Τη βελτίωση των φορολογικών κινήτρων για την απόκτηση ηλεκτρικών οχημάτων και την εγκατάσταση υποδομών φόρτισης προβλέπει το νομοσχέδιο του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για την ηλεκτροκίνηση που κατατέθηκε χθες το βράδυ στη Βουλή. Μετά την ψήφισή του θα προκηρυχθεί έτσι η δράση «Κινούμαι Ηλεκτρικά» μέσω της οποίας θα επιδοτηθεί η αγορά /μίσθωση ηλεκτρικών αυτοκινήτων, δικύκλων και ποδηλάτων από ιδιώτες και εταιρίες, με προϋπολογισμό 100 εκατ. ευρώ και ισχύ έως την 31η Δεκεμβρίου 2021.
Όπως υπογραμμίζει σε δήλωσή του ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κωστής Χατζηδάκης, «με το πρώτο συνολικό και ολοκληρωμένο νομοσχέδιο για την προώθηση της ηλεκτροκίνησης θέτουμε τις βάσεις για την μετάβαση στις πράσινες μετακινήσεις. Κάτι που θα έχει σαφή οφέλη για την βελτίωση της ποιότητας ζωής του πολίτη, για την προσβασιμότητα των πόλεων και για την προστασία της δημόσιας υγείας από τις επικίνδυνες εκπομπές ρύπων που επιβαρύνουν το περιβαλλοντικό αποτύπωμα των οδικών μεταφορών».
Να σημειωθεί πως το νομοσχέδιο προβλέπει σειρά κινήτρων (οικολογικό μπόνους, φοροαπαλλαγές κ.α.) τα οποία οδηγούν σε μεσοσταθμική μείωση 25% της τιμής ενός ηλεκτρικού αυτοκινήτου και 40% ενός ηλεκτρικού ποδηλάτου. Το όφελος δε αυτό προστίθεται στο σημαντικά χαμηλότερο κόστος χρήσης καθώς η κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας ενός οχήματος μικρής κατηγορίας αντιστοιχεί σε περίπου 16 κιλοβατώρες/100 χλμ., ή περίπου 2,7 ευρώ (με το ισχύον οικιακό τιμολόγιο) έναντι 9 ευρώ περίπου που είναι το κόστος για ένα αντίστοιχο αυτοκίνητο βενζίνης.
Οι κύριοι άξονες του νομοσχεδίου
α) Παροχή φορολογικών κινήτρων με στόχο την ελάφρυνση του κόστους χρήσης ενός ηλεκτρικού οχήματος αλλά και την ανάπτυξη σημείων φόρτισης. Με τον τρόπο αυτό –σε συνδυασμό και με τα προγράμματα επιβράβευσης της αγοράς και μίσθωσης ηλεκτρικών οχημάτων μέσω παροχής οικολογικού bonus- δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για την κυκλοφορία ηλεκτροκίνητων ΙΧ, δικύκλων και ποδηλάτων στους ελληνικούς δρόμους. Υπολογίζεται ότι τα φορολογικά κίνητρα και το οικολογικό bonus συνδυαστικά οδηγούν σε μεσοσταθμική μείωση 25% της τιμής ενός ηλεκτρικού αυτοκινήτου και 40% ενός ηλεκτρικού ποδηλάτου.
β) «Ενεργοποίηση» του δημοσίου τομέα, μέσω της υποχρεωτικής ποσόστωσης στις δημόσιες προμήθειες καθαρών οχημάτων προκειμένου να εκσυγχρονιστεί ο στόλος οχημάτων. Έτσι προβλέπεται το 25% των νέων οχημάτων από τον Αύγουστο του 2021 να είναι ηλεκτρικά. Επιπροσθέτως, εισάγονται υποχρεωτικά «πράσινα» κριτήρια επιλογής και αξιολόγησης στις διαδικασίες ανάθεσης δημόσιων συμβάσεων που είναι συναφείς με χρήση στόλου οχημάτων, ώστε να έχουν προβάδισμα οι υποψήφιοι που διαθέτουν οχήματα χαμηλών εκπομπών.
