Για πολλούς από εμάς ένας καφές το πρωί και ένας το απόγευμα αποτελούν αναπόσπαστα κομμάτια της καθημερινότητάς μας. Ωστόσο, η ποσότητα καφεΐνης που καταναλώνουμε, σε συνδυασμό με τον τρόπο ζωής μας, επηρεάζει σημαντικά την ποιότητα του ύπνου.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τον καθηγητή Rob Van Dam του Εθνικού Πανεπιστημίου Σιγκαπούρης, εάν κάποιος αισθάνεται τρέμουλο, είναι νευρικός ή νοιώθει τον καρδιακό ρυθμό να αλλάζει, θα μπορούσε να είναι συμπτώματα από την υπερβολική κατανάλωση καφεΐνης. Ομοίως, η καφεΐνη μπορεί να επηρεάσει και τον βραδινό ύπνο.
Μας συμβουλεύει λοιπόν, εάν θέλουμε να κοιμόμαστε καλά τα βράδια, να πίνουμε λιγότερους καφέδες και σίγουρα, να τους αποφεύγουμε τελείως από μία συγκεκριμένη ώρα το απόγευμα και μετά. Βέβαια, ο ίδιος σημειώνει ότι καθώς η επίδραση της καφεΐνης είναι διαφορετική σε κάθε άνθρωπο, ο καθένας θα πρέπει να πειραματιστεί μόνος του, μέχρι να βρει πότε είναι η σωστή στιγμή για να σταματήσει να πίνει καφέ.
Από την άλλη, το αμερικανικό Ίδρυμα Ύπνου αναφέρει ότι οι μεγαλύτερες επιδράσεις της καφεΐνης εμφανίζονται μεταξύ 30 με 60 λεπτών μετά την κατανάλωση ενός ροφήματος, αλλά ο μεταβολισμός της διαρκεί πολύ περισσότερο. Με άλλα λόγια, το σώμα μας μπορεί να χρειαστεί έως και 6 ώρες για να επεξεργαστεί μόνο τη μισή ποσότητα καφεΐνης που περιέχεται σε ένα φλιτζάνι καφέ, πράγμα που σημαίνει ότι ένας καφές που πίνουμε γύρω στις 17:00 το απόγευμα θα μπορούσε να μας ξενυχτήσει.
Όπως σημειώνει ο καθηγητής Van Dam, υπάρχουν και αρκετοί παράγοντες που σχετίζονται με τον τρόπο ζωής μας και παίζουν επίσης σημαντικό ρόλο. Για παράδειγμα, οι γυναίκες που λαμβάνουν αντισυλληπτικά χάπια μπορεί να είναι πιο ευαίσθητες στις επιδράσεις ενός φλιτζανιού καφέ αργά το απόγευμα, καθώς τους χρειάζεται δύο φορές περισσότερος χρόνος για να μεταβολίσουν την καφεΐνη. Αυτό συμβαίνει επειδή τα αντισυλληπικά αναστέλλουν το κυτόχρωμα P450 1A2, το ένζυμο που διασπά την καφεΐνη στο σώμα. Αντιθέτως, όσοι καπνίζουν επεξεργάζονται την καφεΐνη δύο φορές πιο γρήγορα και είναι πιθανό να μπορούν να πιουν τον τελευταίο καφέ αργότερα το απόγευμα, χωρίς να επηρεάζεται ο βραδινός τους ύπνος.
«Η γενετική επίσης παίζει ρόλο, καθώς μερικοί άνθρωποι έχουν παραλλαγές στον γενετικό τους κώδικα που επηρεάζει τα ένζυμα στο ήπαρ που μεταβολίζουν την καφεΐνη, επιταχύνοντας ή επιβραδύνοντας τη διαδικασία», προσθέτει ο καθηγητής.
Καθώς λοιπόν το πότε πρέπει να πίνουμε τον τελευταίο καφέ της ημέρας, ώστε να μην έχουμε προβλήματα με τον βραδινό ύπνο, μπορεί να διαφέρει από άτομο σε άτομο, καταλήγουμε ξανά στην στην σύσταση του καθηγητή Van Dam ότι πρέπει να πειραματιστούμε μόνοι μας με τις ποσότητες και τις ώρες που πίνουμε καφέ. Θα μπορούσε δηλαδή ο καθένας, να κρατήσει ένα ημερολόγιο, όπου θα σημείωνει τις ώρες που ήπιε καφέ και πώς ήταν ο ύπνος του το βράδυ και έτσι, θα έβρισκε ακριβώς τη σωστή ώρα για να σταματήσει. Από την άλλη, καλό θα ήταν γενικά να μην το παρακάνει κανείς με τους καφέδες -1 με 2 φλιτζάνια την ημέρα αρκούν.
