Σε ποιον θα επιχειρήσει να «φορτώσει» το έγκλημα το Ριάντ
Οι τουρκικές Αρχές ψάχνουν σε ένα δάσος στα προάστια της Κωνσταντινούπολης και σε μια πόλη κοντά στη Θάλασσα του Μαρμαρά λείψανα του Σαουδάραβα δημοσιογράφου ο οποίος εξαφανίστηκε πριν από δύο εβδομάδες, μετά την είσοδό του στο προξενείο της Σαουδικής Αραβίας, δήλωσαν δύο Τούρκοι αξιωματούχοι.
Στελέχη των τουρκικών σωμάτων ασφαλείας ανέκτησαν εξάλλου «πολλά δείγματα» από το προξενείο και την κατοικία του γενικού πρόξενου,είπαν οι αξιωματούχοι στο πρακτορείο ειδήσεων Reuters, και τα δείγματα θα υποβληθούν σε αναλύσεις για να διακριβωθεί εάν περιέχουν ίχνη του γενετικού υλικού του Τζαμάλ Κασόγκι.
Οι Aρχές του σουνιτικού βασιλείου διαψεύδουν την κατηγορία των τουρκικών Aρχών ότι ο Κασόγκι δολοφονήθηκε μέσα στο προξενείο και ότι στη συνέχεια το πτώμα του διαμελίστηκε και απομακρύνθηκε από το κτήριο. Η εξαφάνιση του δημοσιογράφου, ο οποίος είχε μετατραπεί σε μαύρο πρόβατο για το Ριάντ εξαιτίας επικρίσεών του προς τον πρίγκιπα διάδοχο της Σαουδικής Αραβίας, έχει προκαλέσει διεθνή κατακραυγή και πλήττει τις σχέσεις ανάμεσα στο Ριάντ, τις ΗΠΑ και την ΕΕ.
Οι τουρκικές Αρχές αποφάσισαν να μεγεθύνουν την ακτίνα της έρευνας, ακολουθώντας την πορεία και παίρνοντας υπόψη τις στάσεις που έκαναν τα αυτοκίνητα που έφυγαν από το προξενείο και από την κατοικία του προξένου τη 2α Οκτωβρίου, την ημέρα που είδαν τον Κασόγκι ζωντανό για τελευταία φορά, εξήγησαν οι δύο Τούρκοι αξιωματούχοι.
Οι δολοφόνοι του ενδέχεται να πέταξαν λείψανα του Κασόγκι στο Δάσος του Βελιγραδίου, που γειτονεύει με την Κωνσταντινούπολη, ή σε μια αγροτική περιοχή κοντά στην Γιάλοβα, 90 χιλιόμετρα από την πόλη, διευκρίνισαν οι δύο αξιωματούχοι.
Η σύντροφος του δημοσιογράφου Τζαμάλ Κασόγκι, Χατιτζέ Τζενγκίζ,Τουρκάλα υπήκοος, δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι όταν ο Κασόγκι εισήλθε στο προξενείο της Σαουδικής Αραβίας στις 2 Οκτωβρίου για να λάβει τα έγγραφα του γάμου τους, της άφησε οδηγίες για να ειδοποιήσει τις τουρκικές Aρχές, εάν δεν επέστρεφε σύντομα. Αυτή ήταν η τελευταία φορά που τον είδε.
«Αν οι κατηγορίες είναι αληθινές και ο Τζαμάλ δολοφονήθηκε από τα “πρωτοπαλήκαρα” του Σαουδάραβα πρίγκιπα, τότε είναι ήδη ένας μάρτυρας» δήλωνε η ίδια σε δημοσίευμα των New York Times. «Οι άνδρες που τον πήραν από εμάς, ανεξάρτητα από την πολιτική τους τοποθέτηση, πρέπει να έρθουν αντιμέτωποι με τις πράξεις τους και να τιμωρηθούν παραδειγματικά» συμπληρώνει.
Ο αποδιοπομπαίος τράγος
Η ηγεσία της Σαουδικής Αραβίας φέρεται να σκοπεύει να επιρρίψει την ευθύνη για τη δολοφονία του δημοσιογράφου σε έναν αξιωματικό των υπηρεσιών πληροφοριών του βασιλείου, σύμβουλο του πρίγκιπα διαδόχου Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, έγραψε η εφημερίδα The New York Times την Πέμπτη.
Η αμερικανική εφημερίδα, επικαλούμενη πηγές που δεν κατονόμασε, τόνισε ότι το βασίλειο ίσως κατηγορήσει για τον φόνο τον στρατηγό Άχμεντ αλ Ασίρι, σύμβουλο του πρίγκιπα διαδόχου, που θα μετατραπεί σε αποδιοπομπαίο τράγο ώστε το παλάτι να μπορέσει να αποποιηθεί κάθε ευθύνη.
«Οι σαουδάραβες κυβερνώντες αναμένεται να πουν ότι ο στρατηγός Ασίρι έλαβε προφορικά άδεια από τον πρίγκιπα Μοχάμεντ να συλλάβει τον Κασόγκι ώστε να ανακριθεί στη Σαουδική Αραβία, και ότι είτε παρανόησε τις εντολές που του δόθηκαν, είτε υπερέβη τη δικαιοδοσία του και διέταξε την αφαίρεση της ζωής του αντιφρονούντα», είπαν οι πηγές αυτές, που οι Τάιμς χαρακτηρίζουν πρόσωπα ενημερωμένα για τα σχέδια του Ριάντ.