γ) Παροχή σημαντικών κινήτρων που στοχεύουν στη προσέλκυση επενδύσεων σε τεχνολογίες και τομείς της ηλεκτροκίνησης (μπαταρίες, φορτιστές, εξαρτήματα οχημάτων) στις λιγνιτικές περιοχές της Δυτικής Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης, μειώνοντας σημαντικά τις φορολογικές υποχρεώσεις μιας νεοσύστατης παραγωγικής επιχείρησης. Προβλέπεται –μεταξύ άλλων- μείωση του φορολογικού συντελεστή κατά 5% για πέντε κερδοφόρες χρήσεις, αύξηση των συντελεστών απόσβεσης παγίων και δυνατότητα απόσβεσης της επένδυσης σε μόλις τρία χρόνια από την έναρξη λειτουργίας της μονάδας, έκπτωση δαπάνης εργοδοτικών εισφορών κατά την φάση κατασκευής με προσαύξηση της δαπάνης κατά 50%, και προσαύξηση της κεφαλαιουχικής δαπάνης για τα πάγια στοιχεία ενεργητικού της μονάδας κατά 15%, Με τον τρόπο αυτό εκπέμπεται ένα ισχυρό μήνυμα ότι η χώρα ενδιαφέρεται όχι μόνο για την εμπορική, αλλά και για την παραγωγική διάσταση της ηλεκτροκίνησης.
δ) Γρήγορη ανάπτυξη δικτύων φόρτισης που να καλύπτουν επαρκώς την ελληνική επικράτεια. Αυτό επιτυγχάνεται:
-Με την Τοπική Αυτοδιοίκηση να δρομολογεί τη χωροθέτηση των θέσεων στάθμευσης και φόρτισης, προβλέποντας την δωρεάν στάθμευση των ηλεκτρικών οχημάτων σε αυτές
– Με τη δημιουργία ειδικών θέσεων για τη στάθμευση και την φόρτιση σε όλα τα κτίρια των δημόσιων υπηρεσιών τα οποία διαθέτουν χώρους στάθμευσης
– Με την εγκατάσταση υποδομών φόρτισης σε υφιστάμενες και σε νέες πιάτσες ΤΑΞΙ, ώστε οι οδηγοί ηλεκτροκίνητων ΤΑΞΙ να μπορούν να επαναφορτίζουν τα οχήματα κατά την αναμονή επιβατών
-Με την πρόβλεψη εγκατάστασης σημείων φόρτισης στα νέα αλλά και τα υπό ανακαίνιση κτίρια καθώς και στα επαγγελματικής χρήσης υφιστάμενα κτίρια
-Με την απλοποίηση των διαδικασιών ώστε ένας κάτοχος ηλεκτρικού οχήματος που κατοικεί σε πολυκατοικία να μπορεί εύκολα και γρήγορα να εγκαταστήσει ένα οικιακό φορτιστή στο ιδιωτικό χώρο στάθμευσής του
Επίσης, με γνώμονα το «φορτίζω παντού, οποιαδήποτε στιγμή, με χαμηλό κόστος και εύκολη πρόσβαση» προωθούνται ρυθμίσεις που προωθούν ένα ανταγωνιστικό, διαφανές και χρηστικό μοντέλο αγοράς με στόχο την απρόσκοπτη πρόσβαση του πολίτη και τη βέλτιστη εξυπηρέτησή του. Ταυτόχρονα δημιουργείται ένα φιλικό για τις ιδιωτικές επενδύσεις περιβάλλον με στόχο την ανάπτυξη επαρκών υποδομών φόρτισης και την παροχή υψηλής ποιότητας υπηρεσιών.
Μετά την ενσωμάτωση των προτάσεων που υπεβλήθησαν στο πλαίσιο της διαβούλευσης του νομοσχεδίου (ολοκληρώθηκε την 1η Ιουλίου και συγκέντρωσε 334 σχόλια από πλήθος φορέων και πολιτών) οι σημαντικότερες αλλαγές που ενσωματώθηκαν αφορούν τα εξής:
1. Στην κατεύθυνση της μείωσης των ρύπων, του περιβαλλοντικού αποτυπώματος των μεταφορών και της προστασίας της δημόσιας υγείας επιβάλλεται περιβαλλοντικό τέλος 3.000 ευρώ (έναντι 4.000 που είχε προταθεί αρχικά) στα εισαγόμενα μεταχειρισμένα οχήματα τεχνολογίας Euro 4 (αυτοκίνητα 10ετίας-12ετίας και πάνω). Εισάγεται επίσης περιβαλλοντικό τέλος 1.000 ευρώ στα εισαγόμενα μεταχειρισμένα οχήματα τεχνολογίας Euro 5A (αυτοκίνητα 8ετίας και πάνω). Με τον τρόπο αυτό εξορθολογίζεται το ύψος του περιβαλλοντικού τέλους και αντιμετωπίζονται πιο αυστηρά τα παλαιά μεταχειρισμένα οχήματα τύπου Εuro 5A, τα οποία μέσω του σκανδάλου «Dieselgate» και της παραποίησης των μετρήσεων ρύπων σε χιλιάδες πετρελαιοκίνητα οχήματα ώθησαν την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να διατάξει προκαταρκτική έρευνα και πλήθος κρατών μελών να επιβάλλουν υψηλά πρόστιμα και να απαγορεύσουν την κυκλοφορία τους στα αστικά κέντρα. Τα έσοδα που θα προκύψουν θα διοχετευθούν μέσω του Λογαριασμού Ειδικού Σκοπού για την ανάπτυξη και χρηματοδότηση δράσεων που θα υποστηρίζουν την μετάβαση στην κινητικότητα των μηδενικών και χαμηλών εκπομπών ρύπων. Παραμένει η πρόβλεψη για απαγόρευση των εισαγωγών των ακόμα παλαιότερων και εξαιρετικά ρυπογόνων οχημάτων (τεχνολογίας Euro 1,2 και 3).
