1η Φεβρουαρίου 1968.
Ο φωτορεπόρτερ Eddie Adams απαθανατίζει την εν ψυχρώ εκτέλεση του Βιετκόνγκ αξιωματικού Nguyen Van Lem, από τον στρατηγό και διοικητή της Νότιο – βιετναμέζικης αστυνομίας Nguyen Ngoc Loan.
Τα καρέ του φωτογράφου αποτέλεσαν σύμβολο της σκληρότητας του πολέμου στο Βιετνάμ και του χάρισαν ένα χρόνο αργότερα το βραβείο Πούλιτζερ. Saigon Execution Murder of a Vietcong by Saigon Police Chief, 1968 2
Η ιστορία της εκτέλεσης του Βιετκόνγκ
Όλη η σκηνή, από τη σύλληψη μέχρι την εκτέλεση, καταγράφηκε επίσης από κάμερα του αμερικανικού τηλεοπτικού δικτύου NBC. Όταν ο στρατηγός τον σώριασε στη γη, πέρασε από πάνω του και κατευθύνθηκε στους ρεπόρτερ. «Αυτοί οι τύποι έχουν σκοτώσει πολλούς δικούς μας. Νομίζω ότι ο Βούδας θα με συγχωρήσει για την πράξη μου», είπε ο Nguyen Ngoc Loan. Σύμφωνα με τους Νοτιοβιετναμέζους και τα αμερικανικά Μέσα Ενημέρωσης, ο Nguyen Van Lem ήταν επικεφαλής μιας «περιπόλου θανάτου», που εκείνη την ημέρα είχαν δολοφονήσει δεκάδες άοπλους πολίτες. ‘
Oπως ανέφεραν, o βασικός του στόχος ήταν οι αξιωματικοί της Εθνικής Αστυνομίας και οι συγγενείς τους. Ο Nguyen Van Lem συνελήφθη δίπλα σε έναν ομαδικό τάφο, μέσα στον οποίο ήταν πεταμένα τα πτώματα επτά συγγενών αστυνομικών.
Η ανάκρισή του όμως κράτησε μόλις μερικά δευτερόλεπτα. Οι μοναδικοί άνθρωποι της ενημέρωσης που ήταν στον τόπο της εκτέλεσης ήταν ο φωτορεπόρτερ Eddie Adams και ο κάμεραμαν του NBC, Vo Suu. Ο Adams γυρίζοντας στην Αμερική μίλησε για τη φρίκη του πολέμου στο Βιετνάμ και έλεγε ότι «ο στρατηγός σκότωσε τον Βιετκόνγκ και εγώ σκότωσα τον στρατηγό με την κάμερά μου.
Οι φωτογραφίες όμως λένε μόνο τη μισή αλήθεια. Τι θα κάνατε εσείς αν ήσασταν στρατηγός εκείνη την περίοδο και σας έφερναν μπροστά σας έναν κακό τύπο, που νωρίτερα είχε σκοτώσει μερικούς Αμερικάνους;». Ο Adams ένιωθε πραγματική συμπόνοια για τον εκτελεστή λέγοντας ότι παρά το γεγονός ότι του διέλυσε τη ζωή, ο στρατηγός ποτέ δεν τον κατηγόρησε. «Αν δεν το τραβούσες εσύ, θα το τραβούσε κάποιος άλλος», έλεγε στον φωτορεπόρτερ.
Η ζωή του εκτελεστή μετά τη φωτογραφία
Η φωτογραφία έκανε όντως ζημιά όπως νόμιζε ο φωτορεπόρτερ. Μερικούς μήνες αργότερα ο Nguyen Ngoc Loan τραυματίστηκε σοβαρά σε μια μάχη και έχασε το πόδι του. Μετά τον πόλεμο όπου πήγαινε διασύρονταν επειδή τον αναγνώριζαν. Ένα αυστραλιανό νοσοκομείο αρνήθηκε να τον περιθάλψει και μεταφέρθηκε στις Ηνωμένες Πολιτείες. Και εκεί όμως δεν τον ήθελαν και μάλιστα οργανώθηκαν διαδηλώσεις για την απέλασή του. Οι Αμερικάνοι πάντως δεν τον έδιωξαν και ο στρατηγός άνοιξε πιτσαρία στην Ουάσιγκτον, υπό την ονομασία Τρεις Ήπειροι.
Το 1991 όμως συνταξιοδοτήθηκε αναγκαστικά όταν η νέα και μυστική του ταυτότητά αποκαλύφθηκε. Ο φωτορεπόρτερ θυμόταν την τελευταία φορά που πήγε στην πιτσαρία και είδε γραμμένη στον τοίχο τη απειλητική για τον Loan φράση «ξέρουμε ποιος είσαι γαμ…..». Τελικά ο εκτελεστής στρατηγός της διάσημης φωτογραφίας, πέθανε το 1998 από καρκίνο στη Βιρτζίνια, σε ηλικία 67 ετών. Δείτε το βίντεο της εκτέλεσης….
