Υπερπληθυσμός σε Ινδία και Υποσαχάρια Αφρική – Οι Έλληνες μέχρι το 2100 θα καταρρεύσουν

Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιεύονται στο τεύχος 44 του ψηφιακού δελτίου «Δημογραφικά Νέα» του Εργαστηρίου Δημογραφικών Αναλύσεων του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, ο παγκόσμιος πληθυσμός, που το 1800 ανερχόταν σε ένα δισεκατομμύριο, έχει ήδη ξεπεράσει τα 8 δισεκατομμύρια και προβλέπεται να φτάσει τα 10 δισεκατομμύρια μέχρι το τέλος του αιώνα.

Η αύξηση αυτή, ωστόσο, παρουσιάζει επιβράδυνση, με τον ρυθμό αύξησης να έχει μειωθεί από το 2% ετησίως πριν από εξήντα χρόνια στο 0,9% σήμερα.

Η επιτάχυνση της αύξησης τους τελευταίους δύο αιώνες οφείλεται στην είσοδο διαφορετικών περιοχών στη δημογραφική μετάβαση, με τις χώρες του «Νότου» να καταγράφουν τους υψηλότερους ρυθμούς αύξησης, λόγω της αργής μείωσης της υψηλής γονιμότητας και της γρήγορης μείωσης της θνησιμότητας.

Αφρική

Η Αφρική, και ιδιαίτερα η Υποσαχάρια, παρουσιάζει μια διαφορετική πορεία, με αργή μείωση της γονιμότητας και νεανικό πληθυσμό.

Προβλέπεται ότι ο πληθυσμός της Υποσαχάριας Αφρικής θα μπορούσε να διπλασιαστεί μέχρι το τέλος του αιώνα, με αποτέλεσμα 1 στους 3 κατοίκους του πλανήτη να ζει στην Αφρική.

Η διάμεση ηλικία στην υπο-Σαχάριο περιοχή ανέρχεται σήμερα 17,6 έτη, έναντι 41,7 ετών στην Ευρώπη, και αναμένεται να αυξηθεί στα 22,9 έτη το 2050, αλλά θα είναι ακόμη υπο-διπλάσιος του αντίστοιχου της Ευρώπης (47,3 έτη).

Ευρώπη

Αντίθετα, ο πληθυσμός της Ευρώπης προβλέπεται να μειωθεί, με αποτέλεσμα να αποτελεί μόλις το 7,3% του παγκόσμιου πληθυσμού το 2050, από 22% το 1950 και 9,5% σήμερα.

Η Ελλάδα, από 1,4% του ευρωπαϊκού πληθυσμού σήμερα, θα αποτελεί πιθανότατα το 1,3% το 2050.

Κίνα και Ινδία

Η Κίνα, από την άλλη πλευρά, παρουσιάζει αρνητικούς ρυθμούς μεταβολής από το 2021, σε αντίθεση με την Ινδία, η οποία θα συνεχίσει να αυξάνεται και θα την ξεπεράσει ως πολυπληθέστερη χώρα.

Ο πληθυσμός της Κίνας αυξήθηκε από 539 εκατ. το 1950 σε 1,426 δισ. το 2021, αλλά η συρρίκνωσή του τις επόμενες δεκαετίες είναι μη αναστρέψιμη.

Μέχρι πότε η αύξηση του παγκόσμιου πληθυσμού

Συμπερασματικά, η αύξηση του παγκόσμιου πληθυσμού θα συνεχιστεί μέχρι τα μέσα του αιώνα, για να σταθεροποιηθεί στα 10 δισεκατομμύρια.

Η αύξηση αυτή θα προέλθει κυρίως από την Αφρική, ενώ η σχέση Κίνας-Ινδίας θα αλλάξει προς όφελος της δεύτερης.

Η Κίνα, όπως και άλλες χώρες, θα αντιμετωπίσει προβλήματα λόγω της γήρανσης του πληθυσμού, καθώς ο χρόνος προετοιμασίας της για την αντιμετώπιση της δημογραφικής γήρανσης θα είναι περιορισμένος.

Έντονες οι δημογραφικές ανισότητες

Ο καθηγητής Βύρων Κοτζαμάνης, διευθυντής του Ινστιτούτου Δημογραφικών Ερευνών και Μελετών, τονίζει ότι οι δημογραφικές ανισότητες είναι έντονες και ότι το πραγματικό ερώτημα δεν είναι ο αριθμός των ανθρώπων, αλλά ο τρόπος που παράγουμε και καταναλώνουμε.

