Το άστρο Fomalhaut, το λαμπρότερο άστρο στον αστερισμό του Νότιου Ιχθύος, απέχει μόλις 25 έτη φωτός από την Γη και αποτελεί μέρος ενός τριπλού αστρικού συστήματος. Με επιφανειακή θερμοκρασία 8.000 °C, το άστρο αυτό έχει σχεδόν διπλάσια μάζα από αυτήν του Ήλιου και από το 2008 ήταν το πρώτο άστρο του οποίου ο εξωπλανήτης παρατηρήθηκε στο ορατό φως.
Το άστρο Fomalhaut περιβάλλεται από δακτυλίους σκόνης, αερίων και πάγου, καθώς και μεγαλύτερων συσσωματώσεων ύλης, που θυμίζουν κάπως την Ζώνη Kuiper, η οποία περιβάλλει τους πλανήτες του Ηλιακού μας συστήματος. Η φωτογραφία αυτή του άστρου και του δακτυλίου υλικών που το περιβάλλει, ελήφθη από τον στεμματογράφο του διαστημικού τηλεσκοπίου Hubble, ένα επιστημονικό όργανο που μπλοκάρει το φως από τον δίσκο του άστρου, αναδεικνύοντας έτσι τα αμυδρότερα χαρακτηριστικά του δακτυλίου. Το αποτέλεσμα είναι η εικόνα που παραθέτουμε σήμερα, η οποία μοιάζει εκπληκτικά με το «μάτι του Σάουρον» της ταινίας «Ο Άρχοντας των Δακτυλιδιών».
Ο εξωπλανήτης αυτός, που ονομάστηκε Fomalhaut b, ήταν ορατός για αρκετά χρόνια σαν μια κινούμενη κουκκίδα. Ωστόσο, μετέπειτα παρατηρήσεις άρχισαν να αμφισβητούν την φύση του. Για παράδειγμα, σε αντίθεση με άλλους εξωπλανήτες, ο Fomalhaut b ήταν φωτεινός στο ορατό τμήμα του ηλεκτρομαγνητικού φάσματος, αλλά δεν μπορούσε να ανιχνευθεί στο υπέρυθρο. Εκτός αυτού, η τροχιά του έμοιαζε να τέμνει τον δακτύλιο σκόνης, χωρίς όμως να τον επηρεάζει βαρυτικά, παρόλο που η μάζα του υπολογίστηκε ότι μπορεί να είναι ακόμη και τριπλάσια από αυτήν του Δία, σίγουρα όμως όχι μικρότερη από αυτήν του Ποσειδώνα. Επιπλέον, εικόνες του διαστημικού τηλεσκοπίου Hubble από το 2008 και μετά έδειχναν ότι η φωτεινότητα του «εξωπλανήτη» μειωνόταν συνεχώς, ενώ από το 2014 και μετά ο Fomalhaut b είχε εξαφανιστεί.
«Είναι σαφές ότι ο Fomalhaut b κάνει πράγματα που ένας πραγματικός πλανήτης δεν θα έκανε ποτέ» δήλωσε σχετικά ο András Gáspár από το Πανεπιστήμιο της Αριζόνα. Σε συνεργασία με τον George Rieke από το Αστεροσκοπείο Steward του ίδιου πανεπιστημίου, οι δύο αυτοί αστρονόμοι επανεξέτασαν όλα τα σχετικά δεδομένα, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι ο εξωπλανήτης Fomalhaut b δεν υπήρξε ποτέ και ότι αυτό που έμοιαζε με εξωπλανήτη στις εικόνες του Hubble ήταν στην πραγματικότητα το αργά διαστελλόμενο νέφος υλικών από τα συντρίμμια της καταστροφικής σύγκρουσης μεταξύ δύο πλανητοειδών, διαμέτρου 200 km το καθένα.
Το είδαμε στο : eef.edu.gr
