Η σημασία μιας ισορροπημένης διατροφής με πλούσια περιεκτικότητα σε θρεπτικά συστατικά είναι αναμφισβήτητη και έχει τεκμηριωθεί μέσα από πολυάριθμες επιστημονικές μελέτες. Η διατροφή μας επηρεάζει άμεσα την υγεία του εγκεφάλου, όπως συμβαίνει και με άλλους σημαντικούς οργανισμούς του σώματος, όπως η καρδιά και το ήπαρ.
Ορισμένα τρόφιμα έχουν αποδειχθεί ότι ενισχύουν τη λειτουργία του εγκεφάλου. Αυτά περιλαμβάνουν τροφές πλούσιες σε ωμέγα-3 λιπαρά οξέα, αντιοξειδωτικά, βιταμίνες και μέταλλα. Για παράδειγμα, τα λιπαρά ψάρια, οι ξηροί καρποί, τα μούρα και τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά είναι γνωστά για τις ευεργετικές τους ιδιότητες στην εγκεφαλική υγεία. Αυτές οι τροφές βοηθούν στη βελτίωση της μνήμης, της συγκέντρωσης και της συνολικής γνωστικής λειτουργίας.
Αντίθετα, υπάρχουν ορισμένα τρόφιμα που μπορεί να επιδεινώσουν τη λειτουργία του εγκεφάλου. Ο Δρ Brett Osborn, MD, νευροχειρουργός και ειδικός στην προληπτική υγειονομική περίθαλψη, αναφέρει ότι η κατανάλωση επεξεργασμένων τροφών, ζάχαρης και κορεσμένων λιπαρών μπορεί να έχει αρνητικές συνέπειες για την υγεία μας. Αυτές οι τροφές μπορούν να προκαλέσουν φλεγμονές στον εγκέφαλο και να επιταχύνουν τη διαδικασία γήρανσης των κυττάρων.
Αν και είναι δύσκολο να αποκλείσουμε εντελώς αυτές τις ανθυγιεινές τροφές από τη ζωή μας λόγω της γεύσης τους, η στρατηγική περιορισμού τους μπορεί να προσφέρει σημαντικά οφέλη. Η επιλογή φυσικών προϊόντων αντί για επεξεργασμένα τρόφιμα μπορεί να βοηθήσει στη διατήρηση της υγείας του εγκεφάλου μας. Είναι σημαντικό να εστιάζουμε σε μια ποικιλία θρεπτικών συστατικών που θα υποστηρίξουν την εγκεφαλική λειτουργία και θα μειώσουν τον κίνδυνο εμφάνισης νευρολογικών παθήσεων.
Αφού υπενθυμίζει ότι η εύρυθμη λειτουργία του εγκεφάλου είναι ένας συνδυασμός διατροφής -τρόφιμα πλούσια σε ω-3 λιπαρά οξέα, αντιοξειδωτικά, βιταμίνες, άπαχες πρωτεΐνες, πράσινα λαχανικά και υγιή λιπαρά-, τακτικής άσκησης, σωστής ενυδάτωσης, διαχείρισης του άγχους και επαρκούς ύπνου, προχωρά στην απαρίθμηση των Νο1 διατροφικών εχθρών του εγκεφάλου.
1. Τροφές με ζάχαρη, όπως μπισκότα και αναψυκτικά
Mπισκότα, παγωτά, ντόνατς, αναψυκτικά αλλά και επεξεργασμένα δημητριακά μας γεμίζουν πρόσθετα σάκχαρα και ελάχιστα θρεπτικά συστατικά. «Η υπερκατανάλωση τροφών και ποτών πλούσιων σε σάκχαρα μπορεί να οδηγήσει σε απότομες αυξομειώσεις του σακχάρου στο αίμα, που συν τω χρόνω βλάπτουν τη γνωστική λειτουργία» εξηγεί ο νευροχειρουρός. Πρόσφατη μελέτη κατέταξε τον διαβήτη μεταξύ των ισχυρότερων παραγόντων κινδύνου για την εμφάνιση άνοιας.
2. Τρανς λιπαρά, όπως τηγανητές τροφές
Τρόφιμα με αφθονία σε τρανς λιπαρά, όπως τα τηγανητά και κάποια είδη βουτύρου, συνδέονται με χρόνια φλεγμονή και αυξημένο κίνδυνο γνωστικής εξασθένησης, σύμφωνα με τον Δρα Osborn, οποίος θυμίζει ότι «η φλεγμονή είναι κοινός παράγοντας κινδύνου σε κάθε σχεδόν ασθένεια που σχετίζεται με το γήρας. Η νόσος Αλτσχάιμερ δεν κάνει τη διαφορά».
3. Υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα, όπως τα πατατάκια
Από τα αρτοπαρασκευάσματα μέχρι τα πατατάκια, τα υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα χρειάζονται μεγάλη προσοχή, ιδίως λόγω της ενίσχυσής τους με πρόσθετα, συντηρητικά και ανθυγιεινά λιπαρά, που επιταχύνουν τη γνωστική φθορά με τη συχνή κατανάλωση.
4. Υπερκατανάλωση αλκοόλ
Η υπερβολή στο αλκοόλ μπορεί να οδηγήσει σε βλάβη του εγκεφάλου που σχετίζεται με το «οινόπνευμα» και να επηρεάσει τη γνωστική λειτουργία σε βάθος χρόνου. «Αλλά δεν σταματά εκεί. Η κατάχρηση μπορεί να οδηγήσει σε χρόνιες διαταραχές του εκούσιου συντονισμού, επιληπτικές κρίσεις και μια σειρά διαταραχών που μπορούν να σας οδηγήσουν ακόμα στην Εντατική» προσθέτει ο Δρ Osborn.
5. Τροφές με πολύ αλάτι, όπως τα αλλαντικά
Μια διατροφή υψηλής περιεκτικότητας σε νάτριο (αλάτι), που περιλαμβάνει δηλαδή αλλαντικά, ψωμί, σάλτσες ή τουρσί ενδεικτικά, μπορεί να οδηγήσει σε υπέρταση, η οποία υποσκάπτει την υγεία της καρδιάς και του εγκεφάλου.
6. Τεχνητές γλυκαντικές ουσίες
Αν χρησιμοποιείτε τεχνητά γλυκαντικά στον καθημερινό σας καφέ, είναι καιρός να αναθεωρήσετε. «Ορισμένες μελέτες υποδεικνύουν ότι τα τεχνητά γλυκαντικά μπορεί να έχουν δυσμενείς επιπτώσεις στη γνωστική λειτουργία και τον μεταβολισμό, αν και χρειάζονται περισσότερες έρευνες» αναφέρει ο Δρ Osborn.
7. Υπερβολική κατανάλωση καφεΐνης
Η υπερβολή βλάπτει παντού, πολλώ δε μάλλον στην καφεΐνη. «Ενώ η μέτρια κατανάλωση καφεΐνης μπορεί να έχει γνωστικά οφέλη, η υπερ-πρόσληψη καφεΐνης μπορεί να οδηγήσει σε άγχος, διαταραχές ύπνου και ενδεχομένως να επηρεάσει τη λειτουργία του εγκεφάλου» καταλήγει ο Δρ Osborn.
