Στις 18:55 της 13ης Μαρτίου του 1997 το αστυνομικό τμήμα της πόλης Χέντερσον στη Νεβάδα δέχεται μια περίεργη κλήση. Ένας άνδρας, στην άλλη άκρη της γραμμής, αναφέρει με εμφανώς ανήσυχη φωνή ότι βλέπει στον ουρανό ένα αντικείμενο σε σχήμα V, μεγέθους ενός Boeing 747, που έχει έξι φώτα πάνω του.
Λίγο αργότερα ένας αστυνομικός σε οικισμό της Αριζόνα περιγράφει ότι είδε στον ουρανό ένα σμήνος από πορτοκαλί φώτα.
Επί ένα τρίωρο, από τις 19:30 έως τις 22:30 τα τηλέφωνα πολλών αστυνομικών τμημάτων και διοικητική γραφείων σε πόλεις της Αριζόνα, της Νεβάδα, αλλά και στη μεξικανική πολιτεία Σονόρα, θα έπαιρναν «φωτιά». Σε αυτές τις τρεις περιοχές, σε μια συνολική απόσταση περίπου 500 χιλιομέτρων, ήταν ορατό το μυστηριώδες σκάφος σχήματος V. Η συστοιχία φωτών εμφανίστηκε μόνο πάνω από το Φοίνιξ. Ήταν τα δύο διαφορετικά διακριτά γεγονότα που συνέθεσαν τον ορισμό «Φώτα του Φοίνιξ» με τον οποίο έμεινε γνωστό το απόκοσμο φαινόμενο εκείνης της ημέρας.Οι μαρτυρίες ήταν χιλιάδες. Πανικοβλημένοι οι κάτοικοι τηλεφωνούσαν αναζητώντας εξήγηση, κανείς όμως δεν ήταν σε θέση να τους τη δώσει. Το φαινόμενο ήταν ακόμα πιο ανεξήγητο για τους πιλότους των επιβατικών αεροπλάνων, που ειδοποιούσαν τους πύργους ελέγχου για αυτό που έβλεπαν με τα μάτια τους, αλλά δεν φαινόταν πουθενά στα ραντάρ τους.
Οι περιγραφές ήταν εντυπωσιακά όμοιες. Είτε για τη δέσμη των πέντε-έξι φωτών, είτε για το σκάφος οι κάτοικοι ανέφεραν τα ίδια χαρακτηριστικά με μικρές αποκλίσεις. Σύμφωνα με το National UFO Reporting Center των ΗΠΑ, που κατέγραψε αναλυτικά τις αναφορές του κόσμου, το σκάφος είχε πελώριες διαστάσεις. Οι περισσότεροι έκαναν λόγο για μέγεθος «τριών γηπέδων (αμερικανικού) ποδοσφαίρου», ενώ κάποιοι το προσέγγιζαν ως ένα μίλι (1,6 χιλιόμετρα). Για το «V» σχήμα του δεν αμφέβαλε κανείς. Μοναδική διαφορά ότι άλλοι μιλούσαν για 5 φώτα πάνω του, άλλοι για 6 και κάποιοι άλλοι για 7. Σε ό,τι αφορά στην τροχιά του, υπήρχε «ομοφωνία». Το σκάφος κινείτο από τα βορειοδυτικά προς τα νοτιοανατολικά, περνώντας πάνω από πόλεις και χωριά. Σχεδόν όλοι το προσδιόρισαν ως κάτι συμπαγές, που απέκρυπτε ένα μεγάλο μέρος του έναστρου ουρανού.
Η μοναδική πόλη στην οποία εθεάθησαν και το UFO και τα κινούμενα φώτα ήταν το Πρέσκοτ. Εκεί το σκάφος πέταξε, σύμφωνα με τις μαρτυρίες, πιο χαμηλά απ’ οπουδήποτε αλλού. «Εμφανίστηκε πολύ κοντά στο έδαφος, αλλά δεν έκανε κανένα απολύτως θόρυβο», αναφέρθηκε χαρακτηριστικά.
Οι τοπικές αρχές και η αμερικανική κυβέρνηση έδωσαν μόνο μία αμήχανη εξήγηση για τα φώτα. Το έκαναν ουσιαστικά μέσω της Πολεμικής Αεροπορίας των ΗΠΑ, η οποία αναγνώρισε τη δεύτερη ομάδα φώτων ως φωτοβολίδες που έριξαν αεροσκάφη A-10 Warthog, κατά τη διάρκεια άσκησης στη νοτιοδυτική Αριζόνα. Βέβαια, ελάχιστα πειστική έγινε αυτή η εξήγηση. «Υπάρχουν φωτοβολίδες που αιωρούνται επί τρεις ώρες στον ουρανό;»
Οι εικόνες που έχουν δει «το φως» της δημοσιότητας με το σκάφος σε σχήμα «V» είναι όλες κατασκευασμένες, με βάση τις μαρτυρίες και είναι απορίας άξιο πώς είναι δυνατόν να μην βιντεοσκόπησε κάποιος το φαινόμενο. Κι αυτό διότι υπάρχουν αυθεντικά βίντεο από κάμερες χειρός της εποχής με τα φώτα πάνω από το Φοίνιξ, τα οποία και έχουν περιληφθεί στα ντοκιμαντέρ του Discovery Channel και του History Channel για το γεγονός.
