Η φανουρόπιτα είναι πίτα απόλυτα δεμένη με εθιμοτυπικά της θρησκευτικής παράδοσης. Φτιαχνόταν ανήμερα της γιορτής του Αγίου Φανουρίου, στις 27 Αυγούστου, προς τιμήν του Αγίου και για τη σωτηρία της ψυχής της «αμαρτωλής» μητέρας του.
Λέγεται ότι η μάνα του Άγιου ήταν γυναίκα που απεχθανόταν τους φτωχούς και τις έννοιες της αλληλεγγύης και της φιλανθρωπίας. Το φτιάξιμο της πίτας, η μεταφορά της στην εκκλησία και το μοίρασμά της στον κόσμο «καλύπτουν» συμβολικά αυτή την έλλειψη προσφοράς απ’ την πλευρά της, ώστε να συγχωρεθεί.
Η φανουρόπιτα είναι «η πίτα των μονών υλικών» (περιλαμβάνει 7 ή 9) και σύμφωνα με τη λαϊκή παράδοση και δοαξασία έχει την επιπλέον δύναμη «να φανερώνει τα χαμένα» και να «βρίσκει» αυτά που οι άνθρωποι αναζητούν εναγωνίως: υγεία, δουλειά, αγάπη, ακόμη και απολεσθέντα πρόσωπα ή αντικείμενα. Για να συμβεί αυτό, κατά την παρασκευή οι πιστοί προσεύχονται ή κάνουν κάποιο τάμα στον Άγιο Φανούριο.
Ταυτόχρονα, η φανουρόπιτα αποτελεί ένα από τα πιο δημοφιλή νηστίσιμα κέικ μέχρι σήμερα, καθώς δεν περιέχει βούτυρο και αυγά, πολύ αγαπητό σε όλη την Ελλάδα. Είναι χαρακτηριστικό ότι ανήκει στις δημοσιεύσεις ιστοσελίδων με τα περισσότερα κλικ, ενώ στην πρώτη δεκάδα των συνταγών που αναζήτησαν περισσότερο οι Έλληνες και οι Ελληνίδες στο Google το 2019 η φανουρόπιτα κατέχει τη 2η θέση.
Συνταγή για Φανουρόπιτα
Υλικά: 3 φλιτζάνια κοσκινισμένο αλεύρι για όλες τις χρήσεις, 2 κουταλάκια κοφτά μπέικιν πάουντερ, 1 κουταλάκι κοφτό κανέλα, 2/3 φλιτζανιού του τσαγιού ελαιόλαδο ή ηλιέλαιο (για ελαφρύτερη γεύση), 1 φλιτζάνι του τσαγιού ζάχαρη, 2 φλιτζάνια του τσαγιού φρέσκος χυμός πορτοκαλιού, λίγο ξύσμα πορτοκαλιού, 1/2 φλιτζάνι του τσαγιού καρύδια, 1/2 φλιτζάνι του τσαγιού σταφίδα μαύρη μουλιασμένη σε κονιάκ
Εκτέλεση: Βάζετε σε γαβάθα το λάδι, τη ζάχαρη, το χυμό πορτοκαλιού και αρκετό ξύσμα. Τα αναδεύετε με χτυπητήρι. Σε μικρότερη λεκάνη κοσκινίζετε το αλεύρι, προσθέτετε το μπέικιν πάουντερ και την κανέλα και ανακατεύετε. Αδειάζετε σιγά σιγά το μείγμα του αλευριού στη γαβάθα με το μείγμα λαδιού-ζάχαρης αναδεύοντας με το χτυπητήρι. Προσθέτετε τέλος τα καρύδια και τη σταφίδα και ανακατεύετε να μοιραστεί κι αυτή σωστά. Μεταφέρετε το μείγμα σε τετράγωνο ή στρογγυλό ταψί διαμ. 26-30 εκ. αλειμμένο με λάδι. Ψήνετε σε προθερμασμένο φούρνο στους 175° C για 45’. Σβήνετε το φούρνο και αφήνετε την πίτα μέσα για 15’ ακόμη. Αν θέλετε πασπαλίζετε με άχνη.
