Ο Ντόναλντ Τραμπ υπόσχεται να πλημμυρίσει την Ευρώπη με φυσικό αέριο. Πρόκειται για μία καλοδεχούμενη υπόσχεση για την προβληματική βιομηχανία της ηπείρου και τους αξιωματούχους που θέλουν να εγκαταλείψουν τη ρωσική ενέργεια. Ωστόσο, μια υπόσχεση δεν αποτελεί εγγύηση αναφέρει σε δημοσίευμά του το Politico.
Ο εκλεγμένος πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, ο οποίος ορκίστηκε σήμερα, έχει υποσχεθεί να «απελευθερώσει» την αμερικανική ενέργεια. Θεωρητικά, αυτό σημαίνει περισσότερο αέριο το οποίο μπορεί να καταναλώσει η Ευρώπη.
Οι αντιδράσεις
Για τις εταιρείες που αγωνίζονται με υψηλούς λογαριασμούς ενέργειας, αυτή η εισροή θα μπορούσε να βοηθήσει στη μείωση των τιμών. Το πρόσθετο αμερικανικό φυσικό αέριο θα μπορούσε ακόμη και να παρέχει τις απαραίτητες προμήθειες για να επιτρέψει στην Ευρώπη να διακόψει τους εναπομείναντες ενεργειακούς δεσμούς της με τη Ρωσία – ένας ανεκπλήρωτος στόχος σχεδόν τρία χρόνια μετά τον πόλεμο της Μόσχας στην Ουκρανία.
«Σε αυτό το πλαίσιο», το να έχουμε περισσότερο αέριο από τις ΗΠΑ «δεν μπορεί παρά να είναι χρήσιμο», δήλωσε ο Joseph Majkut, διευθυντής ενέργειας και κλίματος στο κέντρο σκέψης για Στρατηγικές και Διεθνείς Μελέτες.
Ωστόσο, στις «επάρσεις» του Τραμπ δεν λαμβάνονται υπόψη ορισμένα γεγονότα. Ο νέος πρόεδρος έχει ελάχιστη δύναμη να ενισχύσει τις εξαγωγές βραχυπρόθεσμα και οι πιθανές εμπορικές τριβές μεταξύ των ΗΠΑ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα μπορούσαν να επηρεάσουν τον εφοδιασμό φυσικού αερίου. Επίσης, δεν μπορεί απλώς να πει στις εταιρείες τι να κάνουν – και αυτή τη στιγμή, οι αμερικανικές εταιρείες δεν είναι στην πραγματικότητα πολύ πρόθυμες για αυτό που αναφέρει ο Τραμπ.
Εν τω μεταξύ, ορισμένοι στην Ευρώπη είναι επιφυλακτικοί σχετικά με την ιδιοσυγκρασία του Αμερικανού προέδρου και τον ενεργειακό εφοδιασμό της ηπείρου.
«Ό,τι κι αν συμβεί, πρέπει να είμαστε εξαιρετικά προσεκτικοί για να μην αναπαράγουμε μια υπερβολική εξάρτηση από μια χώρα» μετά τη Ρωσία, είπε ένας διπλωμάτης της ΕΕ. «Τα πάντα θα μπορούσαν να συμβούν εξαιτίας της τρέλας του».
Πέρα από τις αγορές και τις προσωπικότητες, η πολιτική βούληση τόσο στην Ουάσιγκτον όσο και στις Βρυξέλλες φαίνεται να έχει την τάση να λέει τουλάχιστον ότι οι δύο πλευρές αγοράζουν και πουλάνε περισσότερο φυσικό αέριο. Αυτό ακριβώς έκαναν το 2018, όταν ο Τραμπ απείλησε με δασμούς και η ΕΕ δεσμεύτηκε να αγοράσει περισσότερο υγρό φυσικό αέριο – παρόλο που δεν είχε αυτή την εξουσία.
Τώρα, αυτό επαναλαμβάνεται.
Φιλικά καύσιμα;
Μετά την ορκωμοσία του, ο Τραμπ αναμένεται να υπογράψει μια σειρά εκτελεστικών διαταγών που αποσκοπούν στην ενίσχυση της παραγωγής ενέργειας.
Αυτό είναι πιθανό να περιλαμβάνει την άρση της απαγόρευσης του Μπάιντεν που «πάγωσε» την έγκριση νέων έργων υγροποιημένου φυσικού αερίου. Ένα ευρύτερο ενεργειακό πακέτο για την επέκταση των γεωτρήσεων πετρελαίου και φυσικού αερίου σε ομοσπονδιακά εδάφη βρίσκεται επίσης στα σκαριά.
