Από συμπληγάδες περνάει το σχέδιο ανάπτυξης των υπεράκτιων αιολικών πάρκων στην Ελλάδα, τόσο λόγω μιας διεθνούς συγκυρίας που δεν τα υποστηρίζει πια με την ίδια ορμή, όσο και λόγω των καθυστερήσεων στην ολοκλήρωση του Εθνικού Σχεδίου για τον ορισμό των εν δυνάμει περιοχών να αναπτυχθούν, καθώς ακόμη δεν έχει εκδοθεί η πολυαναμενόμενη ΚΥΑ που θα εγκρίνει τη Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων.
Το μειωμένο επενδυτικό ενδιαφέρον, ωστόσο δεν είναι άμεσο πρόβλημα για την ανάπτυξη των υπεράκτιων στην Ελλάδα, καθώς απέχουμε ακόμη από την προκήρυξη των διαγωνισμών. Το στοίχημα είναι η ωρίμανση των διαδικασιών που ήδη έχουν καθυστερήσει, και η προώθηση της διεθνούς διασύνδεσης με τη Γερμανία, που θα εξασφαλίζει τη βιωσιμότητά τους, προϋποθέσεις για να εξασφαλιστεί κάποτε το επενδυτικό ενδιαφέρον.
Η αρνητική συγκυρία
Οι υπεράκτιες αιολικές εγκαταστάσεις στη Νότια Ευρώπη, (σε αντίθεση με τη Βόρεια Θάλασσα) απαιτούν ακριβότερη τεχνολογία, καθώς τα θαλάσσια βάθη είναι διαφορετικά και απαιτούν πλωτές εγκαταστάσεις, που είναι πολύ πιο ακριβές.
Το υψηλό κόστος και η απόδοση σε μακροχρόνιο ορίζοντα ήταν οι λόγοι που στα πλωτά θαλάσσια αιολικά επένδυαν κυρίως οι μεγάλοι όμιλοι πετρελαίου και φυσικού αερίου οι οποίοι διαθέτουν εμπειρία στη δημιουργία πλατφορμών για γεωτρήσεις και μπορούν να επενδύουν στοχεύοντας σε μακροχρόνια απόδοση. Όμως η σημερινή στροφή στην αμερικάνικη πολιτική για την ενεργειακή μετάβαση, έχει αλλάξει τα δεδομένα και μειώσει το ενδιαφέρον τους.
Ταυτόχρονα, οι μεγάλες εταιρίες κοινής ωφέλειας δεν φαίνονται πρόθυμες να επενδύσουν στον τομέα αυτό. Η δανέζικη πολυεθνική Orsted ανακοίνωσε τη διακοπή των εργασιών ανάπτυξης ενός offshore αιολικού πάρκου στις ΗΠΑ, ενώ τη χαριστική βολή φαίνεται να έδωσε ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος μίλησε για το τέλος των θαλάσσιων αιολικών.
Aκόμα και βασικό πιλοτικό έργο που έχει το προβάδισμα για να ξεκινήσει θα πρέπει να επιλύσει αρκετά προβλήματα, όπως αναφέρουν πηγές της αγοράς, ενώ πηγές της ΕΔΕΥΕΠ σημειώνουν ότι όλα τα προγραμματισθέντα έργα έχουν τα φόντα να αξιοποιήσουν τα μεγάλα φυσικά πλεονεκτήματα και να προχωρήσουν.
“Στο θέμα των υπεράκτιων αιολικών πάρκων σε διεθνές επίπεδο δείχνουν να έχουν χάσει την ορμή τους για λόγους συγκυριακούς που δεν πρέπει να μας αποθαρρύνουν”, ανέφερε μιλώντας στην εκδήλωση της ΕΛΕΤΑΕΝ ο Πρόεδρος της ΕΛΕΤΑΕΝ, Παναγιώτης Λαδακάκος.
“Η χώρα μας πρέπει να καλύψει το χαμένο χρόνο και να κάνει τις προπαρασκευαστικές ενέργειες που απαιτούνται για προχωρήσει και να ωριμάσει τα έργα και να είναι παρούσα στη σωστή στιγμή, γιατί εκεί είναι το μέλλον. Μόνο αξιοποιώντας το αιλικό δυναμικό της θα μπορέσουμε να κάνουμε τη χώρα εξαγωγό ηλεκτρικής ενέργειας με όρους ανταγωνιστικούς και παράλληλα να αποκτήσει μια δυναμική η εγχώρια εφοδιαστική αλυσίδα”, πρόσθεσε.
