Τα μικροπλαστικά, θραύσματα πλαστικού μικρότερα από πέντε χιλιοστά, προέρχονται από εκατομμύρια αντικείμενα που χρησιμοποιούνται καθημερινά, όπως ρούχα, συσκευασίες και ελαστικά αυτοκινήτων. Μικροπλαστικά έχουν βρεθεί σε μερικά από τα πιο απομακρυσμένα περιβάλλοντα του κόσμου, από τις χιονισμένες κορυφές του Έβερεστ μέχρι τα ωκεάνια βάθη της τάφρου των Μαριανών, διεισδύοντας σε οικοσυστήματα, ακόμη και στο ανθρώπινο σώμα.
Τώρα, νέα μελέτη με επικεφαλής επιστήμονες από το Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια, διαπίστωσε ότι τα μικροσκοπικά πλαστικά σωματίδια μπορεί επίσης να επηρεάζουν την ατμόσφαιρα και το κλίμα. Συγκεκριμένα, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα μικροπλαστικά δρούσαν σαν σωματίδια πυρήνα πάγου (INP)- τα οποία δρουν ως πυρήνας για το σχηματισμό ενός κρυστάλλου πάγου στην ατμόσφαιρα.
«Κατά τη διάρκεια των τελευταίων δύο δεκαετιών έρευνας στα μικροπλαστικά, οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι υπάρχουν παντού, επομένως αυτό είναι ένα άλλο κομμάτι αυτού του παζλ», δήλωσε η Μίριαμ Φρίντμαν, καθηγήτρια χημείας στο Penn State και ανώτερη συγγραφέας της μελέτης.
«Είναι πλέον ξεκάθαρο ότι πρέπει να κατανοήσουμε καλύτερα πώς αλληλεπιδρούν με το κλιματικό μας σύστημα, επειδή μπορέσαμε να δείξουμε ότι η διαδικασία σχηματισμού νεφών μπορεί να πυροδοτηθεί από τα μικροπλαστικά» πρόσθεσε.
Πώς διεξήχθη η μελέτη
Στα πειράματά τους, οι ερευνητές εξέτασαν τέσσερις από τους πιο διαδεδομένους τύπους πλαστικών στην ατμόσφαιρα: πολυαιθυλένιο χαμηλής πυκνότητας (LDPE), πολυπροπυλένιο (PP), χλωριούχο πολυβινύλιο (PVC) και τερεφθαλικό πολυαιθυλένιο (PET). Το καθένα δοκιμάστηκε τόσο σε παρθένα κατάσταση όσο και μετά από έκθεση σε υπεριώδες φως, όζον και οξέα. Όλα αυτά υπάρχουν στην ατμόσφαιρα και θα μπορούσαν να επηρεάσουν τη σύνθεση των μικροπλαστικών.
Στη συνέχεια, η ομάδα τοποθέτησε τα μικροπλαστικά σε μικρές σταγόνες νερού και έψυξε αργά τα σταγονίδια. Προσδιόρισαν επίσης τη μοριακή δομή των επιφανειών των πλαστικών θραυσμάτων, καθώς ο σχηματισμός πυρήνων πάγου θα μπορούσε να εξαρτηθεί από τη χημεία της επιφάνειας των μικροπλαστικών.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν πως αυτά τα σωματίδια επηρέασαν τον σχηματισμό πάγου. Τα σταγονίδια που περιείχαν μικροπλαστικά πάγωσαν σε θερμοκρασίες μεταξύ -22 και -28 βαθμών Κελσίου, πολύ θερμότερες από τους τυπικούς -38 βαθμούς Κελσίου που απαιτούνται για να παγώσουν.
Η έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία, το όζον και τα οξέα μείωσε τη δραστηριότητα πυρήνωσης πάγου στα σωματίδια. Αυτό υποδηλώνει ότι η πυρήνωση του πάγου είναι ευαίσθητη σε μικρές χημικές αλλαγές στην επιφάνεια των μικροπλαστικών σωματιδίων. Ωστόσο, αυτά τα πλαστικά εξακολουθούν να δημιουργούν πυρήνες πάγου, επομένως θα μπορούσαν να επηρεάσουν την ποσότητα του πάγου στα σύννεφα. Η ικανότητα των μικροπλαστικών να ενεργοποιούν τον σχηματισμό πάγου στα σύννεφα θα μπορούσε να έχει εκτεταμένες συνέπειες για τον καιρό και το κλίμα.
Τι δεν είναι γνωστό ακόμη
Για να κατανοήσουν οι ερευνητές πώς επηρεάζουν τον καιρό και το κλίμα τα μικροπλαστικά, θα πρέπει να υπολογίσουν τις συγκεντρώσεις τους στα υψόμετρα όπου σχηματίζονται σύννεφα. Πρέπει επίσης να μελετήσουν τη συγκέντρωση των μικροπλαστικών σε σύγκριση με άλλα σωματίδια που θα μπορούσαν να πυρηνώσουν τον πάγο, όπως η ορυκτή σκόνη και τα βιολογικά σωματίδια. Αυτές οι μετρήσεις θα τους επιτρέψουν να μοντελοποιήσουν την επίδραση των μικροπλαστικών στο σχηματισμό νεφών.