Την Τετάρτη, ο Chris Wright, η επιλογή του Τραμπ για να διευθύνει το Υπουργείο Ενέργειας, αναφέρθηκε στην επέκταση του LNG ως κορυφαία προτεραιότητα.
«Για να ανταγωνιστούμε παγκοσμίως, πρέπει να επεκτείνουμε την παραγωγή ενέργειας, συμπεριλαμβανομένου του… υγροποιημένου φυσικού αερίου», είπε στους νομοθέτες.
Οι ΗΠΑ είναι ήδη ο δεύτερος μεγαλύτερος εταίρος φυσικού αερίου της ΕΕ και ο μεγαλύτερος προμηθευτής LNG, ένα στάτους που απέκτησε μετά τη διακοπή των προμηθειών από τη Ρωσία μετά την εισβολή της στην Ουκρανία το 2022. Μέχρι στιγμής αυτόν τον μήνα, το μπλοκ έχει εισαγάγει πάνω από το ήμισυ του LNG του από τις ΗΠΑ, τον μεγαλύτερο παραγωγό υπερψυκτικού καυσίμου στον κόσμο.
Τα οφέλη
Τώρα, ο Τραμπ θέλει να αυξήσει τη συνολική παραγωγή ορυκτών καυσίμων κατά 3 εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου την ημέρα, σύμφωνα με τον Jim Burkhard, επικεφαλής της ενεργειακής έρευνας της S&P Global – περισσότερα από τα μισά πιθανότατα θα προέρχονται από φυσικό αέριο.
Οι ενεργειακές εταιρείες θα μπορούσαν να πετύχουν αυτόν τον στόχο – αν θέλουν – εντείνοντας την παραγωγή από υπάρχουσες εγκαταστάσεις, είπε ο Burkhard. Και οι νέες προτάσεις του προέδρου θα «δημιουργήσουν τουλάχιστον εμπιστοσύνη ότι η ζήτηση για φυσικό αέριο θα συνεχίσει να αυξάνεται στις Ηνωμένες Πολιτείες».
Αλλά πέρα από αυτό, η «δύναμη» του Τραμπ να αυξήσει την παραγωγή – θα μπορούσε να διευκολύνει τους κανόνες για νέα εργοστάσια LNG, για παράδειγμα – θα μπορούσε να πάρει μια δεκαετία ή περισσότερο για να φανούν τα αποτελέσματα, ανέφερε ο Burkhard.
Ωστόσο, εάν οι ενεργειακές εταιρείες ανταποκριθούν στη ρητορική του Τραμπ με μεγαλύτερη απόδοση, αυτό θα παρείχε την αναγκαία ανακούφιση για τις ενεργοβόρες επιχειρήσεις της Ευρώπης, οι οποίες εξακολουθούν να πληρώνουν δύο έως τρεις φορές περισσότερα για το φυσικό αέριο από τους αντιπάλους τους στις ΗΠΑ.
«Το ενεργειακό κόστος είναι μία από τις μεγάλες προκλήσεις ανταγωνιστικότητας που αντιμετωπίζουμε σήμερα», δήλωσε ο Nicolai Romanowski, ενεργειακός διευθυντής στο CEFIC, την εμπορική ένωση που εκπροσωπεί τον τομέα των χημικών της ΕΕ, τον μεγαλύτερο βιομηχανικό καταναλωτή αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας του μπλοκ. Η βιομηχανία έχασε περίπου 11 εκατομμύρια μετρικούς τόνους παραγωγικής ικανότητας χημικών στην Ευρώπη τα τελευταία δύο χρόνια.
«Οτιδήποτε ανακουφίζει από την πίεση ενισχύει την ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής βιομηχανίας», πρόσθεσε ενώ σημείωσε ότι οι τιμές θα παραμείνουν υψηλότερες από ό,τι για τους αντιπάλους τους στις ΗΠΑ, δεδομένου του αυξημένου κόστους υγροποίησης του φυσικού αερίου και μεταφοράς του δια θαλάσσης.
Ταυτόχρονα, περισσότερο αέριο των ΗΠΑ θα μπορούσε να βοηθήσει την ΕΕ να αποβάλει τη συνεχιζόμενη εξάρτησή της από τη Μόσχα για προμήθειες.
