Εδώ και δύο εβδομάδες, μέσα στη λαίλαπα του κορονοϊού που μαστίζει τον πλανήτη, ένα ακόμα θρίλερ καταγράφεται.
Φήμες δίνουν και παίρνουν για την κατάσταση της υγείας του ηγέτη της Βόρειας Κορέας, κάνοντας λόγο ακόμα και για πιθανό θάνατό του.
Η παράξενη, τόσο σε διαστάσεις όσο και μυστικοπάθεια, ιστορία ξεκίνησε μάλιστα από μια αναφορά μίας και μόνο πηγής, που έστειλε το Twitter σε φρενίτιδα.
Είναι ο Κιμ Γιονγκ Ουν εγκεφαλικά νεκρός; Αναρρώνει απλώς από μια πετυχημένη επέμβαση; Κρύβεται για να γλιτώσει από το Covid-19; Ή μήπως κάτι άλλο συμβαίνει;
Για άλλη μια φορά, όπως συμβαίνει συνήθως με τις ειδήσεις που αφορούν στην απομονωμένη επικοινωνιακά χώρα, κανείς δεν ξέρει τι πραγματικά γίνεται. Αυτό ομολογούν με θάρρος όσοι δεν έχουν κανένα συμφέρον από τα εσωτερικά τεκταινόμενα της Βόρειας Κορέας.
Οι ΗΠΑ, επισήμως τουλάχιστον, δεν έχουν ιδέα. Αυτό δήλωσε πρόσφατα ο Μάικ Πομπέο. «Δεν τον έχουμε δει. Δεν έχουμε καμία πληροφορία να δώσουμε σήμερα, το παρακολουθούμε στενά» δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών της Αμερικής στο Fox News.
Ενημέρωση για τον Κιμ δεν έχει όμως ούτε η Μόσχα, τονίζοντας διά στόματος του εκπρόσωπου του ρώσου προέδρου, Ντμίτρι Πεσκόφ, πως το Κρεμλίνο δεν έχει καμία επίσημη πληροφόρηση για την κατάσταση της υγείας του Κιμ.
Από την άλλη, πρώην διπλωμάτης της Πιονγιάνγκ που αποστάτησε και ζει πλέον στη Νότια Κορέα είπε στο CNN πως «ο Κιμ Γιονγκ Ουν δεν μπορεί να σηκωθεί μόνος του ή να περπατήσει κανονικά».
Τονίζοντας πάντως πως «πολύ λίγοι άνθρωποι έχουν πραγματικά γνώση της πραγματικότητας».
Τι λέει η Βόρεια Κορέα
Στο πιο πρόσφατο επεισόδιο του θρίλερ και έπειτα από εβδομάδες χωρίς ίχνος του ηγέτη, ο Κιμ επανεμφανίστηκε. Στα χαρτιά τουλάχιστον.
Ως ένδειξη προφανώς της πίεσης που νιώθει η χώρα ώστε να δώσει κάποια σημεία ζωής του ηγέτη της, το κρατικό δίκτυο KCNA (Korean Central News Agency) δημοσίευσε μια επιστολή, με ημερομηνία 27 Απριλίου 2020, από τον Κιμ Γιονγκ Ουν προς τον πρόεδρο της Νότιας Αφρικής, Σίριλ Ραμαφόζα, με αφορμή τη Μέρα Ανεξαρτησίας του αφρικανικού έθνους.
Παρά το γεγονός ότι τέτοιες επιστολές είναι συνηθισμένες στην παγκόσμια διπλωματία, υπάρχει ένα πρόβλημα εδώ. Τα τελευταία 16 χρόνια, είναι το Νο 2 της Βόρειας Κορέας, ο εκάστοτε πρόεδρος της Ανώτατης Λαϊκής Συνέλευσης (ο Choe Ryong Hae σήμερα), που εύχεται στους Νοτιοαφρικανούς κατά τη Μέρα της Ανεξαρτησίας τους.
Γιατί άλλαξε αυτό φέτος; Η Νότια Κορέα πάντως έχει ισχυριστεί πως ο Κιμ δεν διατρέχει κανέναν κίνδυνο. Ο υπουργός Ενοποίησης, Kim Yeon Chul, δήλωσε στις 27 Απριλίου πως η χώρα του «έχει επαρκείς πληροφορίες για να πει με σιγουριά πως δεν υπάρχουν ασυνήθιστες εξελίξεις» στη Βόρεια Κορέα.
Την ίδια μέρα, στην ενημέρωση του Λευκού Οίκου, ο Ντόναλντ Τραμπ επανέλαβε τις ευχές του για τον Κιμ, προσθέτοντας με νόημα πως μπορεί να γνωρίζει περισσότερα για την κατάστασή του απ’ όσα λέει.
