Υποχρεωτικά στον οικογενειακό γιατρό – Τι χάνει όποιος δεν μπει στο σύστημα – Όλα όσα πρέπει να ξέρετε για τον θεσμό

Από την 1η Ιανουαρίου του 2019 ο θεσμός του οικογενειακού γιατρού θα είναι υποχρεωτικός για όλους.

Ωστόσο, στον Δήμο Ηρακλείου, των 170.000 κατοίκων, μόνο 13.133 άτομα είχαν εγγραφεί μέχρι τα τέλη Αυγούστου σε μια από τις 4 ΤΟΜΥ της πόλης κι είχαν “χρεωθεί” σε κάποιον οικογενειακό γιατρό.

Ο Στέλιος Δημητρακόπουλος, υποδιοικητής της ΔΥΠΕ Κρήτης, αποδίδει το γεγονός στην ελλιπή ενημέρωση του κόσμου. “Ο αριθμός είναι όντως μικρός, βλέπουμε ότι υπάρχει μια αυξητική τάση αλλά, ενώ ο κόσμος ρωτά, καθυστερεί να προχωρήσει σε εγγραφή στις Τοπικές Μονάδες Υγείας” είπε.

Ελλείψεις σε γιατρούς

Το πλαφόν για κάθε οικογενειακό γιατρό είναι τα 2.250 άτομα, νούμερο που απέχει πολύ από αυτά που έχουν συγκεντρώσει οι γιατροί που υπηρετούν στις ΤΟΜΥ της πόλης.

Ωστόσο, αν υπήρχε μαζικό κίνημα εγγραφών, το πρόβλημα θα ήταν μεγαλύτερο, αφού δεν θα υπήρχαν γιατροί να τους καλύψουν.

Ο κ. Δημητρακόπουλος μίλησε για την απροθυμία των γιατρών να εργαστούν στις Μονάδες Γειτονιάς και εξήγησε ότι στις 4 ΤΟΜΥ του Ηρακλείου υπηρετούν 14 οικογενειακοί γιατροί (γενικοί, παθολόγοι, παιδίατροι) με τις νέες προκηρύξεις θέσεων, βρέθηκαν άλλοι 11, ωστόσο οι συνολικές ανάγκες των μονάδων είναι τα 50 άτομα.

Όσον αφορά στους συμβασιούχους γιατρούς του ΕΟΠΥΥ, ούτε εκείνοι επαρκούν για τη συνολική κάλυψη του Δήμου.

Τι θα συμβεί σε όσους δεν κάνουν εγγραφή

Από την αρχή του 2019 όλοι θα πρέπει υποχρεωτικά να έχουμε τον οικογενειακό γιατρό μας, που σημαίνει ότι όσοι πολίτες δεν εγγραφούν χάνουν τη δυνατότητα προληπτικού ελέγχου, χωρίς βέβαια να αποκλείονται από το Σύστημα Υγείας, όπως διευκρίνισε ο Σταμάτης Βαρδαρός, αναπληρωτής γ.γ Υπουργείου Υγείας, υπεύθυνος για την Πρωτοβάθμια Φροντίδα.

Μιλώντας στην ΕΡΤ, ο αναπληρωτής γ.γ Υπουργείου Υγείας ανέπτυξε αναλυτικά τον θεσμό του οικογενειακού γιατρού.

-Τι είναι ο οικογενειακός γιατρός;

-O οικογενειακός γιατρός είναι ένας σύμβουλος Υγείας. Θέλουμε αυτή η λειτουργία να ξεκινήσει και να εφαρμόζεται από το Δημόσιο Σύστημα Υγείας, είναι μια δωρεάν παροχή για τον πολίτη.

-Μπορεί ένας ασφαλισμένος να πηγαίνει σε έναν ιδιώτη γιατρό ο οποίος δεν θα είναι σε μία από τις κατηγορίες του οικογενειακού;

-Ναι, προφανώς θα μπορεί και να πηγαίνει και θα τον αποζημιώνει όπως μέχρι σήμερα το Δημόσιο.

-Ο οικογενειακός τι ειδικότητες έχει;

-Θα είναι γενικός γιατρός, παθολόγος και παιδίατρος. Μπορεί να συνταγογραφήσει μια μεγάλη γκάμα εξετάσεων. Υπάρχουν περιπτώσεις που δεν μπορεί να συνταγογραφήσει ή κρίνεται ότι χρειάζεται περαιτέρω εξειδικευμένη φροντίδα, άρα θα παραπέμψει σε έναν άλλο ειδικό γιατρό.

-Ο οικογενειακός γιατρός αμείβεται από τον ασθενή;

-Όχι. Ο οικογενειακός γιατρός αμείβεται από τον πολίτη, εμμέσως, μέσω της φορολογίας. Δεν υπάρχει ιδιωτική πληρωμή. Δεν χρεώνεται.

