Το «μπλε φως» των φώτων LED μπορεί να προκαλέσει βλάβη στον αμφιβληστροειδή του ματιού και να διαταράξει το φυσικό ρυθμό του ύπνου, σύμφωνα με μελέτη της Υπηρεσίας Υγείας της Γαλλίας.
Τα νέα ευρήματα επιβεβαιώνουν προηγούμενες ανησυχίες ότι «η έκθεση σε έντονο φως LED είναι “φωτο-τοξική” και μπορεί να οδηγήσει σε μη αναστρέψιμη απώλεια των κυττάρων του αμφιβληστροειδούς και μειωμένη ευκρίνεια της όρασης», όπως είχε προειδοποιήσει χαρακτηριστικά και ο γαλλικός Οργανισμός Τροφίμων και Περιβαλλοντικής και Επαγγελματικής Υγείας & Ασφάλειας (ANSES).
Σε μια έκθεση 400 σελίδων ο οργανισμός πρότεινε την αναθεώρηση του μέγιστου ορίου για την οξεία έκθεση, ακόμη και αν αυτά τα επίπεδα σπανίως παρατηρούνται σε ένα περιβάλλον εργασίας ή στο σπίτι.
Η μελέτη διακρίνει μεταξύ της οξείας έκθεσης σε φως LED υψηλής έντασης και της «χρόνιας έκθεσης» σε πηγές χαμηλότερης έντασης, τονίζοντας, ωστόσο, ότι, παρότι λιγότερο επικίνδυνη, ακόμη και η χρόνια έκθεση μπορεί να επιταχύνει τη γήρανση του ιστού του αμφιβληστροειδούς, συμβάλλοντας στη μείωση της οπτικής οξύτητας και στην εμφάνιση ορισμένων εκφυλιστικών ασθενειών, όπως η εκφύλιση της ωχράς κηλίδας που σχετίζεται με την ηλικία.
Σημειώνεται ότι η μακράς διάρκειας, ενεργειακά αποδοτική και οικονομική τεχνολογία φωτισμού LED έχει κατακλύσει σχεδόν το μισό της αγοράς φωτισμού μέσα σε μόλις μια δεκαετία και θα φτάσει έως το 60% μέχρι το τέλος του επόμενου έτους, σύμφωνα με τις προβλέψεις της βιομηχανίας.
Ο κιρκαδιανός ρυθμός και οι κίνδυνοι
Οι λυχνίες LED χρησιμοποιούνται ευρέως στον οικιακό και οδικό φωτισμό, στα γραφεία επιχειρήσεων αλλά και στη βιομηχανία. Επίσης, τα βρίσκουμε ολοένα και περισσότερο σε προβολείς αυτοκινήτων, φακούς, ακόμα και σε ορισμένα παιχνίδια.
«Οι LED οθόνες των κινητών τηλεφώνων, των tablets και των υπολογιστών δεν ενέχουν κινδύνους για βλάβη των ματιών, επειδή η φωτεινότητα τους είναι πολύ χαμηλή σε σύγκριση με άλλους τύπους φωτισμού. Ειδικά όταν χρησιμοποιούνται τη νύχτα ή σε ένα σκοτεινό δωμάτιο, όμως, αυτές οι συσκευές μπορούν να διαταράξουν το βιολογικό ρυθμό ενός ανθρώπου και άρα τον ρυθμό του ύπνου του», δήλωσε ο Francine Behar-Cohen, οφθαλμίατρος και επικεφαλής της ομάδας ειδικών που διενήργησαν τη μελέτη.
Επιπλέον, τα παιδιά και οι έφηβοι είναι ιδιαίτερα ευαίσθητοι σε τέτοιες διαταραχές, επειδή ο κρυσταλλικός φακός στα μάτια τους δεν έχει σχηματιστεί πλήρως, σημειώνει η έκθεση του οργανισμού.
Η παρεμβολή στον κιρκαδιανό ρυθμό του σώματος είναι επίσης γνωστό ότι επιδεινώνει τις μεταβολικές διαταραχές όπως ο διαβήτης, καθώς και τον κίνδυνο των καρδιαγγειακών παθήσεων και κάποιων μορφών καρκίνου, σημειώνει η Dina Attia, ερευνήτρια και διευθύντρια του προγράμματος του ANSES.
Τέλος, μια στροβοσκοπική επίδραση σε ορισμένα φώτα LED, που προκαλείται από μικρές διακυμάνσεις στο ηλεκτρικό ρεύμα, μπορεί να προκαλέσει πονοκεφάλους, κόπωση των ματιών και μεγαλύτερο κίνδυνο ατυχημάτων.
Συστάσεις
Για τον οικιακό φωτισμό, ο ANSES συστήνει την αγορά ζεστού φωτισμού LED, περιορισμένη έκθεση σε πηγές LED με υψηλή συγκέντρωση μπλε φωτός και αποφυγή των οθονών LED πριν από τον ύπνο.
Σημείωσε επίσης ότι οι κατασκευαστές αυτοκινήτων θα πρέπει να περιορίσουν την ένταση φωτός των προβολέων των οχημάτων, πολλοί από τους οποίες είναι πολύ φωτεινοί.
Τέλος, ο οργανισμός αμφισβητεί την αποτελεσματικότητα ορισμένων φίλτρων και γυαλιών ηλίου κατά του μπλε φωτός.