«Εύχομαι να είναι καλά», είπε ο αμερικανός πρόεδρος, «ξέρω τι κάνει, σχετικώς μιλώντας. Θα δούμε, θα ακούσετε πιθανότατα όχι και τόσο μακριά στο μέλλον».
Πώς κλιμακώθηκε το πράγμα
Ήταν η ειδησεογραφική ιστοσελίδα Daily NK, την οποία λειτουργούν άνθρωποι που έχουν αυτομολήσει από τη Βόρεια Κορέα, που ισχυρίστηκε στις 21 Απριλίου πως ο Κιμ υποβλήθηκε σε εγχείριση καρδιάς και αναρρώνει. Αμερικανικές διπλωματικές πηγές, μιλώντας στο CNN, αποκάλυψαν κατόπιν πως ο ηγέτης αντιμετώπιζε «σοβαρό κίνδυνο», μιλώντας για επιπλοκές στην υγεία του.
Και μετά το ίντερνετ πήρε φωτιά! Ο Κιμ Γιονγκ Ουν ήταν τώρα εγκεφαλικά νεκρός, σε κώμα, χτυπημένος από τον κορονοϊό, διάλεγες και έπαιρνες. Μυστικές υπηρεσίες, διεθνείς παρατηρητές, όλοι μπήκαν στο παιχνίδι. Μέσα σε λίγες ώρες ήρθε και η πρώτη νηφάλια απάντηση, αλλά κανείς δεν την άκουσε.
«Έχουμε αιχμαλωτιστεί σε αυτόν τον κύκλο ειδήσεων για τον κορονοϊό για τόσο καιρό», είπε ο Go Myong-hyun, ακαδημαϊκός ερευνητής του Asan Institute for Policy Studies της Σεούλ, «οι περισσότεροι από μας, όχι μόνο τα Μέσα αλλά και οι ειδικοί στην εξωτερική πολιτική που ασχολούμαστε με τη Βόρεια Κορέα, δεν είχαμε παρά ελάχιστα νέα από τη Βόρεια Κορέα κατά τους τελευταίους μήνες. Κι έτσι όταν ακούσαμε αυτή την πληροφορία πως κάτι συνέβη στην Πιονγιάνγκ, πέσαμε καταπάνω του».
Όλα ξεκίνησαν όταν ο Κιμ απουσίασε εμφατικά από τους εορτασμούς για την επέτειο της γέννησης του παππού του και ιδρυτή της Λαϊκής Δημοκρατίας τη 15η Απριλίου. Ο Κιμ δεν έλειψε ποτέ από τη «Μέρα του Ηλίου», τη σημαντικότερη μέρα της χώρας, αφιερωμένη στον Κιμ Ιλ Σουνγκ, απ’ όταν ανέλαβε τα ηνία το 2011.
«Είναι δύσκολο να εξηγήσεις τη Βόρεια Κορέα, έχουν τα δικά τους μοτίβα που γεννούν σε μας προσδοκίες», δήλωσε ο καθηγητής ασιατικών σπουδών στο Πανεπιστήμιο της Σεούλ, John Delury.
«Το πρότυπο που περιμένουμε είναι πως ο Κιμ Γιονγκ Ουν θα εμφανιστεί στην επέτειο της γέννησης του παππού του. Κι όταν κάτι τέτοιο δεν συνέβη, αυτό άνοιξε την πόρτα σε όλων των ειδών τις φήμες».
Αξιωματούχοι σε Κίνα και Νότια Κορέα αρνούνται πάντως πως κάτι κακό έχει συμβεί στον ηγέτη της Βόρειας Κορέας, καλώντας τον κόσμο να περιμένει κάποια επίσημη ενημέρωση από το ερμητικό βασίλειο.
«Δεν υπάρχει κάτι για να επιβεβαιώσουμε που αφορά στην υγεία του ηγέτη της Βόρειας Κορέας, Κιμ Γιονγκ Ουν, όπως έχει αναφερθεί πρόσφατα σε κάποια μέσα ενημέρωσης. Μέχρι στιγμής, δεν έχουν παρατηρηθεί ιδιαίτερα πράγματα στο εσωτερικό της Βόρειας Κορέας», δήλωσε ο εκπρόσωπος του προεδρικού γραφείου της Νότιας Κορέας, Kang Min-seok, στην καθιερωμένη ενημέρωση του διεθνούς Τύπου…
Αυτό ήταν όλο;
Όπως παρατηρούν όμως ερευνητές και δημοσιογράφοι που ασχολούνται με τη Βόρεια Κορέα, η ιστορία δεν είναι εντελώς ξεκρέμαστη. Κάποια βάση πρέπει να υπάρχει, απλώς δεν ξέρουμε τι.
