H πυρκαγιά στο Νέο Βουτζά και το Μάτι είναι η φονικότερη στην ιστορία του σύγχρονου ελληνικού κράτους και η δεύτερη πιο φονική πυρκαγιά παγκοσμίως κατά τον 21ο αιώνα, μετά τις πυρκαγιές στην Αυστραλία στις 7 Φεβρουαρίου 2009 που είχαν σκοτώσει 180 ανθρώπους.
Έχουν περάσει δύο ολόκληρα χρόνια και για όσους ήταν εκεί στις 23 Ιουλίου οι μνήμες είναι ακόμα νωπές. Μοιάζει σαν χθες όταν το Μάτι καταστράφηκε ολοσχερώς και όμως πέρασαν 2 ολόκληρα χρόνια.
Συγγενείς των θυμάτων δεν θα μπορέσουν να σβήσουν ποτέ από την μνήμη τους τα όσα τραγικά έζησαν.
Στο Μάτι χάθηκαν ανθρώπινες ζωές, χάθηκαν παιδικές ψυχές. Η πύρινη λαίλαπα δεν άφησε τίποτα στο πέρασμά της, μόνο στάχτες από δέντρα, σπίτια και αθώες ψυχές.
Άπό την πρώτη μέρα, στις 23 Ιουλίου του 2018 το ΜΑΚΕΛΕΙΟ ήταν εκεί για να περιγράψει τα όσα συνέβησαν. Λένε ότι μία εικόνα ισοδυναμεί με χίλιες λέξεις. Στην συγκεκριμένη περίπτωση δεν είναι έτσι. Καμία εικόνα, καμία περιγραφή δεν μπορεί να αποτυπώσει αυτό που έγινε στο Μάτι. Ουρλιαχτά, εικόνες βγαλμένες από το πιο ακραίο σενάριο, περιγραφές και μαρτυρίες από συγγενείς και φίλους ανθρώπων που έφυγαν, έφυγαν άδικα …
Άνθρωποι έτρεχαν στους δρόμους για να σωθούν, άκουγαν ουρλιαχτά αλλά δεν μπορούσαν να σταματήσουν, να βοηθήσουν γιατί θα είχαν και οι ίδιοι την ίδια κατάληξη. Γονείς έχασαν τα παιδιά τους, ηλικιωμένοι χάθηκαν μέσα στα ίδια τους τα σπίτια που πριν λίγο καιρό παραθέριζαν με τα εγγόνια και τους φίλους τους. Άνθρωποι από κοντινές περιοχές στην προσπάθεια τους να γλιτώσουν εγκλωβίστηκαν στα αυτοκίνητα τους και κάηκαν ζωντανοί μέσα σε αυτά.
Δύο χρόνια μετά. Δύο ολόκληρα χρόνια μετά και το μόνο που ζητούν οι κάτοικοι είναι δικαιοσύνη. Θέλουν να τιμωρηθούν οι υπεύθυνοι αυτής της ανείπωτης τραγωδίας. Τα θύματα δεν γυρίζουν. Οι 102 ψυχές χάθηκαν για πάντα.
Σχεδόν όλοι παραδέχονται ότι ήταν μία δύσκολη κατάσταση λόγω των ισχυρότατων ανέμων, δεν διστάζουν να κατηγορήσουν ακόμα όσους παράνομα έχουν χτίσει κάποια σπίτια πάνω στην θάλασσα, χωρίς να έχουν πρόσβαση προς την παραλία, ωστόσο δεν ήταν μόνο αυτά… Κατηγορούν τις Αρχές. Θεωρούν ότι δεν έπραξαν όπως όφειλαν για να αποφευχθεί η τραγωδία. Όπως λένε δεν ενέργησαν έγκαιρα, δεν υπήρχε συνεννόηση μεταξύ των υπευθύνων. Κοινώς ένα μπάχαλο, που στοίχισε τις ζωές 102 συνανθρώπων μας.
Όσοι ήταν εκεί στις 23 Ιουλίου δεν θα ξεχάσουν. Αρκετοί μάλιστα από τους κατοίκους δεν γύρισαν ποτέ στα σπίτια τους. Δεν βρήκαν το κουράγιο να αντικρίσουν ή να ξαναθυμηθούν τα όσα βίωσαν εκείνη την ημέρα.
