Για να φάμε τα φρούτα μας και τα λαχανικά μας πάντα τα ξεφλουδίζουμε. Ιδίως τα τελευταία χρόνια που τα φυτοφάρμακα και τα συντηρητικά χρησιμοποιούνται ακόμα περισσότερο. Είναι όμως σωστό; Συχνά δεν χρειάζεται.
Στις φλούδες των φρούτων όπως το μήλο ή το ροδάκινο αλλά και των λαχανικών υπάρχουν σημαντικά θρεπτικά συστατικά. Και να μην ξεχνάμε πως οι φλούδες φρούτων και λαχανικών που πετάμε στα σκουπίδια συμβάλλουν στην κλιματική αλλαγή.
Τα φρούτα και τα λαχανικά είναι πλούσιες πηγές βιταμινών, μετάλλων, φυτικών ινών και πολλών φυτοχημικών (φυτικές χημικές ουσίες), όπως αντιοξειδωτικά (ουσίες που προστατεύουν τα κύτταρα σας από βλάβες). Η μη κατανάλωση επαρκούς ποσότητας αυτών των πλούσιων σε θρεπτικά συστατικά τροφών συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο χρόνιων ασθενειών, συμπεριλαμβανομένων των καρδιαγγειακών παθήσεων και του διαβήτη τύπου 2. Το 2017, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) ανέφερε ότι περίπου 3,9 εκατομμύρια θάνατοι ετησίως σε όλο τον κόσμο οφείλονται σε άτομα που δεν τρώνε αρκετά φρούτα και λαχανικά.
Η κατανάλωση 400 γραμμαρίων φρούτων και λαχανικών την ημέρα, όπως συνιστά ο ΠΟΥ, είναι δύσκολο να επιτευχθεί για πολλούς ανθρώπους. Θα μπορούσε λοιπόν η κατανάλωση φρούτων και λαχανικών με την φλούδα τους να βοηθήσει σε αυτό το πρόβλημα προσθέτοντας σημαντικά θρεπτικά συστατικά στη διατροφή των ανθρώπων;
Φρούτα και λαχανικά; Τι μας προσφέρει η κατανάλωση της φλούδας
Σίγουρα οι φλούδες μπορούν να συνεισφέρουν. Για παράδειγμα, διατροφικά σημαντικές ποσότητες βιταμινών, όπως η βιταμίνη C και η ριβοφλαβίνη, και μέταλλα όπως ο σίδηρος και ο ψευδάργυρος, βρίσκονται στη φλούδα έξι ριζών-λαχανικών:
- Παντζάρι
- Άγριο καρότο
- Γλυκοπατάτα
- Ραπανάκι
- Τζίντζερ
- Λευκή πατάτα
Και, σύμφωνα με το Υπουργείο Γεωργίας των ΗΠΑ, τα μη αποφλοιωμένα μήλα περιέχουν:
- 15% περισσότερη βιταμίνη C
- 267% περισσότερη βιταμίνη Κ
- 20% περισσότερο ασβέστιο
- 19% περισσότερο κάλιο και
- 85% περισσότερες φυτικές ίνες
Επίσης, πολλές φλούδες είναι πλούσιες σε βιολογικά ενεργά φυτοχημικά, όπως φλαβονοειδή και πολυφαινόλες, που έχουν αντιοξειδωτικές και αντιμικροβιακές ιδιότητες.
Ένας άλλος λόγος για να μην πετάμε τις φλούδες είναι η επίδρασή τους στο περιβάλλον. Σύμφωνα με τον Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ, τα τρόφιμα που δεν καταναλώνονται, όπως οι φλούδες που πετάμε, παράγουν το 8%-10% των παγκόσμιων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Η σήψη των τροφίμων στις χωματερές απελευθερώνει μεθάνιο, το πιο ισχυρό αέριο του θερμοκηπίου.
Γιατί να ξεφλουδίζουμε ορισμένα φρούτα και λαχανικά
Δεδομένης της περιεκτικότητας της φλούδας σε θρεπτικά συστατικά και της συμβολής της στη σπατάλη τροφίμων, γιατί συνεχίζουμε να ξεφλουδίζουμε φρούτα και λαχανικά; Μερικά πρέπει να ξεφλουδίζονται καθώς τα εξωτερικά μέρη είναι μη βρώσιμα, δεν έχουν ωραία γεύση, καθαρίζονται δύσκολα ή προκαλούν βλάβη, όπως:
- Μπανάνες
- Πορτοκάλια
- Πεπόνια
- Ανανάς
- Μάνγκο
- Αβοκάντο
- Κρεμμύδι
- Σκόρδο
Επίσης, το ξεφλούδισμα μπορεί να είναι απαραίτητο μέρος της συνταγής, για παράδειγμα, όταν φτιάχνετε πουρέ πατάτας. Αλλά πολλές φλούδες, όπως η πατάτα, το παντζάρι, το καρότο, το ακτινίδιο και το αγγούρι, είναι βρώσιμες, ωστόσο πολλοί τις ξεφλουδίζουν ούτως ή άλλως.
Υπολείμματα φυτοφαρμάκων
Μερικοί ξεφλουδίζουν τα φρούτα και τα λαχανικά επειδή ανησυχούν για τα φυτοφάρμακα στην επιφάνεια. Τα υπολείμματα φυτοφαρμάκων ασφαλώς διατηρούνται πάνω ή ακριβώς κάτω από την επιφάνεια, αν και αυτό ποικίλλει ανάλογα με το είδος του φυτού/φρούτου. Αλλά τα περισσότερα από αυτά τα υπολείμματα μπορούν να αφαιρεθούν με το πλύσιμο. Μάλιστα, η Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA) συνιστά να πλένουμε καλά τα φρέσκα προϊόντα κάτω από κρύο νερό και να τα τρίβουμε με μια σκληρή βούρτσα για να αφαιρέσουμε τα φυτοφάρμακα, τη βρωμιά και τις χημικές ουσίες.
Οι τεχνικές μαγειρέματος, όπως το βράσιμο και ο ατμός, μπορούν επίσης να μειώσουν τα υπολείμματα φυτοφαρμάκων. Αλλά δεν αφαιρούνται όλα τα υπολείμματα φυτοφαρμάκων με το πλύσιμο και το μαγείρεμα. Και οι άνθρωποι που ανησυχούν για την έκθεσή τους σε φυτοφάρμακα μπορεί να εξακολουθούν να θέλουν να ξεφλουδίζουν φρούτα και λαχανικά. Λίστες περιεχομένων φυτοφαρμάκων για φρούτα και λαχανικά είναι διαθέσιμες σε ορισμένες χώρες, για παράδειγμα, από το Pesticide Action Network στην Μ. Βρετανία. Τέτοιες λίστες μπορεί να σας βοηθήσουν να αποφασίσετε ποια φρούτα και λαχανικά θα ξεφλουδίσετε και ποιες φλούδες μπορείτε να καταναλώσετε.