Αν και το μπλοκ έχει μειώσει την εξάρτησή του από τη Μόσχα κατά δύο τρίτα από το 2022 – αριθμός που μειώθηκε περαιτέρω καθώς έληξαν οι ροές μέσω Ουκρανίας αυτόν τον μήνα – αγοράζει ρωσικό LNG σε επίπεδα ρεκόρ. Ο επικεφαλής ενέργειας της ΕΕ Dan Jørgensen θα παρουσιάσει ένα σχέδιο για την αντιμετώπιση του ζητήματος τον επόμενο μήνα.
Μια αύξηση των όγκων στις ΗΠΑ «θα μπορούσε να μειώσει απότομα το μερίδιο» των εισαγωγών του μπλοκ που φτάνουν από τη Μόσχα, σύμφωνα με τον Charles Costerousse, αναλυτή για το LNG στην εταιρεία εμπορευμάτων Kpler.
Άγνωστη ποσότητα – Τα εμπόδια
Σύμφωνα με το δημοσίευμα του Politico, όσο κι αν θέλει, ο Τραμπ δεν μπορεί να κινήσει μόνος του τις ενεργειακές αγορές.
Το πρώτο εμπόδιο προέρχεται από τη βιομηχανία. Για τις αμερικανικές εταιρείες ορυκτών καυσίμων, οποιαδήποτε επέκταση θα «καθοδηγείται από τις δυνάμεις της αγοράς», είπε ο Burkhard, ο αναλυτής, και όχι από εντολές από τον Λευκό Οίκο. Και ο κλάδος επικεντρώνεται όλο και περισσότερο στην κερδοφορία παρά στην ακριβή νέα εξόρυξη, πρόσθεσε.
«Μια ριζική αλλαγή είναι απίθανη επειδή η συντριπτική πλειονότητα, επικεντρώνεται στα οικονομικά αυτού που κάνουν», δήλωσε τον Νοέμβριο ο Liam Mallon, κορυφαίο στέλεχος στην εταιρεία πετρελαίου και φυσικού αερίου, ExxonMobil.
Εν τω μεταξύ, το LNG είναι πιθανό να διαδραματίσει βασικό ρόλο στις «εμπορικές εντάσεις» της νέας κυβέρνησης, με ασαφείς επιπτώσεις για την ΕΕ.
Ήδη, ο Τραμπ έχει παροτρύνει το μπλοκ να αγοράσει περισσότερο πετρέλαιο και φυσικό αέριο διαφορετικά θα αντιμετωπίσει ένα μπαράζ δασμών – μια πρόταση που χαιρέτισε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Υπάρχει «μια πραγματική πιθανότητα» αυτό να οδηγήσει σε περισσότερο αμερικανικό LNG στην Ευρώπη, είπε ο Burkhard.
Ωστόσο, όπως αναφέρει το δημοσίευμα του Politico, μια τέτοια συμφωνία θα μπορούσε επίσης να αποδειχθεί εντελώς «κενή». Αντιμετωπίζοντας την απειλή των δασμών κατά την πρώτη θητεία του Τραμπ το 2018, ο πρώην επικεφαλής της Κομισιόν Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ υποσχέθηκε να εισάγει περισσότερο LNG από τις ΗΠΑ – μια υπόσχεση που οι ειδικοί είπαν ότι ήταν σε μεγάλο βαθμό ανούσια δεδομένου ότι δεν είχε καμία δύναμη να την υλοποιήσει.
Η προοπτική περισσότερου αμερικανικού φυσικού αερίου εγείρει επίσης ανησυχίες στην ΕΕ τόσο για την ενεργειακή ασφάλεια όσο και για το κλίμα, καθώς το μπλοκ αγωνίζεται να γίνει κλιματικά ουδέτερο έως το 2050.
«Είναι προς το συμφέρον μας να τιθασεύσουμε την απειλή των δασμών», είπε ένας αξιωματούχος της Επιτροπής. «Ενώ οι ΗΠΑ πρόκειται να παραμείνουν σημαντικός προμηθευτής φυσικού αερίου στην ΕΕ, η στρατηγική της ΕΕ ήταν πάντα να αποφευχθεί η υπερβολική εξάρτηση από μία μόνο πηγή, λαμβάνοντας επίσης υπόψη τους στόχους μας για την απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές».
Η αγορά περισσότερου LNG από την Αμερική του Τραμπ δημιουργεί «μια νέα εξάρτηση… [με] έναν διατλαντικό εταίρο που είναι λιγότερο αξιόπιστος από ό,τι ήταν», δήλωσε ένας δεύτερος διπλωμάτης της ΕΕ.