2. Τα αμιγώς ηλεκτρικά οχήματα που υπάγονται στην κατηγορία L, δηλαδή οχήματα που ταξινομούνται ως δίκυκλα ή τρίκυκλα καθώς και τα ηλεκτρικά ποδήλατα, ωφελούνται του φορολογικού κινήτρου της έκπτωσης δαπάνης προσαυξημένης κατά 50% όπως τα λοιπά οχήματα. Έτσι για ένα ηλεκτρικό δίκυκλο η αξία του θα υπολογίζεται προσαυξημένη κατά 50% βελτιώνοντας το φορολογικό αποτέλεσμα της εταιρίας που ωφελείται του κινήτρου.
3. Ηλεκτρικά οχήματα αξίας έως 50.000 ευρώ (Λιανική Τιμή Προ Φόρων) θα εξαιρούνται από το τεκμήριο διαβίωσης, ενώ για ηλεκτρικά οχήματα αξίας άνω των 50.000 ευρώ ορίζεται τεκμήριο διαβίωσης 4.000 ευρώ.
4. Για την εγκατάσταση δημοσίως προσβάσιμων υποδομών φόρτισης που τροφοδοτούνται αποκλειστικά από ΑΠΕ, θεσπίζεται ακόμα πιο αυξημένος συντελεστής απόσβεσης παγίων και έκπτωση δαπάνης (70% έναντι 50% που είχε προβλεφθεί αρχικά). Με τον τρόπο αυτό καθίσταται ελκυστικότερη η εγκατάσταση υποδομών φόρτισης που θα λειτουργούν με ενέργεια προερχόμενη από εναλλακτικές πηγές. καθιστώντας έτσι την φόρτιση 100% πράσινη.
5. Αποσαφηνίζεται η διαδικασία που θα επιτρέπει τη δωρεάν στάθμευση των ηλεκτρικών οχημάτων στους χώρους ελεγχόμενης στάθμευσης των πόλεων, με γνώμονα την όσο το δυνατόν πιο εύκολη και γρήγορη εξυπηρέτηση των κατόχων τέτοιων οχημάτων.
6. Ορίζεται επακριβώς το πλαίσιο των αρμοδιοτήτων των φορέων που εποπτεύουν την αγορά της ηλεκτροκίνησης.
7. Προβλέπεται η εκπόνηση Σχεδίου Φόρτισης Ηλεκτρικών Οχημάτων και από τους μικρούς δήμους της χώρας, ώστε να επιτευχθεί η μέγιστη γεωγραφική κάλυψη με υποδομές φόρτισης τα επόμενα χρόνια.
8. Απλοποιείται περαιτέρω η διαδικασία εγκατάστασης ιδιωτικών σημείων φόρτισης σε όλες τις κατηγορίες κτιρίων και ειδικότερα στις πολυκατοικίες.
Τέλος, με το νομοσχέδιο εισάγονται κίνητρα για την προσέλκυση επενδύσεων στις λιγνιτικές περιοχές της Δυτικής Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης για μονάδες παραγωγής φορτιστών, εξαρτημάτων, μπαταριών κλπ., επιβάλλεται υποχρεωτική ποσόστωση αγοράς ηλεκτροκίνητων οχημάτων από το Δημόσιο (με στόχο το 25% των νέων οχημάτων από τον Αύγουστο του 2021 να είναι ηλεκτρικά) και θεσπίζεται το πλαίσιο που θα επιτρέψει τη γρήγορη ανάπτυξη δικτύων φόρτισης σε όλη τη χώρα.
