Σε εφιάλτη έχει μετατραπεί για τον ΕΦΚΑ η μεγάλη καθυστέρηση στην έκδοση επικουρικών συντάξεων, η οποία φτάνει μέχρι και τα τέσσερα χρόνια, προκαλώντας άνευ προηγουμένου ταλαιπωρία στους ασφαλισμένους.
Σήμερα, οι επικουρικές συντάξεις που είναι δυνατόν να εκδοθούν και θεωρούνται ληξιπρόθεσμες (δηλαδή εκκρεμούν για περισσότερες από 90 ημέρες) ανέρχονται σε 32.500. Το αρμόδιο υπουργείο Εργασίας προχωρά σε τρία μέτρα για τη μείωση του αποθέματος αιτήσεων. Αυτά είναι:
Καθιέρωση λιγότερων σταδίων ελέγχου των αιτήσεων που δημιουργούσαν καθυστερήσεις.
Δυνατότητα στους ασφαλισμένους, των οποίων η αίτηση είχε απορριφθεί επειδή δεν πληρούσαν τις προϋποθέσεις για επικουρική σύνταξη με διαδοχική ασφάλιση, να υποβάλουν νέα αίτηση, εφόσον έχουν τουλάχιστον 15 έτη ασφάλισης. Προβλέπεται, με νομοθετική ρύθμιση, η δυνατότητα εξαγοράς πλασματικών ετών για τη συμπλήρωση του ελάχιστου ορίου των 15 ετών για τη λήψη επικουρικής σύνταξης, αντίστοιχα με ό,τι ισχύει για την κύρια σύνταξη.
Στο πρώτο εξάμηνο του 2024, είχαν καταγραφεί 92.500 αιτήσεις για απονομή επικουρικής σύνταξης, με κόστος 160 εκατ. ευρώ. Από αυτές, οι 74.500 είχαν υπερβεί το τρίμηνο, εντός του οποίου θα έπρεπε να είχαν εκδοθεί οι αποφάσεις πληρωμής, και προστέθηκαν στις ληξιπρόθεσμες επικουρικές συντάξεις. Από το σύνολο των 74.500, προοπτική έκδοσης είχαν οι 44.000 αιτήσεις. Οι υπόλοιπες είτε δεν μπορούσαν να εκδοθούν επειδή δεν είχε εκδοθεί η απόφαση για την κύρια σύνταξη (απαραίτητη προϋπόθεση για την απονομή της επικουρικής), είτε αφορούσαν περίπλοκες περιπτώσεις με ελλείψεις δικαιολογητικών, διαδοχική ασφάλιση κ.λπ. Οι 18.000 αιτήσεις που απέμεναν ήταν σε αναμονή για λιγότερο από τρεις μήνες και δεν θεωρούνταν ληξιπρόθεσμες.
Διευκρινίζεται ότι οι αιτήσεις για καταβολή επικουρικής σύνταξης έχουν αυξηθεί πρόσφατα, καθώς ο e-EΦΚA υποχρεούται πλέον να καταβάλλει επικουρική σύνταξη ακόμη και με 15 έτη ασφάλισης (νόμος 5078/2023), δηλαδή με 12 πραγματικά και 3 πλασματικά έτη. Οι νέες διατάξεις αφορούν όλους τους ασφαλισμένους ανεξάρτητα από το αν ο χρόνος ασφάλισης διανύθηκε σε ένα ή περισσότερα Ταμεία.
Μέτρα
Τα μέτρα που προωθούνται είναι τα εξής: Οι ασφαλισμένοι όλων των Ταμείων δικαιούνται επικουρική σύνταξη λόγω γήρατος εφόσον έχουν συμπληρώσει 4.500 ημέρες ή 15 έτη εργασίας και έχουν δικαιωθεί σύνταξης για την ίδια αιτία από τον κύριο φορέα. Εάν ο χρόνος επικουρικής ασφάλισης έχει πραγματοποιηθεί αποκλειστικά σε επικουρικά ταμεία που εντάχθηκαν στον ΕΦΚΑ, η επικουρική σύνταξη εκδίδεται από τον φορέα στον οποίο υποβλήθηκε η αίτηση, αρκεί ο ασφαλισμένος να έχει 15 έτη ασφάλισης. Ο χρόνος ασφάλισης σε επαγγελματικά ταμεία συνυπολογίζεται για τη συμπλήρωση της 15ετίας και η σύνταξη εκδίδεται με διατάξεις διαδοχικής ασφάλισης.
Η επίσπευση αφορά όλες τις αιτήσεις που ήταν σε εκκρεμότητα έως τις 19/12/2023 και τις αιτήσεις που υποβλήθηκαν μετά την 20/12/2023, σύμφωνα με τον νόμο 5078/2023. Οι αιτήσεις που είχαν απορριφθεί θα επανεξεταστούν, αλλά οι ασφαλισμένοι πρέπει να υποβάλουν νέα αίτηση.
Τέλος, η νομοθετική ρύθμιση που προωθείται προβλέπει τη δυνατότητα εξαγοράς πλασματικών ετών για τη συμπλήρωση του ελάχιστου ορίου των 15 ετών, όπως ισχύει και για την κύρια σύνταξη. Η διάταξη αυτή εκτιμάται ότι αφορά περίπου 25.000 αυτοαπασχολούμενους και ελεύθερους επαγγελματίες. Η επικουρική ασφάλιση αφορά κυρίως μισθωτούς, και πολλοί συνταξιούχοι που είχαν παλαιότερα μισθωτή εργασία δεν μπορούν να λάβουν επικουρική σύνταξη αν δεν έχουν συμπληρώσει 4.500 ημέρες ασφάλισης ή αν δεν έχουν καταβληθεί σωστά οι εισφορές.
