρμοζόταν η PREVENT σε εθνικό επίπεδο, ο αριθμός των ατόμων που πληρούν τα κριτήρια για στατίνες θα μειωνόταν από 45,4 εκατομμύρια σε 28,3 εκατομμύρια.
«Με άλλα λόγια 17,3 εκατομμύρια ενήλικες που λαμβάνουν στατίνες βάσει των εξισώσεων PCE, θα έπρεπε να βρουν άλλη θεραπεία βάσει των εξισώσεων PREVENT, συμπεριλαμβανομένων 4,1 εκατομμυρίων ενήλικων, που παίρνουν στατίνες αυτή τη στιγμή», γράφουν οι ερευνητές. Παράλληλα, βρέθηκε ότι 15,8 εκατομμύρια άνθρωποι που δεν λαμβάνουν σήμερα στατίνες ίσως να ωφεληθούν από τη λήψη αυτών των φαρμάκων.
Επιπτώσεις
Ο Δρ. Timothy Anderson από το Πανεπιστήμιο του Πίτσμπουργκ, συν-συγγραφέας της μελέτης, επισημαίνει στο Health Line ότι αν οι PREVENT εξισώσεις χρησιμοποιηθούν ευρέως, οι γιατροί θα πρέπει να ανακοινώνουν τις αλλαγές προσεκτικά. «Δεν θέλουμε οι άνθρωποι να πιστέψουν ότι αντιμετωπίστηκαν λανθασμένα στο παρελθόν», εξηγεί ο Anderson.
«Αντιμετωπίστηκαν με τα καλύτερα δεδομένα που είχαμε όταν εισήχθησαν οι PCE το 2013. Τα δεδομένα έχουν αλλάξει». Επισημαίνει, επίσης, ότι, επειδή ο κίνδυνος αυξάνεται καθώς μεγαλώνουμε, κάποιοι άνθρωποι μπορεί να σταματήσουν να παίρνουν στατίνες και να τις ξαναρχίσουν στο μέλλον.
Ο Δρ. Donald M. Lloyd-Jones από το Northwestern University επιβεβαιώνει την ακρίβεια των νέων εξισώσεων PREVENT. «Είναι σαφώς πιο ακριβείς και σωστές. Οι PCE προέκυψαν από 30.000 ανθρώπους, μερικοί εκ των οποίων προηγούμενων γενεών, που δεν ζουν σε σύγχρονες συνθήκες. Οι PREVENT αναπτύχθηκαν σε ένα πολύ πιο σύγχρονο δείγμα περίπου 3,2 εκατομμυρίων ενηλίκων και επικυρώθηκαν σε άλλους 3,3 εκατομμύρια διαφορετικούς ενηλίκους».