-Ωράριο του οικογενειακού γιατρού;

– Θα λειτουργεί κανονικά όπως λειτουργούσε μέχρι τώρα ο συμβεβλημένος γιατρός με το Δημόσιο. Για να εξυπηρετήσει τη νύχτα έναν ασθενή, αυτό αφορά τον ίδιο τον γιατρό. Το κατά πόσον είναι προσβάσιμος, γιατί έχει μια λίστα που εξυπηρετεί. Η συνήθης πρακτική -και δεν θέλουμε να αλλάξει αυτό- τα έκτακτα και τα επείγοντα περιστατικά θα εξυπηρετούνται από τα νοσοκομεία και από τα Κ.Υ που εφημερεύουν στις αστικές και ημιαστικές περιοχές.

-Πώς βρίσκουμε τον οικογενειακό γιατρό;

-Toν βρίσκουμε, είτε επισκεπτόμενοι μια δημόσια δομή της περιοχής μας ή μια ΤΟΜΥ της περιοχής μας -έχουμε 96 τέτοιες δομές σε όλη τη χώρα και μέχρι τέλος του έτους θα έχουν ξεπεράσει τις 120- είτε επισκεπτόμενοι έναν συμβεβλημένο γιατρό του Συστήματος Υγείας, ή ηλεκτρονικά μέσα από τη σελίδα της ΗΔΙΚΑ ή μέσα από την ιστοσελίδα του Υπουργείου Υγείας.

Ωστόσο, χρειάζεται μετά την ηλεκτρονική αίτηση ένα ραντεβού με τον οικογενειακό γιατρό για να γίνει αποδεκτή η αίτηση και να ξεκινήσει η λειτουργία του Ατομικού Ηλεκτρονικού Φακέλου, το οποίο είναι η καινούργια υπηρεσία του συστήματος, γιατί, μεταξύ άλλων, ο οικογενειακός γιατρός πέρα από τη λίστα φροντίδας των ανθρώπων έχει και την ευθύνη ανάπτυξης του Ατομικού Ηλεκτρονικού Φακέλου. Ένας φάκελος όπου θα συγκεντρώνεται η πληροφορία που θα αφορά τον κάθε εγγεγραμμένο πολίτη.

-Όσοι δεν έχουν οικογενειακό γιατρό κοντά τους, τι κάνουν;

-Yπάρχουν κάποιες στρεβλώσεις και αδυναμίες στο σύστημα που είναι δομικές. Υπάρχουν κάποια κενά σε απομακρυσμένες περιοχές και σε νησιωτικές που ακόμα και όταν προκηρύσσουμε μόνιμες θέσεις, το ιατρικό σώμα είναι απρόθυμο να ανταποκριθεί.

Η στελέχωση των δημόσιων δομών είναι αυτή που θα έχει το μεγαλύτερο βάρος.

-Για να λειτουργήσει αυτός ο θεσμός, πόσοι γιατροί χρειάζονται;

-Αυτή τη στιγμή έχουμε 3.000 εγγεγραμμένους γιατρούς στο σύστημα και ήδη οι 2.000 είναι ήδη στο σύστημα. Χρειαζόμαστε περίπου από 500 έως 1.000 ακόμα για να έχουμε καθολική κάλυψη.

Το βασικό θέμα είναι ότι, οι νέοι γιατροί στη συντριπτική τους πλειοψηφία έχουν μεταναστεύσει τα προηγούμενα χρόνια στο εξωτερικό. Ένας μεγάλος αριθμός, πάνω από 16.000, βρίσκονται έξω. Ήδη και με τις προκηρύξεις για μόνιμες θέσεις αρχίζει δειλά δειλά η αναστροφή αυτού του κλίματος. Βλέπουμε Ελληνες που είναι εγγεγραμμένοι στα συστήματα Υγείας του εξωτερικού να επιστρέφουν.

Ένας δεύτερο θέμα είναι ότι υπάρχει ένα έντονο φαινόμενο αστυφιλίας και αυτό είναι διαχρονικό πρόβλημα.

Οι ανάγκες του συστήματος με τους οικονομικούς πόρους έχουν μια αναντιστοιχία. Ήδη σε κάποιες αγροτικές περιοχές με το επιπλέον επίδομα αγόνου έχουν αρχίσει και στελεχώνονται.

Το σημαντικό είναι ότι μιλάμε πια επί ενός σχεδίου που υλοποιείται. Έχουν γίνει δεκαοκτώ απόπειρες στο παρελθόν νομοθέτησης ενός πρωτοβάθμιου συστήματος Υγείας. Το βλέπουμε τον τελευταίο χρόνο στην πράξη, προφανώς και με τις δυσκολίες του.

Από 1η Ιανουαρίου του 2019 ο οικογενειακός γιατρός θα λειτουργεί σε όλη τη χώρα και εκτός από τη φροντίδα του ασθενή, θα συνταγογραφεί χωρίς κόστος.

-Πόσους θα εξυπηρετεί ο οικογενειακός γιατρός;

-Έχει ένα «ταβάνι» 2.250 ατόμων που εγγράφονται, αλλά δεν θα εξυπηρετεί τόσους, έχει ένα 10-15% που θα εξυπηρετεί μηναία.