Συγκλονιστικές οι μαρτυρίες. Μας περιέγραφαν με δάκρυα στα μάτια το πώς σώθηκαν. Έτρεχαν να βρουν διέξοδο, πηδούσαν πάνω από καμένα αυτοκίνητα, είχαν πληγές στα σώματά τους, άκουγαν ουρλιαχτά, ανθρώπους να ζητούν βοήθεια.
Η θάλασσα έμοιαζε η μόνη σωτηρία, αλλά από τις ανατριχιαστικές περιγραφές τους ακόμα και εκεί καιγόταν. Έπρεπε να κολυμπήσουν βαθιά. Το νερό ήταν κρύο όσο πιο βαθιά κολυμπούσες αλλά έξω ήταν σαν λαύρα.
Πολλοί περιέγραψαν τη φωτιά σαν ένα «τέρας». Ήταν σαν να τους κυνηγάει ένα τέρας. Ένα τέρας που δεν υπολόγιζε τίποτα στο πέρασμα του. Ούτε ηλικίες, ούτε φύλο, ούτε τίποτα… Ένας κύριος περιέγραψε στην κάμερα πώς έσωσε ένα παιδί,το οποίο φοβόταν να πηδήξει στη θάλασσα από έναν ψηλό βράχο ενώ πίσω του, λίγα μέτρα από αυτό ερχόταν η φωτιά. Τελικά πήδηξε και το έσωσαν… Όχι όμως και ένα άλλο παιδάκι, που έσβησε στη θάλασσα.
Το χρονικό της τραγωδίας
Χρειάστηκαν λιγότερες από 12 ώρες για να συντελεστεί μία από τις μεγαλύτερες τραγωδίες στα ελληνικά χρονικά. Η φωτιά ξέσπασε το απόγευμα της Δευτέρας στο Νταού Πεντέλης. Σε διάστημα μιας ώρας και σαράντα λεπτών δεν άφησε τίποτα στο πέρασμά της.
Την πυρκαγιά στο Μάτι φέρεται να προκάλεσε ένας 65χρονος που έβαλε φωτιά για να κάψει κλαδιά. Εναντίον του, η Εισαγγελία Αθήνας άσκησε ποινική δίωξη, τον Μάρτιο του 2019, για εμπρησμό από αμέλεια, ανθρωποκτονία από αμέλεια κατά συρροή και σωματική βλάβη κατά συρροή.
12.03. Ξεσπάει πυρκαγιά στη θέση «Αέρας» στα Γεράνεια Όρη, πάνω από την Κινέτα.
13.05. Η φωτιά στην Κινέτα λαμβάνει διαστάσεις και η Πυροσβεστική ενισχύει τις δυνάμεις στο μέτωπο. Οι υδροφόρες από 15 αυξάνονται σε 26 και από το Κέντρο Επιχειρήσεων δίνεται εντολή σε ακόμα ένα ελικόπτερο και σε ένα αεροσκάφος να απογειωθούν από την Ελευσίνα.
15.05. Εκκενώνονται οι οικισμοί Γαλήνη, Πανόραμα 1 και Πανόραμα 2.
16.49. Ενώ μαίνεται η πυρκαγιά στα Γεράνεια, το «199» της Πυροσβεστικής ενημερώνεται για καπνό στην περιοχή του Νταού Πεντέλης.
Λίγα λεπτά αργότερα δίνεται εντολή σε ελικόπτερο που έκανε ρίψεις νερού στην Κινέτα να αλλάξει πορεία και να κατευθυνθεί στην Πεντέλη, ενώ ένα δεύτερο που βρισκόταν στο αεροδρόμιο της Ελευσίνας παίρνει εντολή να σπεύσει στη φωτιά. Ωστόσο, δηλώνει αδυναμία απογείωσης λόγω των ανέμων.
Το επόμενο εικοσάλεπτο 22 υδροφόρες από την Παλλήνη, τη Ραφήνα, το Κορωπί, το Μαρκόπουλο κατευθύνονται στο σημείο. Γίνεται εκκένωση των κατασκηνώσεων στον Άγιο Ανδρέα – Με πούλμαν απομακρύνονται μέσω της λεωφόρου Διονύσου 1.400 παιδιά.
17.20. Στην περιοχή πνέουν άνεμοι που ξεπερνούν τα 100 χιλιόμετρα την ώρα. Η φωτιά κινείται με μεγάλη ταχύτητα προς τον Νέο Βουτζά και οι πρώτοι πυροσβέστες που φτάνουν στο σημείο προσπαθούν να προστατέψουν τη Μονή Παντοκράτορος και το Λύρειο Ίδρυμα.