Το δημοτικό συμβούλιο του Φοίνιξ πίεσε την τοπική κυβέρνηση να αξιώσει μια επίσημη εξήγηση για το συμβάν. Όταν ο κυβερνήτης της Αριζόνα επικοινώνησε με την Πολεμική Αεροπορία των ΗΠΑ για να ερμηνευτεί το ΑΤΙΑ που εθεάθη στον ουρανό, η απάντηση έδωσε τροφή για κάθε λογής σενάριο συνωμοσιολογίας. Ουσιαστικά η επίσημη θέση της κυβέρνησης Κλίντον ήταν ότι υπήρχε δέσμευση «σιωπής» λόγω του Project Blue Book, του απόρρητου στρατιωτικού προγράμματος των ΗΠΑ για την εκτίμηση των εξωγήινων απειλών!
Η κοινή γνώμη όμως πίεζε ασφυκτικά, ζητώντας αιτιολόγηση. Το βάρος έπεσε στον τότε κυβερνήτη της Αριζόνα Φάιφ Σάιμιντον, ο οποίος στις πρώτες του δηλώσεις είχε εμφανιστεί να αγνοεί, δήθεν, εντελώς το περιστατικό! Στις 19 Ιουνίου του ’97 ο Φ.Σάιμιντον αναγκάστηκε να δώσει συνέντευξη Τύπου και οι επικοινωνιολόγοι του επινόησαν ένα πανέξυπνο τρικ για να μπει το θέμα κάτω από το χαλί, χωρίς να αποδοθεί στο συμβάν κάποιο «πόρισμα».
Στη συνέντευξη Τύπου ανέφερε ότι ένας από τους εξωγήινους που επισκέφτηκαν την Αριζόνα πιάστηκε αιχμάλωτος και τον παρουσίασε στο βήμα. Ήταν το δεξί του χέρι, ονόματι Τζέι Χέιλερ, ντυμένος με ένα κοστούμι εξωγήινου και χειροπέδες στα χέρια. «Αυτό έγινε απλώς για να σας πω παιδιά ότι παρά είστε σοβαροί», είπε ο κυβερνήτης και οι δημοσιογράφοι ξέσπασαν σε χειροκροτήματα και επευφημίες. Με τη διακωμώδηση του ζητήματος είχε κάνει το χρέος του να το θίξει δημόσια, αποφεύγοντας πρακτικά να πάρει οποιαδήποτε θέση.
Δέκα χρόνια αργότερα όμως ο Φ.Σάιμιντον έγινε ο άνθρωπος που αναγνωρίζεται έως και σήμερα στις ΗΠΑ ως το «ισχυρότερο επιχείρημα» εκείνων που θεωρούν ότι στις 13 Μαρτίου του 1997 η ανθρωπότητα «βίωσε» πράγματι μια… στενή επαφή τρίτου τύπου.
Έχοντας απαλλαχτεί πια από το θεσμικό ρόλο του, ο πρώην κυβερνήτης εμφανίστηκε σε αλλεπάλληλες συνεντεύξεις του σχεδόν βέβαιος ότι το μυστηριώδες σκάφος δεν θα μπορούσε να είναι οτιδήποτε άλλο από UFO, αποδίδοντας το «νίπτω τας χείρας μου» του ‘97 στην ανάγκη να «ηρεμήσω τους πολίτες, που ήταν στα πρόθυρα υστερίας».
«Είμαι πιλότος, ξέρω σχεδόν όλες τις μηχανές που πετάνε. Ήταν μεγαλύτερο από κάθε πράγμα που έχω δει ποτέ. Παραμένει ένα μεγάλο μυστήριο. Δεν ξέρω γιατί κάποιοι το διακωμωδούν. Το είδαν πολλοί άνθρωποι, αρκετοί εξ αυτών υπεύθυνοι και αξιόπιστοι. Ήταν τεράστιο. Έμοιαζε εντελώς απόκοσμο…», δήλωσε μεταξύ άλλων στο δίκτυο NBC το 2007.
Ανεπισήμως η κυβέρνηση είχε επιβάλλει τότε μια κατάσταση τύπου «Ομερτά», φοβούμενη τις διαστάσεις που θα μπορούσε να λάβει το γεγονός, υπό το πρίσμα ότι ο πλανήτης (και δη οι ΗΠΑ) είναι ευάλωτος σε εξωγήινες επισκέψεις. Υπάρχουν μαρτυρίες ότι εκπονήθηκε διά θεσμικών αντιπροσώπων σε Νεβάδα και Αριζόνα ένα πλάνο «τρομοκράτησης» διακεκριμένων επιστημόνων και προβεβλημένων μελών της τοπικής κοινωνίας προκειμένου να μην ενώσουν τις φωνές τους με τη γενική κατακραυγή και το θέμα να καταλαγιάσει. Μία από αυτές προήλθε από την καρδιολόγο Δρ. Λιν Κίτεϊ του Καρδιολογικού Ινστιτούτου της Αριζόνα: «Τόσοι πολλοί άνθρωποι φοβήθηκαν να μιλήσουν για να μην εξοστρακιστούν. Δεν υπήρχε τότε τίποτα να μοιραστείς, αναγκαστήκαμε να μην μιλάμε σε κανέναν επί μήνες».
Η Λ.Κίτεϊ έβγαλε πάντως τα… απωθημένα της το 2007, δημοσιεύοντας το best seller βιβλίο «The Phoenix Lights: A Skeptics Discovery that We Are Not Alone», στο οποίο αναδεικνύεται το επιχείρημα ότι δεν μπορεί 10.000 άνθρωποι να είδαν αυθόρμητα και χωρίς συνεννόηση, μέσα σε ένα τρίωρο, κάτι που εν τέλει ήταν φυσιολογικό.
Αυτός ακριβώς ο χαρακτήρας, της μαζικότητας στις αναφορές, αναδεικνύει τα «Φώτα του Φοίνιξ» ως το πιο πιθανό «σημείο τομής» των ανθρώπινων αισθήσεων με μια εξωγήινη βόλτα στο γαλαξία μας.