Σύμφωνα με το Daily NK, υποβλήθηκε σε επέμβαση στην καρδιά του, ένα ενδεχόμενο που οι ειδικοί θεωρούν βάσιμο. Ο Κιμ, που πιστεύεται πως είναι 36 ετών, δεν είναι σε καλή φόρμα, καπνίζει πολύ και σύμφωνα με τους δείκτες σωματικού βάρους του, λογίζεται «εξαιρετικά παχύσαρκος».
«Με δεδομένες τις πληροφορίες που μας έρχονται όχι μόνο από την Πιονγιάνγκ, αλλά και την Κίνα και τη Σεούλ, είναι πιθανό να υποβλήθηκε σε εγχείριση ο Κιμ Γιονγκ Ουν, αλλά δεν πιστεύω πως είναι σε κρίσιμη κατάσταση να πεθάνει ή κάτι τέτοιο», επισημαίνει ο καθηγητής Go Myong-hyun.
Ο ίδιος υποδεικνύει πως δεν έχει καταγραφεί τίποτα το παράξενο στη χώρα. Καμία ασυνήθιστη μετακίνηση στρατευμάτων ή αύξηση στις επικοινωνίες και τη διπλωματία, που θα σηματοδοτούσαν πως κάτι μεγάλο συμβαίνει. Γιατί τότε τόσοι και τόσοι αναλυτές θεωρούν πως πράγματι κάτι τρέχει με τον Κιμ;
Αν πεθάνει ο Κιμ, η σιωπηρή συναίνεση στη Βόρεια Κορέα λέει πως μόνο κάποιος από την ίδια δυναστεία θα τον διαδεχτεί. Και υπάρχουν εδώ αρκετοί υποψήφιοι, μεταξύ αυτών και η αδελφή του, Κιμ Γιο Γιονγκ.
Και επειδή η εξέχουσα αυτή μορφή του καθεστώτος παραείναι δραστήρια τελευταία, αυτό λειτουργεί ως σημάδι στα μάτια αρκετών πως κάτι τρέχει. Οι αναλυτές πάντως μάς λένε πως η Βόρεια Κορέα δεν είναι ακόμα έτοιμη για γυναίκα ηγέτη.
«Ο ιδανικός ηγέτης πρέπει να είναι άντρας, επειδή η Βόρεια Κορέα είναι μια πολύ σοβινιστική κοινωνία. Ακόμα λοιπόν και αν η πιθανότερη υποψήφια είναι η αδερφή του, θα είναι δύσκολο», πιστεύει ο Go Myong-hyun. Ο οποίος θεωρεί πιθανότερο για την προεδρία τον άλλο αδερφό, Κιμ Γιονγκ Τσουλ.
Κανείς δεν μπορεί να πει και τίποτα με ασφάλεια και ό,τι λέγεται είναι στη σφαίρα της σπέκουλας. Η Ιστορία υποδεικνύει όμως ότι η Βόρεια Κορέα είναι υπόπτως αργή στις αντιδράσεις της.
Όταν πέθανε, για παράδειγμα, ο Κιμ Γιονγκ Ιλ, ο πατέρας του Κιμ Γιονγκ Ουν, η Βόρεια Κορέα χρειάστηκε δύο μέρες για να το καταστήσει γνωστό στον κόσμο. Η ησυχία μπορεί να σημαίνει λοιπόν κάτι. Μπορεί όμως και τίποτα. Η Βόρεια Κορέα είναι άλλωστε μια χώρα που δουλεύει αλλιώς.
«Ξέρετε, όλο αυτό αντικατοπτρίζει τη δική μας άποψη», εξηγεί ο Delury, «βλέπουμε τη Βόρεια Κορέα ως μια εξαιρετικά ασταθή οντότητα στη λάθος πλευρά της Ιστορίας που δεν θα πρέπει να εξακολουθεί να υπάρχει. Κι έτσι, ξανά, με βάση έναν μικρό αριθμό ενδείξεων, αρχίζουμε να αναρωτιόμαστε ‘‘είναι αυτό το τέλος της Βόρειας Κορέας;’’. Αυτό συμβαίνει στην πραγματικότητα».
Μέχρι να ανοίξουν λοιπόν το στόμα τους οι αξιωματούχοι της Πιονγιάνγκ, θα δούμε πολλά ακόμα επεισόδια στο πολιτικό δράμα. Ένα νέο σενάριο μάς λέει πως ο Κιμ το κάνει αυτό για να τεστάρει πώς θα αντιδράσουν οι πολιτικοί του αντίπαλοι.
Ένα άλλο θέλει το γραφείο προπαγάνδας να σπάει το κεφάλι του για το πώς να εξηγήσει στον λαό το ανεξήγητο.
Θα δούμε πολλά τέτοια σενάρια να ξεπηδούν μέχρι να πέσουν οι τίτλοι τέλους του θρίλερ. Και θα πέσουν μόνο όταν έχουμε κάτι επίσημο στα χέρια μας…