Προτείνει τη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου του μεγαλύτερου τμήματος του πληθυσμού, περιορίζοντας τις αρνητικές επιπτώσεις στο περιβάλλον, και τη διατήρηση της ευημερίας του μικρότερου τμήματος, μειώνοντας το οικολογικό του αποτύπωμα.

Η σταθεροποίηση του παγκόσμιου πληθυσμού στα σημερινά επίπεδα είναι ανέφικτη, καθώς η αύξησή του θα συνεχιστεί για μερικές ακόμη δεκαετίες, λόγω του μεγάλου αριθμού γυναικών που θα φτάσει σε αναπαραγωγική ηλικία σε χώρες με υψηλή γονιμότητα.

Το πραγματικό ερώτημα είναι ο τρόπος που παράγουμε και καταναλώνουμε, καθώς αν τα 8,2 δισ. των κατοίκων της γης υιοθετούσαν την κατανάλωση των ανεπτυγμένων χωρών, οι πόροι θα εξαντλούνταν.

Τα 6,7 δισ. του παγκόσμιου πληθυσμού επιβαρύνουν τον πλανήτη λιγότερο από τα 1,3 δισ. των πλούσιων χωρών.

Οι προβλέψεις για τον πληθυσμό της Ελλάδας το 2100 παρουσιάζουν αρκετές διακυμάνσεις, ανάλογα με την πηγή και τα χρησιμοποιούμενα σενάρια.

Ωστόσο, όλες συγκλίνουν στη δραματική μείωση του πληθυσμού της χώρας.

Σύμφωνα με διάφορες μελέτες και εκθέσεις:

Έκθεση του ΟΗΕ:

Προβλέπει μείωση του πληθυσμού της Ελλάδας κατά 39% από το 2022 έως το 2100.

Ο πληθυσμός της Ελλάδας το 2100 εκτιμάται σε περίπου 6,38 εκατομμύρια άτομα.

Μελέτη:

Προβλέπει ότι ο πληθυσμός της Ελλάδας θα μειωθεί το 2100 σε περίπου 5,5 εκατομμύρια, ενώ σε πιο απαισιόδοξα σενάρια μπορεί να φτάσει τα 4,5 εκατομμύρια.

Eurostat:

Προβλέπει ότι ο πληθυσμός θα συνεχίσει να μειώνεται, φτάνοντας τα 7,8 εκατομμύρια έως το 2100.

Αυτές οι προβλέψεις βασίζονται σε διάφορους παράγοντες, όπως:

Τα χαμηλά ποσοστά γονιμότητας στην Ελλάδα.

Την γήρανση του πληθυσμού.

Την μετανάστευση.

Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι αυτές είναι προβλέψεις και το μέλλον του πληθυσμού μπορεί να επηρεαστεί από διάφορους απρόβλεπτους παράγοντες.

Ο πληθυσμός της Τουρκίας

Οι προβλέψεις για τον πληθυσμό της Τουρκίας το 2100 διαφέρουν ανάλογα με την πηγή και τα χρησιμοποιούμενα μοντέλα. Ωστόσο, οι περισσότερες προβλέψεις συγκλίνουν σε μια αύξηση του πληθυσμού, αν και με επιβραδυνόμενο ρυθμό.

Σύμφωνα με διάφορες μελέτες και εκθέσεις:

Μελέτες προβλέπουν ότι ο πληθυσμός της Τουρκίας θα αυξηθεί, αλλά με μικρό ρυθμό, και θα φτάσει περίπου τα 86 εκατομμύρια το 2100.

Άλλες προβλέψεις αναφέρουν ότι ο πληθυσμός της Τουρκίας αναμένεται να ξεπεράσει τα 100 εκατομμύρια το 2100.

Για να κατανοήσουμε την δημογραφική πορεία της Τουρκίας, είναι σημαντικό να λάβουμε υπόψη:

Την τρέχουσα δημογραφική της κατάσταση: Η Τουρκία έχει έναν σχετικά νεανικό πληθυσμό και ένα θετικό ρυθμό αύξησης.

Τις προβλέψεις για τη γονιμότητα: Οι προβλέψεις για τη γονιμότητα στην Τουρκία ποικίλλουν, αλλά γενικά αναμένεται να μειωθεί, αν και όχι τόσο δραστικά όσο σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.

Τις τάσεις μετανάστευσης: Η μετανάστευση μπορεί να επηρεάσει σημαντικά τον πληθυσμό της Τουρκίας, τόσο θετικά όσο και αρνητικά.

Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι οι δημογραφικές προβλέψεις είναι περίπλοκες και υπόκεινται σε αβεβαιότητα.

Οι μελλοντικές εξελίξεις στην οικονομία, την κοινωνία και την πολιτική μπορεί να επηρεάσουν σημαντικά τον πληθυσμό της Τουρκίας