Η ανάγκη για περιορισμό της κατανάλωσης σακχάρων, ειδικά μέσω δημοφιλών ροφημάτων, έχει γίνει πιο επιτακτική από ποτέ. Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature Medicine, οι επιπτώσεις της υπερβολικής κατανάλωσης σακχαρούχων ποτών είναι σοβαρές και ανησυχητικές.
Η μελέτη αναφέρει ότι παγκοσμίως καταγράφονται ετησίως 2,2 εκατομμύρια νέες περιπτώσεις διαβήτη τύπου 2 και 1,2 εκατομμύρια νέες περιπτώσεις καρδιοαγγειακών παθήσεων. Αυτές οι ασθένειες σχετίζονται άμεσα με την κατανάλωση σακχαρούχων ποτών, υποδεικνύοντας τη σημασία της διατροφικής μας επιλογής.
Ιδιαίτερα ανησυχητικά είναι τα ευρήματα για τις αναπτυσσόμενες χώρες. Στην υποσαχάρια Αφρική, τα σακχαρούχα ποτά ευθύνονται για πάνω από το 21% όλων των νέων περιπτώσεων διαβήτη. Αντίστοιχα, στη Λατινική Αμερική και την Καραϊβική, η συμβολή τους φτάνει σχεδόν το 24% των νέων περιπτώσεων διαβήτη και περισσότερο από το 11% των νέων περιπτώσεων καρδιοαγγειακής νόσου.
Η Κολομβία, το Μεξικό και η Νότια Αφρική είναι χώρες που έχουν πληγεί ιδιαίτερα, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της μελέτης. Περισσότερο από το 48% όλων των νέων περιπτώσεων διαβήτη στην Κολομβία αποδόθηκε στην κατανάλωση σακχαρούχων ποτών, ενώ περίπου το ένα τρίτο όλων των νέων περιπτώσεων διαβήτη στο Μεξικό συνδέθηκε επίσης με την κατανάλωση αυτών των ποτών. Στη Νότια Αφρική, το 27,6% των νέων περιπτώσεων διαβήτη και το 14,6% των περιπτώσεων καρδιαγγειακών παθήσεων οφείλονταν στην πρόσληψη των ποτών.
Τι προκαλούν, όμως, στο σώμα τα συγκεκριμένα ροφήματα; Όπως επισημαίνουν οι ειδικοί, τα ποτά με πρόσθετα σάκχαρα χωνεύονται γρήγορα, προκαλώντας αύξηση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα με μικρή θρεπτική αξία. Η τακτική κατανάλωση με την πάροδο του χρόνου οδηγεί σε αύξηση του σωματικού βάρους, αντίσταση στην ινσουλίνη και μια σειρά από μεταβολικά προβλήματα που συνδέονται με τον διαβήτη τύπου 2 και τις καρδιακές παθήσεις, δύο από τις κύριες αιτίες θανάτου παγκοσμίως.
«Τα σακχαρούχα ποτά διατίθενται και πωλούνται σε μεγάλο βαθμό σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος. Αυτές οι κοινότητες όχι μόνο καταναλώνουν επιβλαβή προϊόντα, αλλά συχνά είναι και λιγότερο καλά προετοιμασμένες για να αντιμετωπίσουν τις μακροπρόθεσμες συνέπειες για την υγεία», επισημαίνει ο Δρ. Dariush Mozaffarian, ανώτερος συγγραφέας της μελέτης και διευθυντής του Ινστιτούτου Food is Medicine της Σχολής Επιστήμης της Διατροφής Friedman του Πανεπιστημίου Tufts.
Καθώς οι χώρες αναπτύσσονται και τα εισοδήματα αυξάνονται, τα σακχαρούχα ποτά γίνονται πιο προσιτά και επιθυμητά, λένε οι συγγραφείς. Οι άνδρες είναι πιο πιθανό να υποστούν τις συνέπειες της κατανάλωσής τους, σε σύγκριση με τις γυναίκες, όπως και οι νεότεροι ενήλικες σε σύγκριση με τους μεγαλύτερους σε ηλικία, σημειώνουν.
Οι συγγραφείς της μελέτης ζητούν μια πολύπλευρη προσέγγιση, που θα περιλαμβάνει εκστρατείες δημόσιας υγείας, ρύθμιση της διαφήμισης των σακχαρούχων ποτών, καθώς και την φορολόγησή τους. Ορισμένες χώρες έχουν ήδη λάβει μέτρα προς αυτή την κατεύθυνση. Για παράδειγμα, το Μεξικό, όπου η κατανάλωση σακχαρούχων ποτών είναι από τις υψηλότερες στον κόσμο, επέβαλε φόρο σε αυτά το 2014. Τα πρώτα αποτελέσματα δείχνουν ότι ο φόρος βοήθησε στη μείωση της κατανάλωσης, ειδικά στους ανθρώπους με χαμηλότερο εισόδημα.
«Εντούτοις, θα πρέπει να παρθούν περισσότερα μέτρα, ιδίως στις χώρες της Λατινικής Αμερικής και της Αφρικής, όπου η κατανάλωση είναι υψηλή και οι συνέπειες για την υγεία σοβαρές», συνοψίζει ο Δρ. Mozaffarian.