17.30. Η φωτιά μπαίνει στις ρεματιές όπου υπάρχει καύσιμη ύλη και γρήγορα φτάνει στον οικισμό του Νέου Βουτζά. Οι πρώτοι κάτοικοι που εγκαταλείπουν τα σπίτια τους απομακρύνονται μέσω της λεωφόρου Μαραθώνος. Οι υπόλοιποι εγκλωβίζονται και χρειάζονται τη συνδρομή των πυροσβεστών.
17.50. Ο επικεφαλής των πυροσβεστικών δυνάμεων συναντά στον Νέο Βουτζά τον δήμαρχο Ραφήνας Βαγγέλη Μπουρνούς.
18.12. Το Κέντρο Επιχειρήσεων δίνει εντολή σε ακόμα ένα Erickson να απογειωθεί από την Ελευσίνα με προορισμό την Πεντέλη, ενώ και το πλήρωμα ενός Canadair που πετούσε πάνω από την Κινέτα διατάσσεται να κατευθυνθεί στη Ραφήνα. Λόγω των ισχυρών ανέμων δεν κατάφεραν να βρουν το στόχο.
18.13. Οι φλόγες κατεβαίνουν προς τη θάλασσα- Η εκτίμηση των αρμόδιων Αρχών ότι η λεωφόρος Μαραθώνος θα λειτουργήσει ως φυσική αντιπυρική ζώνη, δεν επαληθεύθηκε. – Ο τοπικός διοικητής της Τροχαίας παίρνει εντολή να διακόψει την κυκλοφορία στη λεωφόρο Μαραθώνος μόνο για όσα αυτοκίνητα κατευθύνονται προς το μέτωπο της πυρκαγιάς και όχι για όσα απομακρύνονται απ αυτό.
18.22. Οι ισχυροί άνεμοι που ξεπερνούσαν τα 100 χλμ την ώρα, τροφοδότησαν τη πυρκαγιά που μέσα σε λίγα λεπτά διασχίζει τη Λ. Μαραθώνος και ξεφεύγει προς το Κόκκινο Λιμανάκι και το Μάτι – Πυροσβέστες μεταφέρουν κατοίκους και επισκέπτες μακριά από τη φωτιά – Στον ασύρματο ακούγονται οι πρώτες αναφορές για τραυματίες.
18.40. Η φωτιά φτάνει στη θάλασσα καίγοντας ακόμα και τα βρύα στα βράχια – Οι εικόνες με τους ανθρώπους που στέκονται στην Αργυρά Ακτή στο Μάτι έκαναν το γύρο του κόσμου.
19.00 – 20.00 Τα αποκαΐδια τραυματίζουν σοβαρά πολλά άτομα που μεταφέρονται με εγκαύματα στα νοσοκομεία. Δεν υπάρχει εικόνα για νεκρούς. Το Εθνικό Κέντρο Επιχειρήσεων Υγείας καταγράφει τους πρώτους έξι εγκαυματίες.
20.00 – 21.00. Το Κέντρο Επιχειρήσεων ενημερώνεται ότι εκατοντάδες κάτοικοι και επισκέπτες της περιοχής έπεσαν στη θάλασσα για να σωθούν.
23.00. Κανείς στην κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ και στην ηγεσία της Πυροσβεστικής δεν γνωρίζει τον αριθμό τραυματιών, των διασωθέντων και των αγνοουμένων. Ο τότε πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας επιστρέφει εσπευσμένα από το Μαυροβούνιο όπου πραγματοποιούσε επίσημη επίσκεψη και κατευθύνεται στο Κέντρο Επιχειρήσεων, στο Χαλάνδρι.
Η φωτιά στο πέρασμά της έκαψε ένα μεγάλο μέρος των σπιτιών, ενώ δεκάδες άνθρωποι εγκλωβίστηκαν και κάηκαν ζωντανοί, ενώ άλλοι πνίγηκαν περιμένοντας να σωθούν.
Ο τραγικός απολογισμός των νεκρών, μαζί με όσους διασώθηκαν αλλά υπέκυψαν στη συνέχεια στα εγκαύματα τους έφτασε τους 102 νεκρούς. Το μεγαλύτερο δράμα γράφτηκε μέσα σε ένα οικόπεδο στην οδό Δημοκρατίας, εκεί που βρέθηκαν 26 απανθρακωμένοι άνθρωποι οι περισσότεροι από αυτούς σφιχταγκαλιασμένοι.