-Αν δεν μπω στο σύστημα, τι χάνω;

-Αν υπάρχει οικογενειακός γιατρός και δεν εγγραφούμε, χάνουμε τη δυνατότητα προληπτικού ελέγχου, χάνουμε τη δυνατότητα σε μια νέα υπηρεσία και χάνουμε και χρόνο, γιατί ο οικογενειακός γιατρός κανονίζει πολύ νωρίτερα τα ραντεβού μας με μια άλλη ειδικότητα.

Οι χρόνιοι ασθενείς που τους παρακολουθεί ένας άλλος γιατρός, πχ καρδιολόγος, αυτοί παίρνουν μια ετήσια παραπομπή και δεν ταλαιπωρούνται άλλη φορά, εκτός αν χρειάζονται τις υπηρεσίες του οικογενειακού γιατρού.

Στην πράξη έχουμε ήδη 160.000 ανθρώπους που έχουν εγγραφεί σε ΤΟΜΥ και μόνο 2.000 έχουν παραπεμφθεί σε επόμενο επίπεδο φροντίδας υγειας.

Έχουμε εκτίμηση αυτή τη στιγμή ότι μέχρι το τέλος του έτους θα έχουμε εξοικονόμηση πάνω από 4 εκατ. ευρώ από ιδιωτικές ιατρικές δαπάνες των οικογενειών. Αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό, γιατί είναι λεφτά που έφευγαν από τις τσέπες ανθρώπων που δεν είχαν την οικονομική ευχέρεια.

Τα δικαιολογητικά και η απλή διαδικασία εγγραφής

Η διαδικασία της εγγραφής περιλαμβάνει τα εξής δικαιολογητικά.
Αίτηση – υπεύθυνη δήλωση του ενδιαφερόμενου (δίδεται από ΤΟΜΥ).
Ταυτότητα ή διαβατήριο
Α.Μ.Κ.Α.
Αποδεικτικό διεύθυνσης κατοικίας ή σχετική υπεύθυνη δήλωση
Σε περίπτωση που ο ωφελούμενος είναι ανήλικος, οι ανωτέρω ενέργειες πραγματοποιούνται από γονέα ή πρόσωπο που έχει την επιμέλειά του, προσκομίζοντας επιπλέον βεβαίωση οικογενειακής κατάστασης από την οποία να προκύπτει ο βαθμός συγγένειας.

Σε περίπτωση που ο ωφελούμενος εμπίπτει στις κατηγορίες που προβλέπει η υπ’ αριθ. Α3(γ)/ΓΠ/οικ.25132/2016 (ΦΕΚ 908/τ.Β΄/2016) Κοινή Υπουργική Απόφαση «Ρυθμίσεις για τη διασφάλιση της πρόσβασης των ανασφάλιστων στο Δημόσιο Σύστημα Υγείας», η διαδικασία εγγραφής γίνεται με την επίδειξη των δικαιολογητικών που προβλέπει η εν λόγω ΚΥΑ.

Ωράριο λειτουργίας

Οι ΤΟΜΥ δουλεύουν σε πρωινή και απογευματινή βάρδια. Τα πρωινά ραντεβού είναι από τις 8.00 έως τις 15.00 και τα απογευματινά από τις 14.00 έως τις 21.00. Όλοι οι γιατροί της ΤΟΜΥ εργάζονται ορισμένες μέρες πρωί και ορισμένες μέρες απόγευμα. Με τον τρόπο αυτό υπάρχει ευελιξία στη δυνατότητα εξυπηρέτησης των πολιτών.

Τι παρέχει συμπερασματικά η ΤΟΜΥ και ο οικογενειακός ιατρός:

Ο οικογενειακός ιατρός και η ομάδα υγείας διαχειρίζεται χρόνια προβλήματα υγείας που τυχόν υπάρχουν (πχ υπέρταση, διαβήτης, ΧΑΠ, κατάθλιψη), παρακολουθεί την ανάπτυξη των παιδιών και φροντίζει για τον εμβολιασμό τους, ρυθμίζει και συνταγογραφεί τη φαρμακευτική αγωγή (ωστόσο αποσπασματική αντιγραφή συνταγών σε ασθενείς που δεν παρακολουθούνται στη μονάδα δεν είναι δυνατή), προγραμματίζει τις τακτικές προληπτικές εξετάσεις (πχ μαστογραφία, test PAP), προάγει συνολικά την υγεία σας (πχ διακοπή καπνίσματος), παραπέμπει σε άλλες υπηρεσίες του συστήματος υγείας όταν χρειάζεται, αντιμετωπίζει επείγοντα προβλήματα υγείας όταν αυτά δεν είναι ιδιαίτερα σοβαρά, παρέχει κατ’ οίκον φροντίδα υγείας όταν αυτή χρειάζεται.

Επίσης, μπορείτε να απευθυνθείτε στην κοινωνική λειτουργό της ΤΟΜΥ για παροχή συμβουλευτικής, διασύνδεση με υπηρεσίες κοινωνικής πρόνοιας, ασφαλιστικούς φορείς, βοήθεια στην έκδοση επιδομάτων κτλ. Δικαίωμα εγγραφής έχουν όλοι οι μόνιμοι κάτοικοι του δήμου. Κάθε άτομο έχει δικαίωμα εγγραφής μόνο σε έναν οικογενειακό ιατρό.