Κατοικίες άνω των 100 ετών είχαν μπει στο στόχαστρο των συμφερόντων. Κατοικίες αυτοχθόνων Ελλήνων, έπρεπε να γκρεμιστούν για να προχωρήσει το σχέδιο «Νέα Χειμάρρα» ή «Himara e re» όπως την ονομάζει ο σημερινός δήμαρχoς, μέσω του έργου «Αστική ανάπλαση στον δήμο Χειμάρρας» το οποίο υλοποιεί το FondiZhvillimit με χρηματοδότηση από την Τράπεζα του Συμβουλίου της Ευρώπης (CEB).
Σύμφωνα με τον ιστότοπο himara.gr, η αντίδραση ήταν άμεση και μαζική. Με την ΟΜΟΝΟΙΑ μπροστά, οργανώθηκε μια κινητοποίηση σε όλα τα μέτωπα. Με τη συνδρομή της πρεσβείας της Ελλάδος στα Τίρανα, και την στήριξη της ελληνικής πολιτείας ενημερώθηκαν διεθνείς φορείς και ξένες πρεσβείες στα Τίρανα ενώ αντιπροσωπείες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, του Συμβουλίου της Ευρώπης και του ΟΑΣΕ, βρέθηκαν στην Χειμάρρα για επιθεώρηση της κατάστασης.
Μετά από διαμαρτυρίες και νομικές διαδικασίες, ο Συνήγορος του Πολίτη της Αλβανίας επιβεβαίωσε πως είχαν καταπατηθεί τα δικαιώματα των κατοίκων κατά τον σχεδιασμό και υλοποίηση του έργου. Έγινε προσπάθεια συνεννόησης με την κυβέρνηση, ακόμη και με τον δήμαρχο Χειμάρρας του οποίου η στάση ήταν όλο αυτό το διάστημα η πιο εχθρική απέναντι στα αιτήματα των κατοίκων.
Το θέμα πήρε διαστάσεις σε ελληνικά, αλβανικά και διεθνή ΜΜΕ και σημαντικό μέρος της αλβανικής κοινής γνώμης συνετάχθη με τα δίκαια αιτήματα των κατοίκων παρά την διαχρονική της επιφυλακτικότητα απέναντι στον ελληνισμό της Χειμάρρας.
Μετά την δικαστική δικαίωση που έφερε την ακύρωση του σχεδίου, οι εμπλεκόμενοι αναγκάστηκαν να καθίσουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Μετά από πολύωρες διαβουλεύσεις, καταρτίστηκε νέο σχέδιο σύμφωνα με το οποίο δεν γίνεται καμία κατεδάφιση. Υπέρ του σχεδίου τάχθηκε η συντριπτική πλειοψηφία των κατοίκων, κατά την παρουσίασή του, στις 17 Οκτωβρίου. Το σχέδιο αυτό εκτός από το FondiZhvillimit αναγκάστηκε να υπογράψει και ο δήμαρχος της Χειμάρρας.
Ταυτόχρονα, δόθηκε δέσμευση πως η εγγραφή των περιουσιών στο υποθηκοφυλακείο θα ολοκληρωθεί με διαδικασίες fast track οι οποίες ήδη έχουν ξεκινήσει από τα αντίστοιχα υπουργεία. Οι κάτοικοι του κέντρου της Χειμάρρας έχουν ήδη καταθέσει τα δικαιολογητικά και αναμένουν την τελική διεκπεραίωση. Η καταγραφή των ιδιοκτησιών και απόδοση τίτλων ιδιοκτησίας, είναι ένα πάγιο αίτημα των κατοίκων της Χειμάρρας από το 1991. Η διαφαινόμενη επίλυση αυτού του ζητήματος θα λύσει εν πολλοίς το πρόβλημα τις αβεβαιότητας και της υφαρπαγής των περιουσιών με πλαστογραφήσεις και άλλες μεθοδεύσεις. Σε περίπτωση που οι δεσμεύσεις δεν τηρηθούν και παρατηρηθεί οποιαδήποτε κωλυσιεργία, οι κινητοποιήσεις θα συνεχιστούν.