Ο Μπιν Σαλμάν, ο de facto ηγέτης της Σαουδικής Αραβίας, προβάλλεται από ορισμένους στη Δύση ως μεταρρυθμιστής που προώθησε προοδευτικές μεταρρυθμίσεις στο βασίλειο. Η εικόνα του όμως αμαυρώθηκε τις τελευταίες εβδομάδες, εξαιτίας της κατακραυγής που προκάλεσε η υπόθεση του δημοσιογράφου που εξαφανίστηκε.
Ο Ασίρι ήταν μέχρι πρότινος ο εκπρόσωπος της στρατιωτικής συμμαχίας που επενέβη στον πόλεμο στην Υεμένη τον Μάρτιο του 2015. Πέρυσι πήρε προαγωγή και του ανατέθηκε ρόλος συμβούλου του πρίγκιπα διαδόχου.
Τέσσερις ΜΚΟ ζητούν να διενεργηθεί έρευνα του ΟΗΕ
Οι μη κυβερνητικές οργανώσεις Διεθνής Αμνηστία, Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, Επιτροπή για την Προστασία των Δημοσιογράφων και Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα ζήτησαν την Πέμπτη να διενεργηθεί έρευνα από τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών για την εξαφάνιση του Σαουδάραβα δημοσιογράφου.
«Η Τουρκία θα έπρεπε να απευθύνει έκκληση στον ΟΗΕ να διενεργήσει μια αξιόπιστη και διαφανή έρευνα», έκρινε ο Ρόμπερτ Μαχόνι, στέλεχος της Επιτροπής για την Προστασία των Δημοσιογράφων (Committee to Protect Journalists, CPJ), η οποία εδρεύει στη Νέα Υόρκη, κατά τη διάρκεια κοινής συνέντευξης Τύπου εκπροσώπων των τεσσάρων ΜΚΟ στην έδρα των Ηνωμένων Εθνών.
Η έρευνα θα επιτρέψει να εξακριβωθούν οι συνθήκες της εξαφάνισης του Σαουδάραβα δημοσιογράφου και να εξιχνιαστεί ο πιθανολογούμενος φόνος του. Ο στόχος της πρέπει να είναι να εντοπιστεί ποιος διέταξε, σχεδίασε και εξετέλεσε την επιχείρηση για τη δολοφονία του Κασόγκι, τόνισαν οι ΜΚΟ.
Μέχρι στιγμής, οι εκκλήσεις που γίνονται σε διεθνές επίπεδο επομένουν στην ανάγκη να διενεργηθεί ανεξάρτητη και διαφανής έρευνα, αλλά δεν είχε προταθεί αυτή να είναι διεθνής, σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Ωστόσο «η εμπλοκή του ΟΗΕ θα προσέφερε την καλύτερη εγγύηση αποτροπής των προσπαθειών να απαλλαγεί η Σαουδική Αραβία ή να μπει η υπόθεση κάτω από το χαλί για να διατηρηθούν οι κερδοφόρες επιχειρηματικές συναλλαγές με το Ριάντ», εκτίμησαν οι οργανώσεις.
«Μόνο ο ΟΗΕ διαθέτει την αξιοπιστία και την ανεξαρτησία που απαιτούνται για να αποκαλυφθεί ποιοι βρίσκονται πίσω από την εξαφάνιση του Κασόγκι και να τους καταστήσει υπεύθυνους», υπερθεμάτισε ο διευθυντής του Παρατηρητηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Human Rights Watch, HRW) Λούι Σάρμπονο, ενώ ο Κριστόφ Ντελουάρ των Δημοσιογράφων Χωρίς Σύνορα (Reporters sans frontières, RSF) έκανε λόγο για μια «μια από τις πιο σοκαριστικές και ακραίες υποθέσεις των τελευταίων ετών».
«Αν η σαουδαραβική κυβέρνηση δεν εμπλέκεται σε αυτό που συνέβη στον Τζαμάλ Κασόγκι, τότε έχει τα περισσότερα να κερδίσει από μια αμερόληπτη έρευνα του ΟΗΕ, η οποία θα διαλευκάνει τι συνέβη», έκρινε από την πλευρά της η Σερίν Τάντρος της Διεθνούς Αμνηστίας.
Ερωτηθείς κατά τη διάρκεια της ενημέρωσης των διαπιστευμένων συντακτών για το ενδεχόμενο να διενεργηθεί έρευνα του ΟΗΕ, ο εκπρόσωπός του Στεφάν Ντουζαρίτς απάντησε ότι βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη έρευνες των αρχών της Τουρκίας και της Σαουδικής Αραβίας.
Μια διεθνής έρευνα του ΟΗΕ θα μπορούσε να διενεργηθεί με εντολή του Γενικού Γραμματέα του Αντόνιο Γκουτέρες «εάν όλα τα μέρη συμφωνούν», πρόσθεσε. Για να είναι εξάλλου αποτελεσματική, μια τέτοια έρευνα θα «χρειαζόταν τη συνεργασία των μερών» που εμπλέκονται στην υπόθεση, επέμεινε.
Πάντως για έναν Τούρκο διπλωμάτη που μίλησε υπό τον όρο να μην κατονομαστεί, «δεν υπάρχει ανάγκη προς το παρόν να καταφύγουμε στον ΟΗΕ», ο οποίος δεν διαθέτει προσωπικό με «εμπειρία» στον χειρισμό τέτοιων υποθέσεων, αντίθετα με την τουρκική αστυνομία και την τουρκική δικαιοσύνη, όπως έκρινε.