Συμπληρώνοντας το κάδρο των ανησυχιών, ο Γενικός Γραμματέας Ενέργειας Αριστοτέλης Αϊβαλιώτης, ανέφερε σχετικά, μιλώντας στην ίδια εκδήλωση, ότι “το μεγαλύτερο πρόβλημα στην ανάπτυξη των υπεράκτιων αιολικών είναι που θα πηγαίνουμε όλη αυτή την ενέργεια” , αφήνοντας να εννοηθεί ότι ακόμη τίποτα δεν είναι βέβαιο για την απαραίτητη διεθνή διασύνδεση προς την Γερμανία, που είναι προαπαιτούμενο για να μπορεί η Ελλάδα να εξάγει τις τεράστιες ποσότητες ενέργειας που σχεδιάζει να μπορεί να παράγει.
Εν αναμονή του Εθικού Σχεδίου
Ακόμη αναμένεται η Κοινή Υπουργική Απόφαση με την Στρατηγική Μελέτη περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, καθώς όπως αναφέρουν πηγές, έχει κολλήσει στο Υπουργείο Εξωτερικών. Σημειώνεται ότι η οριστικοποίηση του Εθνικού Σχεδίου για τα υπεράκτια είναι στις δεσμεύσεις του Ταμείου Ανάκαμψης, αλλά αποτελεί και το πρώτο ορόσημαο για να εκκινήσει η διαδικασία ωρίμανσης των διαδικασιών που απαιτούνται για να γίνει το 2027 ο πρώτος διαγωνισμός.
Αφού εγκριθεί η ΣΜΠΕ και εκοδοθεί η ΚΥΑ θα γίνει γνωστή και η ομάδα της πρώτης φάσης με τις πρώτες 6 περιοχές που θα προηγηθούν χρονικά από τις συνολικά 23 που πριλαμβάνει. Ακολούθως η ΕΔΕΥΕΠ θα πρέπει να προχωρήσει σε Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για κάθε μια από τις έξι περιοχές και να τις θέσεις σε διαβούλευση και έγκριση για να γίνουν Προεδρικό Διάταγμα, με στόχο όλη η διαδικασία να έχει ολοκληρωθεί τα επόμενα δύο χρόνια ώστε το 2027 να γίνει ο πρώτος διαγωνισμός
• Το «Κρήτη 1» (απέναντι από τη Σητεία, σε απόσταση 9 χλμ. από τα όρια του αρχαιολογικού χώρου Ζάκρου),
• Τη Γυάρο (με τη χωροθέτηση να γίνεται δυτικά του νησιού, προς την Κέα),
• Την περιοχή ανοικτά των Αγ. Αποστόλων στην Εύβοια (Δ. Κύμης – Αλιβερίου),
• Τον Βόρειο Πατραϊκό (ανάμεσα στο Αντίρριο και το Ακρωτήριο Αράξου),
• Τη Ρόδο (νότια από το Πρασονήσι), και
• Τη Δονούσα.
Οι προκλήσεις στην ανάπτυξη των ΑΠΕ
‘Με παραγωγή αιολικής ενέργειας πάνω από 5 GW η Ελλάδα βρίσκεται στις 10 κορυφαίεες χώρες στη διείσδυση των ΑΠΕ. Έχουμε πολλές προκλήσεις μπροστά μας και διαβεβαιώνω οτι το Υπουργείο είναι πάντα εκεί να προσπαθεί να λύσει τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε”, είπε μιλώντας στην εκδήλωση της ΕΛΕΤΑΕΝ η Υφυπουργός Ενέργειας Αλεξάνδρα Σδούκου.
“Η βούλησή μας είναι όλα τα τεχνικά προβλήματα να λυθούν και να επιταχύνουμε την ανάπτυξη των έργων”, τόνισε.
Περιγράφοντας τις μεγάλες προκλήσεις σήμερα ο Πρόεδρος της ΕΛΕΤΑΕΝ κ. Παναγιώτης Λαδακάκος αναφέρθηκε στις καθυστερήσεις στην αδειοδότηση, στην ανάγκη να αντιμετωπιστεί νομοθετικά το πρόβλημα των περικοπών και στην αντιμετώπιση των προκήσεων που δημιουργεί η διεθνής συγκυρία που αμφιβητεί την κλιματική αλλαγή και δυσφημίζει τις ΑΠΕ. Όπως είπε σε αυτή την εποχή αναταράξεων είναι σημαντικό η Ευρώπη να έχει για πυξίδα την έκθεση Ντράγκι και η Ελλάδα εν όψει της διαπραγμάτευσης που έρχεται ναέχει ενεργό ρόλο και να υποστηρίξει τις εγχώριες παραγωγικές δυνάμεις.
